Hasılat kirasından söz edilebilmesi için hasılat getiren bir taşınır ya da taşınmaz mal, ticari işletme ya da hakkın kira ilişkisinin konusunu oluşturması ve kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi gerekir. Taksi şoförü ile taksi sahibi arasındaki ilişki bir iş sözleşmesi olabileceği gibi, somut olayın koşulları dikkate alındığında taraflar arasındaki ilişkinin hukuki niteliği pekala hasılat kirası olarak da nitelendirilebilir. Ticari taksi işletilmesinde aracı kullanan şoför üzerinde eğer taksi sahibinin gözetim ve denetimi varsa bu takdirde taraflar arasındaki ilişkinin iş sözleşmesi olarak nitelendirilmesi gerekir....
KARAR Davacı, ... sayılı ticari taksi plakasının alındığı tarihte yaşı tutmadığından abisi olan davalı adına tescil edildiğini, davalı ile aralarındaki 18.01.1996 tarihli sözleşme ile davalının sözkonusu ticari taksi plakası üzerinde herhangi bir hakkı olmadığını belirterek istendiği zaman devretmeyi taahhüt ettiğini, ancak istediğinde plakayı devretmediğini ileri sürerek davalı adına kayıtlı olan ticari taksi plakasının iptaline ve adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davacının dayandığı belgenin 1996 yılında imzalandığını, borcun vadesinin davacının medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olduğu zaman birimi olduğunu, 1979 doğumlu olan davacının da 1997 yılında bu ehliyete kavuştuğunu ve aradan 10 yıldan fazla zaman geçtiğinden talebin zamanaşımına uğradığını ileri sürerek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir....
TBK 367. maddede de belirli süreli kira sözleşmesinin sürenin bitiminde kendiliğinden sona ereceği, ancak, tarafların örtülü olarak sözleşmeyi sürdürmeleri hâlinde, aksi kararlaştırılmadıkça, kira sözleşmesinin birer yıl için yenilenmiş sayılacağı, yenilenen kira sözleşmesinin yasal bildirim süresine uyularak, her kira yılının sonu için feshedilebileceği düzenlenmiştir. Taraflar arasında 15/05/2013 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli taksi kiralama sözleşmesinin varlığı hususunda herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Buna göre uyuşmazlık, ürün kirasına ilişkin olup her ne kadar dava açılırken iş hukuku alanına mahsus birtakım tazminat ve alacaklar talep edilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 33. maddesi gereğince hâkim, tarafların hukuki nitelendirmeleriyle bağlı olmayıp, Türk Hukukunu resen uygular. Bu nedenle davacının talebinin kira sözleşmesinin haksız feshi dolayısıyla tazminat talebine ilişkin olduğu kabul edilmelidir....
Ancak, araç sahibi aracı taksi şoförüne günlük belirli bir bedel karşılığında kullandırmakta, hasılat ne olursa olsun kendisi sabit bir ücret talep etmekte ve araç sahibi günlük bu bedel dışında taksinin işletimiyle ilgili herhangi bir şeye karışmıyorsa bu takdirde de araç sahibi ile taksi şoförü arasındaki ilişkinin iş sözleşmesi olarak nitelendirilebilmesi güçtür. Taksi sahibi taksi şoförüne günün belirli bir saat diliminde tahsis ediyor ve bu tahsis dönemi içinde işçinin işgörme edimini ne şekilde ifa ettiğine, hatta taksiyi kullanıp kullanmadığına dahi karışmıyorsa, taksi şoförü taksi sahibinden işin yürütümüne ilişkin hiçbir emir ve talimat almıyorsa, çalışma zamanını serbestçe organize edebiliyorsa kişisel bağımlılığın bulunmadığı kabul edilmelidir. Ayrıca, iş sözleşmesinin çok önemli özelliklerinden biri ekonomik riskin, bir başka deyişle kâr ve zararın işverene ait olmasıdır. İş sözleşmesini bağımsız çalışanlardan ayıran en önemli farklılıklardan birisi de budur....
açtıklarını, sonra artırılmak üzere şimdilik 1.000,00 TL tazminatın ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müşterek vemüteselsilen tahsiline, yargılama harç, masraf ve vekalet ücretinin davalılara yüklenmesine, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydı ile karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı------vekili cevap dilekçesinde özetle :Müvekkilinin 09/05/2022 tarihinde ticari taksi olarak kullanmak üzere------- araç satın aldığını, müvekkili aracı aldığı tarihten kısa bir süre sonra çalışmaya devam etmeye engel arıza olduğunu fark edip aracı yetkili servis olan ------ götürdüğünü, bu sürecin normal şartlarda 2-3 günde tamamlanması gerekirken müvekkilin------taksi plakalı aracı 40 gün boyunca yetkili servisçe hapsedildiğini bu nedenle kazanç kaybının oluştuğunu beyan ederek dava ikame edildiğini, araç hasarsız olarak davacı tarafa teslim edilmiş olup müvekkil şirketten veya üretimden kaynaklı bir arıza bulunmadığını, davacı tarafından dava dilekçesinde de beyan ettiği...
Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, değer kaybı tazminatına ilişkin talebin reddine, 3.888,00 TL hasar bedeline ilişkin talebin, yargılama sırasındaki ... şirketinin ödemesine bağlı olarak gerçekleşen davacının feragatı nedeniyle reddine, 1.880,50 TL bakiye hasar bedelinin - davalılar ... ve ... yönünden kaza tarihi 14.08.2014'ten, davalı .... yönünden dava tarihi 29.08.2014'ten itibaren işleyecek faiziyle (davalı ..., ... ... A.Ş. yönünden ticari faiziyle, davalı ... yönünden yasal faiziyle) birlikte adı geçen tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,fazlaya (1.880,50 TL + 3.888,00 TL'den fazlasına) ilişkin hasar bedeli talebinin esastan REDDİNE, kazanç kaybı talebinin kabulüne, 1.000,00 TL kazanç kaybının, kaza tarihi 14.08.2014'ten itibaren işleyecek faiziyle (davalı ... yönünden ticari faiziyle, davalı ... yönünden yasal faiziyle) birlikte davalılar ... A.Ş. ve ...'...
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Derepazarı Belediye Başkanlığı'nca 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 35. maddesi uyarınca kapalı teklif usulüyle gerçekleştirilecek olan 30/10/2023 tarihinde 8 (sekiz) adet, 03/11/2023 tarihinde 7 (yedi) adet olmak üzere toplam 15 (on beş) adet ticari taksi plakası satış ihalesinin iptali istenilmiştir....
üzerine … tarih ve … sayılı Encümen kararıyla 7 ticari taksi plakasının yeniden ihale edilmesine karar verildiği anlaşılmıştır....
Ek raporda özetle; "Mahkeme tarafından kök raporda günlük taksi kiralama bedeli üzerinden yapılan kazanç kaybı hesaplama yönteminin kabul görmesi durumunda, davacının kazanç kaybının 18.700,00 TL olacağı, Mahkeme tarafından Emniyet tarafından tespit edilen kazanç miktarı üzerinden yapılan kazanç kaybı hesaplama yönteminin kabul görmesi durumunda, davacının kazanç kaybının 18.040,00 TL olacağı," şeklinde rapor sunulmuştur. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 85/1. maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” hükümlerine yer verilmiştir.Motorlu araçların işletilme tehlikesine karşı, zarar gören üçüncü şahısları, korumak amacıyla getirilmiş olan bu düzenleme ile...
kayıt edildiğini, yapılan bu işleminin amacının müvekkillerinden mal kaçırmak olduğunu, davalının ticari taksi plakası almaya maddi durumunun yeterli olmadığını, ticari taksi plakasının yapılan taşınmaz satışı sonrası yapıldığının aşikar olduğunu beyan ederek davaya konu edilen 34 XX 393 ticari taksi plakasının ve aracın trafik tescil kaydının iptali murisin mirasçıları arasında hisseleri oranında tescilini, iptal ve tescil talebi kabul edilmediğinde saklı pay ihlal edildiğinden tenkis taleplerinin kabulüne, 34 XX 393 plaka sayılı aracın ve plakasının 3....