Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarında, nihayet bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5-3 m.) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Bu genişliği aşan bir yol verilmesinin zorunlu olduğu hallerde, gerekçesi kararda dayanakları ile birlikte gösterilmelidir. Somut uyuşmazlığa gelince; davacı 1941 parsel sayılı taşınmazın maliki olup, davalılara ait 1921 parsel sayılı taşınmaz üzerinde geçit hakkı kurulmasını istemiştir. Mahkemece 1921 parsel sayılı taşınmazın kuzeyinde bulunan derenin bir kısmının doldurulması koşuluyla geçit hakkı kurulmuştur. Dosya içerisindeki tapu kayıtları ve pafta suretine göre üzerinden geçit hakkı kurulan 1921 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümünün komşu 1920 sayılı parselden daha küçük olduğu açıktır....
Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır. Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün “İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili” başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmelidir. Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davanın niteliği gereği yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılmalıdır....
ortak kullanılması durumunu ortadan kaldırdığından kamu yararı olmadığını, bu nedenle kadim yolun yeniden tapuya yol olarak tescil edilmesini ve mevcut tapu kayıtlarının düzeltilmesini talep etmiştir....
Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Geçit hakkı kurulması davalarında amaç, genel yola bağlantısı olmayan taşınmazların yolla bağlantısının sağlanmasıdır. Bundan dolayı, geçit kurulurken ihtiyaç içinde olan taşınmaz kesintisiz olarak genel yola bağlanmalıdır. Buna uygulamada "kesintisizlik ilkesi" denilir. Geçit davalarında uygulanacak kesintisizlik ilkesi gereğince lehine geçit hakkı kurulan taşınmazdan itibaren genel yola ulaşıncaya kadar geçit hakkı kurulması gerekir. Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarında, nihayet bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5-3 m.) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Bu genişliği aşan bir yol verilmesinin zorunlu olduğu hallerde, gerekçesi kararda dayanakları ile birlikte gösterilmelidir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.10.1992 tarihli ve 1992/6-768 sayılı ilamı ile 32 parsel sayılı taşınmaz yararına geçit kurulmasına karar verilen davalı ...’e ait 470 parsel sayılı taşınmazın batı sınırındaki geçide bağlanan alternatiflerden birinden geçit kurulması fedakarlığın denkleştirilmesi ve objektif esaslara göre en uygun güzergahlar olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece, davacının da bu güzergahlardan birinden geçit kurulmasını istediği gözetilerek yukarıda belirtilen geçide bağlanan en uygun güzergahtan geçit kurulmasına karar verilmelidir...."gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne; 30 parsel sayılı taşınmaz lehine aynı köyde bulunan davalı ...'e ait tapu sicil müdürlüğünden gelen son cevaba göre 1253 parsel sayılı taşınmazda, eski parsel nosu 32 olan parselde bilirkişilerin krokilerinde A9 olarak gösterdikleri yeşil ile taralı kısım üzerinden geçit hakkı tesisi ve tesciline, karar verilmiştir....
YANIT: Davalı T6 vekili cevap dilekçesinde; Öncelikle davacıya ait gayrimenkul lehine geçit hakkı tesisi için davacının dava dilekçesinde belirtmiş olduğu davaların açıldığını ve mahkemece reddolunduğunu, dolayısıyla kesin hüküm olduğu nedeniyle bu davanın esasa girilmeden reddi gerektiğini, davacının binasını yaparken genel yola çıkışını sağlamamasının kendi kusuru olduğunu, bu sebepten geçit hakkı tesisi isteme hakkı olmadığını, davacının haksız ve kötüniyetli olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir....
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya " geçit yoksunluğu", ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı" ya da " geçit yetersizliği" denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemeyen dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir....
Yerel mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler,yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine uygun olduğu gibi özellikle, geçit hakkı tesisine karar verildiği hüküm fıkrasında açıkça yazılı olup,bunun,yararına geçit kurulan taşınmaz ile yükümlendirilen taşınmazın tapu kayıtlarına işleneceği anlamını da içermesine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 15.04.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Yerel mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler,yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine uygun olduğu gibi özellikle, geçit hakkı tesisine karar verildiği hüküm fıkrasında açıkça yazılı olup,bunun,yararına geçit kurulan taşınmaz ile yükümlendirilen taşınmazın tapu kayıtlarına işleneceği anlamını da içermesine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 15.04.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu", ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı" ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir....
