HUKUK DAİRESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tazminat davası sonunda, yerel mahkemece tapu iptali ve tescil talebinin reddine, tazminat isteğinin kabulüne karar verilmiş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince de davalı ...’in istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin olarak verilen karar davalı ... tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; - KARAR - Dava, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tazminat isteğine ilişkindir. Davacı, 793 parsel sayılı taşınmazını satması için il dışında olması nedeniyle güvendiği arkadaşı ...'...
HUKUK DAİRESİ Dava, sözleşmeden kaynaklanan tapu iptal tescil olmadığı taktirde tazminat istemine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davanın açıklanan niteliğine ve özellikle temyizin kapsamının reddedilen tapu iptal ve tescil talebine de yönelik olduğunun anlaşılmasına göre hükmü temyizen inceleme görevi Yargıtay 14. Hukuk Dairesinindir. Dosya, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin görevsizlik ilamı ile Dairemize gönderilmiş olduğundan, 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Yasanın 21. maddesi ile değiştirilen 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 60/3 maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na gönderilmesine, 10/03/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :İstinaf sebepleri ile sınırlı yapılan incelemede, dosya kapsamından davaya konu edilen Enez Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/51 esas, 2013/55 karar sayılı dosyasında dava konusu edilen taşınmazlar bakımından mahkemece süre yönünden davanın reddine ilişkin verilen kararın Yargıtay incelemesinden geçmesi sonrasında kesinleştiği, davacılar bu dosya bakımından yargılamanın yenilenmesi, olmadığı taktirde tazminat yönü ile açtıkları dava bakımından tazminat yönü ile dosyanın tefrik edilerek ayrı esasa kaydedildiği , 2010/51 esas, 2013/55 karar sayılı dosyada dava konusu edilen taşınmazlar bakımından kadastrosu sırasında hazine ve dava dışı kişiler adına tespit edildiği, davacılar tarafından açılan tapu iptal davasının süre yönünden reddine karar verildiği, davacıların eski tapu ve zabıt kayıtlarına dayalı olarak eldeki tazminat davasını açtıkları anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Dava, vekâlet görevinin kötüye kullanılması hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil olmadığı taktirde tazminat isteğine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakanları anneleri ...'den kalan taşınmazların adlarına intikali ve uygun müşteri çıkarsa satışı için güvendikleri öz dayıları olan davalı ...'e vekâlet verdiklerini, adlarına intikali yapıldığı söylenen 15, 307, 341, 354, 373, ve 504 sayılı parsellerin davalı ... tarafından öz kardeşi olan diğer davalı ...'e çok düşük bedellerle satış gösterilerek devredildiğini öğrendiklerini, davalılar arasındaki işlemin muvazaalı olduğunu ileri sürüp, kamulaştırılan 504 sayılı parselin değerinin davalılardan tahsilini, diğer taşınmazların davalı ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile adlarına tescilini olmazsa bedellerinin tahsilini istemişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT -KARAR- 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; davacılar ... ve arkadaşları dava dilekçesinde, çekişmeli taşınmaz hakkında tapu iptali ve tescil talebi terditli olarak bedel isteğinde bulunmuş, Mahkemece önceki tarihli karar ile tapu iptali ve tescil isteğinin reddine, terditli isteğin ise kabulüne karar verilmiş olup; davalı yanların temyizi üzerine Dairece tapu iptali ve tescil istemine ilişkin ret kararının isabetli olduğu, uyuşmazlığın bedel talebi yönünden çözümlenmesi gerektiğine hükmedilmiştir. Şu halde tapu iptali ve tescil istemine ilişkin hükmün kesinleştiği kuşkusuzdur. Davanın belirtilen niteliğine göre; eldeki uyuşmazlığın ifa imkansızlığı nedeniyle tazminat istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır....
DELİLLER : Tapu kaydı, Kroki, İdare mahkemesi kararları, Keşif, Bilirkişi raporu, Delil listeleri, sunulan ve toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, tapu tahsis belgesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. İstinaf incelemesine konu uyuşmazlık tapu tahsis bedeli ödenmediğinden ödenmeyen tapu tahsis bedelinin ne şekilde hesaplanması ve belirlenmesi gerektiği noktasındadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04.12.1996 tarihli ve 1996/14- 763- 864 sayılı kararında da belirtildiği gibi, tapu tahsis belgesi bir mülkiyet belgesi olmayıp yalnızca fiili kullanmayı belirleyen ve ilgilisine kişisel hak sağlayan bir zilyetlik belgesidir. Tapu tahsis belgesinin varlığı tahsis edilen yerin adına tahsis yapılan kişi veya mirasçıları adına tescili için yeterli değildir....
Mahkemece; davanın inançlı işleme dayalı tapu iptal ve tescil olmadığı taktirde tazminat isteğine ilişkin olduğu, Borçlar Kanunu’nun 125. maddesinde düzenlenen 10 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle HMK’nun 114/d ve 142. maddesi uyarınca davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi ...’ın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....
Bozma ilamı sonucunda da mahkemece; tapu iptal ve tescil istemi ile ilgili daha önce verilen karar Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşmiş olmakla tapu iptali ve tescil ile ilgili yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilip bedel talebi yönünden araştırma ve inceleme yapılarak bedel talebinin kabulüne karar verilmiştir. Dolayısıyla temyiz incelemesine konu karar, mahkemece hükmedilen tazminata yönelik olduğuna göre Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 09.02.2018 tarih ve 1. sayılı kararı ile 3. Hukuk Dairesi'nin görev alanına girmiş olmasına ve Yargıtay Hukuk İş Bölümü İnceleme Kurulu'nun 26.10.2018 tarih ve 2018/939-2018/982 Esas, Karar sayılı kararı ile dosyanın temyiz incelemesi yapmakla görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesi gerekirken "maddi hata" sonucu Dairemize gönderildiği ve esas defterine kaydedildiği anlaşılmakla dosyanın Yargıtay 3....
Yapılan araştırma sonunda tapusu iptal edilen taşınmazın arazi olduğu saptanacak olursa değerinin; taşınmazın mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde, ekilecek ürünler ve bu ürünlerin elde edilmesi için yapılacak harcamalar gözönünde tutularak, net gelir yöntemine göre hesaplanması ve bedel tespitinde etkisi olan diğer tüm unsurlar dikkate alınarak her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirtilip dayanakları gösterilmek suretiyle saptanması; tapusu iptal edilen taşınmazın arsa niteliğinde olduğu belirlendiği taktirde ise değerinin, tapu iptal kararının kesinleştiği günden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gereklidir....
Ancak Dairenin bozma kararının son paragrafında (Tapu Komisyonu kararı ile kök tapu kayıtlarının sınırlarının ve yüzölçümünün değiştirilmesinin Hazineyi bağlamayacağı gözetilerek, çekişmeli parselin kadastro tesbitine esas alınan tapu kayıtlarının, kök kayıt itibariyle yüzölçümü ile geçerli kapsamı dışında olduğu belirlendiği taktirde, Hazine davasının kabulüne, kök kayıt itibariyle tapu kaydı kapsamında kaldığı belirlendiği taktirde davanın kabulüne karar verilmelidir.) şeklinde maddi hata sonucu anlam bozukluğu oluşmuş olup paragrafın son cümlesinin (kök kayıt itibariyle tapu kaydı kapsamında kaldığı belirlendiği taktirde davanın kabulüne) bölümünün karadan çıkarılması suretiyle düzeltilmesi gerekmiştir....
