Gerçekten, davayı takip eden ...’ın geçit ihtiyacında olan 127 parsel sayılı taşınmazda paylı malik olması nedeniyle diğer paydaşların faydasına hareketle 127 parsel için geçit tesisi istemesi mümkündür. Geçit hakkı tesisi bir taşınmaz mülkiyetini sınırlayan irtifak hakkı olmakla beraber özünü komşuluk hukukundan alır. Bu yüzden uygun geçit yeri saptanırken komşuluk hukuku ilkelerinin gözetilmesi zorunludur. Bunun doğal sonucu olarak da geçit hakkı davalarında davacının dava konusunda tam bir tasarruf yetkisi yoktur. Çünkü, geçit gereksiniminin subjektif arzulara göre değil komşuluk hukukunun genel ilkeleri çerçevesinde objektif esaslara göre belirlenmesi, yine fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesinin bu tür davalarda en yoğun şekilde uygulanması gerekir. Somut olayda geçit, krokide D harfi ile gösterilen 5 metre enindeki güzergahtan kurulmuştur....
Türk Medeni Kanununun 748/3.maddesi uyarınca geçit haklarının tapu kütüğüne tescil edilmesi zorunlu olduğundan, geçit irtifakının tapulu taşınmazlar üzerinden kurulması gerekir. Mahkemece bu kural gözardı edilmek suretiyle, tapulama harici bir yerden geçit tesisi yasaya uygun düşmemiştir. Geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır. Denilebilir ki, geçit hakkı istemine ilişkin davalarda davacının, dava konusu üzerinde tam bir tasarruf yetkisi bulunmamaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Uyuşmazlık, tapu kaydının iptali ile davacılar adına tescili, bu olmadığında intifak hakkı tesisi talebinden kaynaklanmaktadır. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 14.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 14.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 23.2.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki davadan dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R 1- Dava konusu taşınmazlar ve çevresini gösterir geniş ölçekli pafta örneğinin kadastro müdürlüğünden, 2- Ayrıca lehine geçit hakkı tesisi talep edilen 113 ada 483 parsel ile aleyhine geçit kurulmasına karar verilen 113 ada 493, 491 ve 662 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının tapu müdürlüğünden getirtilerek Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 19.06.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ, TESCİL -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali tescil ile geçit hakkı tesisi isteğine ilişkindir... Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 29.01.2014 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 16.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 20.6.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. ......
ilgili Tapu Sicil Müdürlüğü’nden, 3-Dava konusu taşınmaz üzerinden geçen 154 kv ......
Komşuluk hukukunun gerektiği haller dışında bir taşınmazın böyle bir mecra ile aynı hak olarak yüklenmesi, ancak bir irtifak hakkı kurulması suretiyle olabilir. İrtifak hakkı, mecra dışardan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle, dışarından görülüyorsa noterce düzenlenecek sözleşmeye dayanılarak mecranın yapılmasıyla doğar” şeklindedir. Türk Medeni Kanununun 779.maddesinde; taşınmaz lehine irtifak hakkı bir taşınmaz üzerinde diğer taşınmaz lehine konulmuş bir yük olarak tanımlanmış 780.maddesinde ise; “irtifak hakkının kurulması için tapu kütüğüne tescil şarttır. İrtifak hakkının kazanılmasında ve tescilinde aksi öngörülmüş olmadıkça taşınmaz mülkiyetine uygun hükümler uygulanır. İrtifak hakkının zamanaşımı yolu ile kazanılması ancak mülkiyeti bu yolla elde edilebilecek taşınmazlarda mümkündür” hükmü mevcuttur....
Üzerinde kat irtifakı kurulu anataşınmazın D, E ve F bloklarının kat irtifakının tesisi sırasında düzenlenen numarataj krokisi esas alınarak belirlenen bağımsız bölüm numaralarının düzeltilmesi istemine yönelik dava, Kat Mülkiyeti Yasası hükümlerince o bloklardaki kat irtifakı hakkı sahiplerinin hukukunu ilgilendirdiğinden ancak onlar aleyhine açılabilir. Mahkemece davalının bu davada pasif husumet ehliyeti olmadığı saptanıp husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle davanın reddi gerekirken, işin esasına girilerek hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 29.04.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak; 1- Dairemizde aynı gün incelenen kuru tarım arazisi olarak değerlendirme yapılan bir kısım dosyada münavebeye buğday ile kavun alınıp 5,96 TL/m² fiyatı üzerinden irtifak bedeli tespit edildiği halde aynı nitelikte kuru tarla olan dava konusu taşınmazın irtifak hakkı bedelinin tespitinde gerekçesi de açıklanmaksızın bu kez münavebeye kavun yerine karpuz ürününün alınarak 6,94 TL/m² üzerinden hesaplama yapılan rapora itibarla hüküm kurulması, 2- Davaya konu taşınmazın 628,50 m² üzerinde irtifak hakkı tesis edildiği halde gerekçeli kararın hüküm kısmında maddi hata yapılarak irtifak kurulan alanın 625,80 m² olarak yazılması, 3- Dava konusu taşınmazda davacı adına daimi irtifak hakkı tesisi ile yetinilmesi gerekirken infazda tereddüt yaratacak şekilde irtifak hakkının ağaç dikmemek, bina vs. yapmamak şartıyla tesciline karar verilmesi, 4- Dava konusu taşınmazın tapu kaydında mevcut ipoteğin bedele yansıtılmamış olması, Doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı tarafından, davalılar aleyhine 11.7.2006 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28.3.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanunun 747.nci maddesine dayanılarak açılmış geçit hakkı kurulmasına ilişkindir. Davacı 539 parsel sayılı taşınmazının genel yol ile bağlantısının bulunmadığını belirterek taşınmazı yararına, davalılara ait 540 ve 541 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir....
