Davalılar, davanın reddini savunmuşlar, mahkemece 1086 sayılı HUMK.nun 8/II-1 maddesi gereğince "kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi ve tespit davaları ve bunlarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davalarının sulh hukuk mahkemesinde bakılacağı" belirtilerek görevsizlik kararı verilmiş, hükmü davacı temyiz etmiştir. Dava, kira sözleşmesinin tapu kaydına şerhi isteğine ilişkindir. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 30.04.1973 tarih ve 1711 sayılı Kanunla değiştirilen 8/II, b, 1. maddesi ile “kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tespit davalarına, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davalarına ve bunlara karşılık olarak açılan davalara" bakmaya sulh hukuk mahkemeleri yetkili kılınmıştır. Davadaki istem kira sözleşmesinin tapuya şerhine ilişkin olup HUMK.nun 8/II-1 maddesi kapsamında kalan bir istem yoktur....
Şu hale göre bir taşınmazın kiraya verilmesine ilişkin sözleşmeden kaynaklanan kiracılık hakkının tapu siciline şerhinin kabul edilmesi ve sonuç olarak şerhin tapuya da işlenmesi gerektiği hususunda herhangi bir kuşku yoktur ve bu gibi durumlarda kiralayan tescil yükümlülüğünü yerine getirmezse kiracı bu yükümlülüğün ifası için dava açabilir. Somut olayda; davacı kira sözleşmesinden kaynaklanan kiracılık hakkının tapuya şerhi isteminin Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından reddine dair kararının iptalini istemektedir. Yukarıda da değinildiği gibi şerh anlaşmasının bulunması halinde kiracı bu anlaşma gereğince tapuya kira sözleşmesinin şerhi için dava açabilir. Kuşkusuz bu davasını sözleşmenin akidine (taşınmaz malikine) yöneltmesi gerekir. Davacının Tapu Sicil Müdürlüğünün şerh talebini karşılamaması halinde izleyeceği yöntem budur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU KAYDINDA DÜZELTİM -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; tapu kaydına kira şerhi verilmesi istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 14.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
kira bedelinin belirlenmesine karar verilmesini istemiştir....
Taşınmaza ilişkin sözleşmelerin tapu kaydına şerh edilmesini taraflar sözleşme ile kararlaştırabilirler. Bu işlemin amacı, ilişkin bulunduğu hukuki durumu üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilir hale getirmek, hukuki duruma aleniyet kazandırmaktır. Bu yönü ile şerh ayni bir etki özelliğini gösterir. TMK’nun 1009 ila 1011 ve Tapu Sicil Tüzüğünün 54 ila 66. maddelerinde düzenlenen şerhler, şahsi hakların kuvvetlendirilmesi, malikin tasarruf yetkisinin sınırlandırılması ve muvakkat (geçici) tescilin tapu kütüğüne yazılmasını sağlar. Hangi hakların tapu kütüğüne şerh edileceği kanun tarafından belirlenmiştir. Dolaysıyla, kanunun belirlemediği bir hak tapu kütüğüne şerh edilemez. TMK’nun 1009. maddesinde arsa payı karşılığı inşaat, taşınmaz satış vaadi, kira, alım, önalım, gerialım sözleşmelerinden doğan haklar ile şerh edilebileceği kanunlarda açıkça öngörülen diğer hakların tapu kütüğüne şerh edilebileceği hükme bağlanmıştır....
Türk Medeni Kanununun 1009. maddesinde, kira sözleşmesinin tapu kütüğüne şerh edilebileceği hususu düzenlenmiştir. Ayrıca, Türk Borçlar Kanununun 312. maddesinde, taşınmaz kiralarında, sözleşmeyle kiracının kiracılık hakkının tapu siciline şerhinin karlaştırılabileceği hükmüne yer verilmiştir. Taşınmaz kira sözleşmesinin tapu siciline şerh verilmesi hususunda iki taraf sözleşme yapabilir. Bu sözleşme kira sözleşmesinden bağımsız bir sözleşme olup, kira sözleşmesi içinde veya ondan ayrı olarak düzenlenebilir. Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunundaki bu düzenlemeler gereğince kira sözleşmesinin şerh anlaşması olduğu sürece tapuya şerhi olanaklıdır. Somut olayda, davaya dayanak yapılan 11.09.2001 başlangıç tarihli ve 99 yıl süreli kira sözleşmesi ile önceki malik kiraya veren Kiriş Otelcilik A.Ş. ile kiracı dava dışı ... arasında kira sözleşmesi yapıldığı, 14.08.2002 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile ...'...
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2022/1659 ESAS DAVA KONUSU : Tapu Kaydına Kira Akdinin Şerhi KARAR : Taraflar arasında görülen tapu kaydına kira akdinin şerh edilmesi davası sonucu ilk derece mahkemesince verilen hükme yönelik davacı T1 tarafından süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı dava dilekçesinde özetle; Davalı ile davacı arasında imzalanmış adi yazılı konut kira sözleşmesinin tapuya tescil edilmesiyle bahse konu kiralanan konut Kocaeli İli, Başiskele İlçesi, Döngel Mah. 189 Ada, 11 Parsel, B Blok 2....
Mahallesi 1413 ada, 523 nolu parselde tapuya kayıtlı olan işyerinin mülkiyetinin hisseli olarak tapuda davalılar adına kayıtlı olduğunu, dava konusu Bahçelievler Mahallesi İstanbul Caddesi No:11 ... adresinde bulunan dükkanın davalılar tarafından 15 Kasım 2013 kira başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile müvekkiline 10 yıl süre ile kiralandığını, kira sözleşmesinin 22.maddesinde "kira sözleşmesi tapuya tescil edilecektir" (şerh verilecektir) hükmünün yer almasına rağmen aradan geçen süre içinde davalıların 15 Kasım 2013 başlangıç tarihli kira sözleşmesini tapuya tesciline yanaşmadıklarını, müvekkilinin davalılara ... 2.Noterliği'nin 05/06/2014 tarihli 4954 yevmiye nolu ihtarnamesi ile kira sözleşmesinin tapuya tescili için ihtarname çektiğini, fakat davalıların söz konusu kira sözleşmesini tapuya tescil etmeye muvafakat vermediklerini ileri sürerek dava konusu taşınmazın tapu kaydına müvekkilinin kiracılık hakkının şerh verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bu düzenleme ile malik olmayan eşe, aile konutu ile ilgili tapu kütüğüne şerh verilmesini isteme hakkı tanınmış, eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü "Aile birliğinin" korunması amacıyla sınırlandırılmıştır. Tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa dahi aile konutuna ilişkin olarak; eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutuyla ilgili kira sözleşmesini feshedemeyecek, aile konutunu devredemeyecek ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamayacaktır. Malik olmayan eşin izni için şekil şartı bulunmamakla birlikte, iznin açık olması gerekmektedir. Açık rızanın varlığını ispat yükü ise aile konutu ile ilgili tasarrufta bulunana aittir. Öte yandan; TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.08.2007 gününde verilen dilekçe ile kira sözlemesinin tapu kaydına şerhi istenmesi üzerine bozma ilamına da uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 15.01.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Yapılan yargılama ve dosya içeriğine göre mahkeme kararı ve dayanılan gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 08.07.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
