O halde mahkemenin görevi burada sadece hukuki durumu ne olursa olsun bir tahkim şartının var olup olmadığını incelemekle sınırlı değil geçerli bir tahkim anlaşmasının var olup olmadığını incelemektir. Zira kanunda "kabul edilebilir" bir tahkim anlaşmasının bulunması şartı aranmaktadır. Tahkim iradesi tahkim sözleşmesinin kurucu unsuru olup, tahkim iradesinin bulunmadığı uyuşmazlıkların tahkime elverişli olduğunu kabul edebilmek mümkün değildir. Ayrıca uyuşmazlığın belirli olması gerekir. Somut olayda, sözleşmenin X maddesinde bu sözleşmeyle ilgili olarak ortaya çıkan herhangi bir anlaşmazlık, ihtilaf veya iddianın nihai olarak tahkim kuralları çerçevesinde ve söz konusu kurallara uygun olarak atanan tek hakem tarafından çözülmesi düzenlenmiş olup, tahkim şartı bulunduğu sürece uyuşmazlığın nihai olarak tahkimde çözümlenmesi gerekmektedir. O halde tahkim sözleşmesi geçerli bir sözleşmedir....
TAHKİM 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 516 ] 1086 S....
Tahkim Kurulunun 26 Şubat 2008 tarih, 07113-002 tahkim nolu tahkim kararının tenfizi, tenfiz talebinin kabul görmemesi halinde davanın alacak davası olarak görülerek davacının davalıdan mal satımı nedeniyle oluşan toplam 465.894 ABD dolarının tenfiz kararı uyarınca 26.02.2008 tarihinden itibaren uygulanacak yıllık % 6 faizi ve 10.384.91 TL tahkim giderinin tahsili istemine ilişkindir. Davalı vekili, taraflar arasında 19 Mart 2003 tarihinde imzalanmış olan Distribütörlük Sözleşmesinin 11. maddesinde ihtilafların ... Tahkim Kurulu tarafından çözüleceğinin düzenlendiğini, ... Tahkim Heyetinin yetkisinin müvekkili tarafından kabul edilmediğini, ... Ticari Tahkim Heyeti’nin yetkisiz olup, yetkisiz tahkim heyetince verilmiş tahkim kararının tenfizi istenemeyeceğinden reddi gerektiğini ve ayrıca sözleşmeden kaynaklanan alacağın yetkili ... Tahkim Heyeti tarafından karara bağlanması gerektiğinden tahkim şartı nedeniyle davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
Fenni tatbikat ihtilaflarında hakem, İdare'dir." hükmü mevcut olup, mahkemece bu hükme dayanılarak, tahkim şartı nedeniyle dava usulden reddedilmiştir Kural olarak, uyuşmazlıkların çözüm yeri mahkemelerdir. Ancak, sözleşmenin tarafları, kamu düzenini ilgilendirmeyen ve arzularına bağlı olan konularda aralarında çıkacak uyuşmazlıkların halli için tahkim yolunu seçebilirler. Uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenebilmesi için taraflar arasında geçerli olarak yapılmış bir tahkim anlaşmasının varlığı zorunludur. Tahkim anlaşması, bağımsız bir tahkim sözleşmesi şeklinde yapılabileceği gibi asıl sözleşmeye tahkim şartı konulması suretiyle de yapılabilir. Tahkim anlaşmasının kurucu unsuru uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümlenmesine ilişkin irade açıklaması olup, bu anlaşmanın geçerli olabilmesi için tarafların tahkim iradelerinin şüpheye ve karışıklığa yer vermeyecek şekilde açık ve kesin olması gerekir....
Tahkim şartıyla ilgili ihtilaflarda Ankara mahkemeleri ve icra dairesi yetkili olacaktır ve bu münhasıran bu şartla ilgili olması nedeniyle tahkim şartının geçersizliği nedeni olarak yorumlanmayacaktır" hükmüne yer verilmiştir. Kural olarak hukuki uyuşmazlıkların çözüm yeri mahkemelerdir. Ancak sözleşmenin tarafları kamu düzenini ilgilendirmeyen ve arzularına bağlı olan konularda aralarında çıkacak uyuşmazlıkların halli için tahkim yolunu seçebilirler. Uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenebilmesi için taraflar arasında geçerli olarak yapılmış bir tahkim anlaşmasının varlığı zorunludur. Tahkim anlaşmasının kurucu unsuru uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümlenmesine ilişkin irade açıklaması olup, tarafların tahkim iradelerinin şüpheye ve karışıklığa yer vermeyecek şekilde açık ve kesin olması gerekir. Uyuşmazlığın çözümlenmesinde hem mahkemeden hem tahkimden söz edilmesi halinde tahkim sözleşmesi geçerli sayılamaz....
Tahkim anlaşmasında tahkim süresinin uzatılmasına ilişkin özel bir düzenleme olmadığına göre bu yöndeki talep ve savunmalar 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu'nun 10/B maddesine göre değerlendirilecektir. Tahkimde çözümlenen bazı davalarda bazı uyuşmazlıkların tarafların veya kanunun öngördüğü süre içerisinde çözümlenmesi mümkün olmayabilir. Bu gibi durumlarda tahkim süresinin uzatılması söz konusu olabilecektir. Yasal düzenlemeden de anlaşıldığı üzere öncelikle uyuşmazlık taraflarının tahkim süresinin uzatılması için anlaşmaları mümkündür. Bu anlaşma tarafların kendi aralarında düzenleyecekleri tahkim süresinin uzatılmasını onaylan bir anlaşma şeklinde olabileceği gibi, tahkim duruşmasında tarafların, tahkim süresinin uzatılmasını onayladıklarını beyan edip hazırlanan belgeyi imzalamaları şeklinde de olabilir. Bu şekilde tahkim süresi, taraflarca geçerli şekilde uzatılmışsa hakem veya hakemler uzatılan yeni süre sonuna kadar karar verebilme olanağına kavuşur....
Tahkim yoluna gidilebilmesi için tarafların tahkim sözleşmesi yapmaları ya da düzenledikleri sözleşmede tahkim şartına yer vermeleri gerekir. Tahkim anlaşması veya tahkim şartındaki uyuşmazlığın hakem veya hakemler kurulunca çözümlenmesine ilişkin irade beyan ve açıklaması tahkim şartı sözleşmesinin temel unsurudur (HMK m. 412). Tahkim şartı veya anlaşmasının geçerli olabilmesi için tarafların tahkim iradesini açıkladıkları tahkim şartı ya da sözleşmede tartışma ve karışıklığa neden olmayacak biçimde açık ve kesin olarak belirtmiş olmaları zorunludur. Yerleşik Yargıtay içtihatlarında geçerli bir tahkim şartı varlığı veya tahkim anlaşmasının geçerli sayılabilmesi için uyuşmazlığın kesin olarak hakemde çözüleceğinin kararlaştırmış olması gerektiği kesin iradeyi ortadan kaldıran ya da zayıflatan kayıtların tahkim sözleşmesi veya şartını geçersiz-hükümsüz kılacağı kabul edilmektedir....
Dava, Uluslararası Tahkim Mahkemesi tarafından verilen kararın iptali istemine ilişkin olup yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere davacı taraf kendilerinin tahkim şartı ile bağlı olmadıklarını ileri sürmüştür. 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu'nun 15. maddesinde, bu Kanuna tabi hakem kararlarının iptali koşulları düzenlenmiş ve bu kapsamda, hakem kurulunun yetkisiz olduğu bir hususta karar vermesi iptal nedeni olarak öngörülmüştür. Aynı Kanun'un 4. maddesinde de tahkim anlaşmasının yazılı şekilde yapılması gerektiği hüküm altına alınmış bulunmaktadır. Somut olayda, davacılar tahkim anlaşmasının tarafı değillerdir. Esasen bu husus, mahkemenin de kabulünde olup davacıların, tahkim şartını içeren imtiyaz sözleşmesinin lehdarı olmaları ve bu sözleşmeyi onaylamaları nedeniyle tahkim şartı ile bağlı oldukları sonucuna varılmıştır....
Başka bir deyişle, tarafların dava konusu üzerinde kabul veya sulh yolu ile serbestçe tasarruf edemeyecekleri hallerde, tahkim mümkün değildir. Örneğin, boşanma ve ayrılık davaları, iflas davaları ve çekişmesiz yargı işleri için tahkim sözleşmesi yapılamaz. Aynı şekilde taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan veya iki tarafın iradelerine tabi olmayan işlerden kaynaklanan uyuşmazlıklar tahkimin konusu olamaz (HMK m. 408/I). Tahkim yoluna gidilebilmesi için tarafların tahkim sözleşmesi yapmaları ya da düzenledikleri sözleşmede tahkim şartına yer vermeleri gerekir. Tahkim anlaşması veya tahkim şartındaki uyuşmazlığın hakem veya hakemler kurulunca çözümlenmesine ilişkin irade beyan ve açıklaması tahkim şartı sözleşmesinin temel unsurudur. (HMK m. 412). Tahkim şartı veya anlaşmasının geçerli olabilmesi için tarafların tahkim iradesini açıkladıkları tahkim şartı ya da sözleşmede tartışma ve karışıklığa neden olmayacak biçimde açık ve kesin olarak belirtmiş olmaları zorunludur....
Mahkemece, iddia, savunma, kesinleşmiş hakem kararının Türkçeye çevirisi kesinleşen tahkim kararı, tahkim kararında kamu düzenine aykırı bir yön bulunmamasına göre davanın kabulüne, ICC Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin 19.06.2008 tarih, 14796DEM numaralı kararının aynen tenfizine karar verilmiş, hükmün davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine; Dairemizin 15.09.2009 gün ve 20095703-7256 E-K sayılı ilamı ile verilen karar; taraflar arasındaki sözleşmenin 10. maddesine göre çıkacak ihtilafların İngiltere'deki Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde çözümleneceğinin kararlaştırıldığı, davacının ise merkezi Paris'te bulunan Milletlerarası Ticaret Odası (MTO-ICC) tahkim mahkemesine başvurduğu, buranın da kendisini yetkili görerek uyuşmazlığı çözdüğü, hal böyle olunca yapılması gereken işin Londra'da Uluslararası Tahkim Mahkemesi bulunup bulunmadığı yönünde araştırma yapılması ve uyuşmazlığın söz konusu tahkim mahkemesinde çözümlenmesi gerektiği üzerinde durmaktan ibaret olduğu gerekçesiyle bozulmuştur...