Zorunlu geçit hakkının tapu kaydının özel sütununda taşınmaza bağlı irtifak olarak kaydı gerekeceğinden geçit hakkı tesisi için kural olarak hem geçit isteyen taşınmazın hem de aleyhine geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı olması gerekir. Tapuda kayıtlı olmayan bir taşınmazda geçit hakkı tesisi olanaklı bulunmadığından mahkemece davalı Hazine aleyhine açılan davanın reddi gerekirken yazılı şekilde geçit tesisine karar verilmesi doğru görülmediğinden bozulması gerekmiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 21.12.2009 gününde oybIrliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı tarafından, davalılar aleyhine 21.04.2011 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil, tapu iptali ve yol olarak terkin ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 17.10.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 15.03.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 1.11.2006 gününde verilen dilekçe ile geçit irtifakı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.6.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ve dahili davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava Türk Medeni Kanununun 747. maddesine dayanılarak davacının tapu ile hissedar olduğu 452 parsel yararına, davalılar adına kayıtlı 453 parsel üzerinden geçit hakkı tesisi istemine ilişkindir. Mahkemece 452 parsel lehine 453 parsel üzerinden 3,5 metre eninde geçit hakkı kurulmasına karar verilmiş, hükmü davalılar Adem ve ... vekili temyiz etmiştir. Mahkemece uygun geçit yeri saptanırken öncelikle taraf yararlarının gözetilmesi gerekir....
Mahkemece, geçit hakkı kurulmasına ilişkin davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, taraf vekilleri temyiz etmişlerdir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan deliller ve dosya içeriğine göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Dava, yol olarak terkin, mümkün olmaz ise geçit istemine ilişkindir. Mahkemece geçit hakkı isteminin kabulüne karar verilmiştir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulur. Gerekçeli kararın hüküm bölümünde davacı lehine geçit hakkı kurulması doğru değil ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK'nın 438/7 maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir....
Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz müşterek mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit ihtiyacı olan kişi davasını öncelikle taşınmazların mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun taşınmaz malikine karşı ve daha sonra bundan en az zarar görecek olana yöneltmelidir. Mahkemece uygun geçit yeri saptanırken öncelikle taraf yararlarının gözetilmesi gerekir. Zira, geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 09.03.2007 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı veya tapu iptali ile yol olarak tescilini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; geçit hakkı isteminin kabulüne dair verilen 25.12.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Davacılar, 321, 322 ve 334 parsel sayılı taşınmazlarına ulaşmak için kadimden beri kullandıkları yolun, kadastro çalışması sırasında 323 parsel sayılı taşınmaza katıldığını ileri sürerek, davalıya ait tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmesini veya davalı taşınmazından geçit hakkı kurulmasını istemişlerdir....
Mahkemece davanın kabulü ile 7 parsel sayılı taşınmaz lehine 4 parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı kurulmasına, kurulan geçit hakkının tapu siciline kaydedilmesine ve geçit hakkının tescil tarihinden itibaren beş yıllık süre dolduğunda tapu kütüğünden re'sen terkin edilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili ve davalılar ... ve ... vekili temyiz etmiştir. Somut olayda; yargılama sonucunda kurulan geçit hakkının 5 yıllık süre dolduğunda re'sen terkin edileceğine ilişkin bir yasa hükmü mevcut olmayıp mahkemece, tesis edilen geçit hakkının TMK'nın 747. maddesi hükmüne aykırı beş yıllık süre sonunda terkinine karar verilmesi doğru değildir....
Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır. Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile Tapu Sicil Tüzüğünün 60. maddesi uyarınca tapu kaydının beyanlar hanesine yazılması da gereklidir. Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda davanın niteliği gereği yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılmalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 03.02.2006 gününde verilen dilekçe ile ... iptali ve yol olarak terkin, elatmanın önlenmesi olmadığı takdirde ıslahla geçit hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 20.03.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 03.12.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
/1.maddesi gereği tazminatsız/bedelsiz olarak tapu sicilinden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
