Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tanıma ve Tenfiz Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından incelemenin duruşmalı yapılması istemiyle temyiz edilmiş ise de; Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinde, tanıma ve tenfize ilişkin verilen kararların Yargıtayda duruşmalı olarak inceleneceğine dair yasal düzenleme bulunmadığından duruşma isteğinin reddine, evrak üzerinde inceleme yapılmasına karar verildi. Evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü....
Öte yandan çocuk ile baba arasında soybağı ilişkisini kuran son yol ise tanımadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) “Tanıma” genel başlıklı “"Koşulları ve şekli" alt başlıklı 295. maddesi;“Tanıma, babanın, nüfus memuruna veya mahkemeye yazılı başvurusu ya da resmî senette veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanla olur. Tanıma beyanında bulunan kimse küçük veya kısıtlı ise, veli veya vasisinin de rızası gereklidir. Başka bir erkek ile soybağı bulunan çocuk, bu bağ geçersiz kılınmadıkça tanınamaz.” Hükmünü düzenlemiştir. Tanıma, evlilik dışı çocuğun babasının kanunda öngörülen şekil şartlarına uygun olarak yapıldığında çocuk ile babası arasında soybağının kurulmasını sağlayan tek taraflı irade beyanını ifade eder. Tanıma beyanı, bu yönüyle yenilik doğuran işlem niteliği taşır. Geçerli olarak yapılan tanıma beyanı, geçmişe etkili olarak, doğum anından itibaren çocuk ile babası arasında soybağının kurulmasını sağlar ((Dural, M./Öğüz, T./Gümüş, M....
Tanıma ve tenfiz yargılamasına bakan mahkemenin görevi temelde 5718 sayılı yasanın 62. maddesindeki red sebeplerinin olup olmadığını irdelemek ve 4686sayılı MTK hükümlerine göre tanıma ve tenfiz talebini kabul ya da reddetmektir. O halde, somut olayda taraflar arasındaki sözleşme ve tahkim yargılaması, aradaki alacak borç ilişkisini ödünç para manasına gelen “kredi” olarak nitelendirdiğine göre, tanıma ve tenfiz yargılamasını yapacak mahkeme de bu niteleme ile bağlıdır. Yabancı memleketlerde, kredi verme işlemlerinin ülkemizde olduğu gibi banka ve finans kuruluşlarının tekelinde olmaması, başkaca özel yatırımcı kişi ya da şirketler tarafında da, gerek yatırım ortağı alırken ve gerekse de sair surette kredi kullandırılması, yani ödünç para verilmesi de bu durumu değiştirmez. Taraflar tüzel kişi tacir olup, aradaki ilişki iç mevzuatımız yönünden, 6102 sayılı TTK’nın 4/1(f) maddesinde belirtildiği gibi ödünç para verme işlemidir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.11.2023 tarih ve 2022/477 Esas, 2022/557 Karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek dosya görevli aile mahkemesine gönderilmiştir. 2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların Almanya Ülkesi Düren Yerel Mahkemesi’nin 25 F 332/13 sayılı kararı ile boşandıklarını ve bu kararın kesinleştiğini, boşanma kararı için Bigadiç Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/342 Esas sayılı dava dosyası ile tanıma kararı verildiği, bu tanıma kararının 25.03.2016 tarihinde kesinleştiği, yine taraflar arasında ki para alacakları ile ilgili olarak aynı Almanya Ülkesi Düren Mahkemesi’nin 25 F 88/14 esas sayılı tazminat alacağı kararı verildiği, bu tazminat alacağı kararının 21.10.2015 tarihinde kesinleştiği, bu alacak kararı hakkında Bigadiç Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/149 Esas sayılı dava dosyası ile tanıma ve tenfiz kararı verildiği, bu tanıma ve tenfiz kararının 11.06.2019 tarihinde kesinleştiği, davalının bu tanıma ve tenfiz kararı...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, 05/06/2014 tarihinde sürücü ... sevk ve idaresindeki davalı ... şirketine ... poliçesi ile sigortalı 68 ET 622 plakalı aracın araç plaka tanıma sistemi altına geldiğinde direksiyon hakimiyetini kaybederek araç plaka tanıma sistemi direğine çarptığını, sürücü ...'in kazaya sebebiyet verdiğini belirterek, davanın kabulü ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ....060,00 TL'nin olay tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, masraf ve vekalet ücretinin davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı ...Ş vekili, davaya bakmakla yetkili mahkemenin ... ......
Mahkemece yapılması gereken iş davaya konu yabancı mahkeme kararının MÖHUK m. 58 vd. maddelerine göre tanıma koşullarını içerip içermediğini belirlemekten ibarettir. Tarafların birlikteliğinin devam etmesi ya da bu dönemde ortak çocuklarının dünyaya gelmiş olması davacının ilgili kararın tanınmasında hukuki yararının bulunduğu gerçeğini değiştirmediği gibi bu kararın tanınmasının talep edilmesi Türk Medeni Kanunu'nun 2 nci maddesinde yer alan dürüstlük kuralına aykırılık da oluşturmaz. O halde mahkemece, kanundaki tanıma koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
Bu hükme göre, tanıma talebinin incelenmesi ve karara bağlanması, tenfizdeki usule tabi olduğundan tanıma talebini içeren dilekçenin, anılan Kanunun 39. maddesinin birinci fıkrasında yer alan hükme uygun olarak duruşma günü ile birlikte davalıya tebliğ edilmesi gerekmektedir. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 73. maddesinde de mahkemenin, Kanunun gösterdiği istisnalar haricinde iddia ve savunmalarını bildirmeleri için tarafları usulüne uygun olarak davet etmeden hüküm veremeyeceği belirtilmiştir. Mahkemece, dava dilekçesinin ve duruşma gününün davalıya tebliğ edilmesi suretiyle taraf teşkilinin sağlanması gerekirken, bu hususa uyulmaksızın karşı tarafa savunma imkanı sağlanmadan hasımsız olarak açılan davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur....
Yabancı mahkemenin boşanma kararında velayetin düzenlenmemesi veya velayetle ilgili düzenlemenin Türk kamu düzenine aykırı görülüp, tenfizine hükmedilemeyeceğinin anlaşılması durumunda kısmi tanıma ve tenfiz söz konusu olacaktır. Yabancı mahkemece verilen bir kararın tanınması ve tenfizine ilişkin dava boşanma ve bunun eki niteliğindeki talepler hakkındaki davayla aynı nitelikte değildir. Bir başka deyişle yabancı mahkemenin boşanma kararının tanınması ile o yabancı mahkeme kararında yer almayan velayete ilişkin konuda hüküm kurulması ayrı ayrı davalardır. ... Aile Mahkemesinin tanıma ve tenfiz kararı Alman Mahkemesinin boşanmaya ilişkin kısmına yöneliktir.Velayet hakkında tanıma ve tenfize ilişkin bir hüküm bulunmadığı gibi bağımsız olarak burada Türk Mahkemesince verilen bir kararda mevcut değildir. Başka bir deyişle çocukla velayet konusunun askıda olduğu anlaşılmaktadır....
Yabancı mahkemenin boşanma kararında velayetin düzenlenmemesi veya velayetle ilgili düzenlemenin Türk kamu düzenine aykırı görülüp, tenfizine hükmedilemeyeceğinin anlaşılması durumunda kısmi tanıma ve tenfiz söz konusu olacaktır. Yabancı mahkemece verilen bir kararın tanınması ve tenfizine ilişkin dava boşanma ve bunun eki niteliğindeki talepler hakkındaki davayla aynı nitelikte değildir. Bir başka deyişle yabancı mahkemenin boşanma kararının tanınması ile o yabancı mahkeme kararında yer almayan velayete ilişkin konuda hüküm kurulması ayrı ayrı davalardır. ... Aile Mahkemesinin tanıma ve tenfiz kararı Alman Mahkemesinin boşanmaya ilişkin kısmına yöneliktir.Velayet hakkında tanıma ve tenfize ilişkin bir hüküm bulunmadığı gibi bağımsız olarak burada Türk Mahkemesince verilen bir kararda mevcut değildir. Başka bir deyişle çocukla velayet konusunun askıda olduğu anlaşılmaktadır....
Yabancı mahkemenin boşanma kararında velayetin düzenlenmemesi veya velayetle ilgili düzenlemenin Türk kamu düzenine aykırı görülüp, tenfizine hükmedilemeyeceğinin anlaşılması durumunda kısmi tanıma ve tenfiz söz konusu olacaktır. Yabancı mahkemece verilen bir kararın tanınması ve tenfizine ilişkin dava boşanma ve bunun eki niteliğindeki talepler hakkındaki davayla aynı nitelikte değildir. Bir başka deyişle yabancı mahkemenin boşanma kararının tanınması ile o yabancı mahkeme kararında yer almayan velayete ilişkin konuda hüküm kurulması ayrı ayrı davalardır. ... Aile Mahkemesinin tanıma ve tenfiz kararı ... Mahkemesinin boşanmaya ilişkin kısmına yöneliktir.Velayet hakkında tanıma ve tenfize ilişkin bir hüküm bulunmadığı gibi bağımsız olarak burada Türk Mahkemesince verilen bir kararda mevcut değildir. Başka bir deyişle çocukla velayet konusunun askıda olduğu anlaşılmaktadır....
