Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında geçerli hisse devir sözleşmesi bulunduğu, daha sonra gelişen olaylar nedeniyle hisse devrine karşılık gelen arsanın davacıya verilme olanağı kalmadığı iddiasına dayalı istemin akde aykırılık nedeniyle alacak olduğu, bu haliyle de on yıllık zamanaşımına tabi bulunduğu, sözkonusu taşınmazın tapu kaydında vefa şerhinin alım satım tarihinde işli olduğu, tanık beyanlarından da dava konusu vefa şerhi nedeniyle taşınmazın davalık olduğunu bildiği, kooperatif kayıtlarına göre davacının üyeliğinin devam ettiği, davalının üzerine düşen edimi yerine getirdiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel mahkeme kararı yasaya ve usule aykırı olduğunu, davalının edinme tarihi olan 24/02/2015 tarihinden çok önce müvekkilinin paydaş olduğunu, yerel mahkemenin tapu kaydında satış ve birleştirme işleminin tarihini esas alarak hatalı sonuca ulaştığını, müvekkilinin taşınmazda ilk hissedarlığının davalının hissedarlığından önce olduğunu, yerel mahkemenin müvekkilin hissedarlık tarihini 02/12/2015 olarak kabul etmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, maddi hataya dayalı olarak verildiğini belirterek yerel mahkeme kararının ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi 12.06.2018 tarih ve 2017/519 Esas, 2018/153 Karar sayılı kararında özetle; "...Hisse satışına ilişkin karşı tarafça davacıya yasanın aradığı şekilde ihtarname gönderildiği iddia edilmediğinden ve buna ilişkin belge sunulmadığından dava süresindedir. Davacı vekiline resmi senette belirtilen 15.000,00 Tl satış bedeli ile Döner Sermaye ve tapu harcından oluşan ön alım bedelini yatırması için süre verilmiş, süresi içerisinde davacı vekili tarafından 04/06/2018 tarihinde taşınmaza ait 15.826,25 TL şufa bedeli depo edilmiş makbuz dosyaya ibraz edilmiştir. Ön alma hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebinin şartları oluştuğundan davanın kabulüne..." şeklinde karar verilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/107 Esas, 2020/215 Karar sayılı dava dosyasında verilen Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) talebinin kısmen kabulüne karşı, davacı vekili ile davalılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...Dava, ön alım hakkından kaynaklanan Tapu İptali ve Tescil talebine ilişkindir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/166 Esas, 2020/268 Karar sayılı dava dosyasında verilen Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) talebinin karar verilmesine yer olmadığına, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...Dava, ön alım hakkından kaynaklanan Tapu İptali ve Tescil talebine ilişkindir....
Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere yapılan inceleme neticesinde; İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiştir. Dava konusu taşınmaza ait tapu kayıt ve devir senedinin incelenmesinde; tarafların tapuda paydaş oldukları görülmüştür. Dava, ön alım hakkından kaynaklı tapu iptal ve tescil davasıdır. Önalım hakkı; paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda payın 3. kişiye satılması halinde diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın 3. kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 15.11.2018 gün ve 2016/2982 Esas - 2018/7827 Karar sayılı ilamı ile düzelterek onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı şirket yetkili temsilcisi tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: KARAR Dava, önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacılar vekili, müvekkilinin 1329, 167, 1674, 169, 170, 849 parsel sayılı taşınmazlarda hissedar olduğunu, davalının 26.06.2015 ve 30.04.2015 tarihlerinde adı geçen taşınmazlardan pay aldığını belirterek önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine bulunmuş, 167 ve 1674 parsel sayılı taşınmazlardaki önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından feragat ettiğini beyan etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ :TAPU İPTALİ VE TESCİL-ALACAK Taraflar arasında görülen dava kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Davacı ..., ... İlçesi ... Köyünde yapılan kadastro sonucu ... ada ..., ..., ..., ... ve ... parsel sayılı 6.073.46, 9.203.85, 14.212.47, 11.207.29, 7.450.83 metrekare yüzölçümündeki taşınmazların tapu kaydı, irsen intikal ve taksim nedeniyle 1/6 şar hisse ile davalıların murisi ... ile davacının murisi ... ve dava dışı şahıslar adlarına tespit ve tescil edildiğini, davalıların murisi ... adına kayıtlı 1/6 payın kendi murisi tarafından satın alındığını ileri sürerek miras yoluyla gelen hakka, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak bu 1/6’lık payın tapu kaydının iptali ile adına tescilini bu mümkün olmadığı takdirde 1/6 hissenin dava tarihi itibarıyla tespit edilecek değerinin davalılardan tahsilini istemiştir....
Somut olayda davacı vekili, dava konusu hisse için önalım hakkına dayalı, tapu iptali ve tescil davası açılmış, davalı vekili eksik harç alındığını, taşınmazdaki hisse devrinin gerçek bir satış olmadığını savunmuş, mahkeme fiili taksim nedeniyle davanın reddine karar vermiş, karar hakkında davacı vekili istinafa başvurmuştur. Tanık beyanlarına göre fiili taksim vardır. Taşınmaz bir apartman olup, dairelerin paylaşımı yapılmıştır. Tapu kaydında kat irtifakı kurulmamıştır. Dosya kapsamı ve toplanan delillere, istinaf sebeplerine göre, fiili taksim mevcuttur, fiili taksimin mevcut olduğu durumlarda önalım hakkının kullanılması TMK 2. maddesine aykırı nitelikte olduğu için davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun niteliktedir. Dava niteliği itibarıyla nispi vekalet ücreti takdirini gerektiren nitelikteki davalardandır. Davacı tarafından eksik harç tamamlanmıştır....
Dava konusu taşınmazın tapu kaydı incelendiğinde, Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeniyurt mahallesi 648 parsel sayılı tarla niteliğindeki taşınmazda davacı T3 ve T1'ın malik oldukları, 16.07.2019 tarihinde davalıya satılması sebebiyle ön alım hakkını kullanmak için eldeki davanın açıldığı, yargılama aşamasında aynı taşınmazın tapusunun iptaline ilişkin Dörtyol 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/256 Esas sayılı dosyası ile davalı ve satış yapan şahıs arasında tapu iptali ve tescil davası görüldüğü, tarafların kabul beyanı ile dosyanın karara çıkarıldığı ve kanun yollarına başvurulmaksızın kesinleştiği gerekçesi ile eldeki asıl ve birleşen ön alım davalarının konusuz kalması nedeniyle karar verilmesin yer olmadığına ilişkin hüküm kurulduğu, verilen kararın davacılar tarafından istinaf edildiği görülmüştür....
