SAVUNMA : Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın görev yönünden yanlış mahkemede açıldığını, davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde açılması gerektiğini, taraflar arasında akdedilmiş sözlü ya da yazılı bir iş akdinin bulunmadığını, davacının ve diğer davacının, müvekkillerinden adlarına olan ticari taksiyi kiraladıklarını, taraflar arasında bir ticari sözleşme mevcut olduğunu, her iki davacının da işçi değil ticari taksinin plakasını kiralayan ve kendi adlarına işleten kişiler olduğunu, T1 diğer davacı Doğan Kılıç'ın şoförü olduğunu, onun adına ve namına çalıştığını, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, diğer davacı Doğan Kılıç'a muris Yaşar Yıldırım'ın 11.07.2016 tarihinde bir vekaletname verdiğini, bu delilin bile başlı başına Doğan Kılıç ve T1 işçi olmadığının bir delili olduğunu, söz konusu ticari taksi plakası kiralama işlemlerinin 34 XX 419 ticari taksi plakası üzerinden gerçekleştiğini, Muris Yaşar Yıldırım'ın Doğan Kılıç'a aylık belirlenen ve zaman içinde artan kira bedeliyle...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/173 KARAR NO : 2023/754 DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 08/04/2019 DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 01/12/2021 KARAR TARİHİ : 10/10/2023 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: 1-ASIL DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalının işletmekte olduğu ----- isimli taksi durağında-----taksi plakalı aracı ile çalışmaya başladığını, devam eden süreçte taraflar arasındaki iyi ilişkiler ve ticari kazanımlar çerçevesinde -----taksi plakalı araçlarının da araç maliklerinden kiralayarak davalının taksi durağında çalıştırmaya başladığını, müvekkilinin davalının taksi durağında çalıştırmaya...
Eczanesinin reçetelerinin fatura edildiği gerekçesi ile sözleşmesinin 13.12.2004 tarihinde haksız olarak fesh edildiğini, açtığı dava sonucu feshin hukuka aykırı olduğunun tesbiti ile fesih işleminin iptaline karar verilip kesinleştiğini, davalının fesih işlemiyle diğer sosyal güvenlik kurumlarıyla sözleşme yapamaması sonucu kazanç kaybı nedeni ile 6.503.00 YTL zararının doğduğunu, bu zararının faizi ile tahsilini istemiştir. Davalı, müfettiş raporuna göre işlem yapıldığını, davacının sözleşme hükümlerine aykırı davrandığını, sözleşmenin feshinin yasaya uygun olduğunu, idarenin kusurunun bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, yoksun kalınan kazanç kaybı tazminat talebinin kabulü ile 6.503.00 YTL.nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir....
Hasılat kirasından söz edilebilmesi için hasılat getiren bir taşınır ya da taşınmaz mal, ticari işletme ya da hakkın kira ilişkisinin konusunu oluşturması ve kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi ve bu konuda sözleşme imzalanması gerekir. Taksi şoförü ile taksi sahibi arasındaki ilişki bir iş sözleşmesi olabileceği gibi, somut olayın koşulları dikkate alındığında taraflar arasındaki ilişkinin hukuki niteliği hasılat kirası olarak da nitelendirilebilir. Ticari taksi işletilmesinde aracı kullanan şoför üzerinde eğer taksi sahibinin gözetim ve denetimi varsa bu takdirde taraflar arasındaki ilişkinin iş sözleşmesi olarak nitelendirilmesi gerekir....
Görev hususu kamu düzenine ilişkin olup mahkemece resen gözetilmelidir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesine göre, bir davanın ticari dava sayılması için uyuşmazlık konusu işin taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olmalı ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya Asliye Ticaret Mahkemesinin bakacağı yönünde düzenleme olmalıdır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 19/II. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir. Zira, Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir....
nın sevk ve idaresindeki "..." plakalı aracın kusurlu şekilde çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, meydana gelen trafik kazası sonucu mağdur aracın onarım için 7 gün tamirhanede kaldığını, onarım sürecinde aracın kullanılamaması neticesinde 7 günlük kazanç kaybı zararı oluştuğunu, müvekkil şirket kazanç kaybı zararının giderilmesi ve mağduriyetin maddi karşılığı hesabı için bilirkişiye başvurduğunu, bilirkişinin araştırmaları sonucu günlük kazanç kaybı bedeli olarak günlük 500,00-TL öngörüldüğünü ve 7 günlük tamir süresi için 3.500,00-TL'lik zarar tespit ettiğini, ayrıca zarar gören aracın hasar durumu tespiti için ekspertiz raporu hazırlandığını ve 198,31-TL'lik masraf yapıldığını, müvekkili şirket bünyesinde oluşan 7 günlük kazanç kaybından oluşan zararın giderilmesive alacağın tahsili için kazaya sebep olan kusurlu araç maliki ... ve sürücü ...'nın taraflarınca şifahen arandığını, yapılan aramalardan sonuç alınamadığı için ... 19.İcra Müdürlüğünün......
Mahkemece, sözleşmenin 8.6 maddesinde acziyet halinde sözleşmenin derhal feshedilebileceğinin düzenlendiği, işçilerin ise tanık beyanları dikkate alındığında tarafların mutabakatı ile site yönetimi bünyesinde istihdam edildikleri gerekçesi ile davanın gerek kazanç kaybı gerekse cezai şart yönünden reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Dava, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin davacı yanca feshi nedeni ile kazanç kaybı ve cezai şartın tahsili için başlatılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı feshin sözleşmeye aykırı yapıldığını belirterek kazanç kaybı ve yine sözleşmeye aykırı işçi istihdamı nedeni ile cezai şartın hakedildiğini ileri sürmekte, davalı ise aksini savunarak davanın reddini dilemektedir. Uyuşmazlık sözleşmenin yorumlanmasından kaynaklanmaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 8.5. maddesi “"......
ve eksper onay sürelerinin toplamı üzerinden belirleme yapılması; kazaya konu araç ile aynı marka ve model araçların kaza tarihindeki güncel kira bedelinin belirlenerek toplam kazanç kaybı miktarının hesaplanması ... plakalı aracında meydana gelen iş durması - kazanç kaybı süresinin ve bedelinin tespitine,fazlaya ilişkin talep ve dava haklar saklı kalmak kaydıyla, şimdilik kısmi alacak olarak açtığımız 100,00 TL iş durması - kazanç kaybı bedelinin kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır....
toplam 36.000,00 TL ödendiğini, davalıdan bakiye değer kaybı ve kazanç kaybının tahsili için ... 24....
Oto Kiralama A.Ş. arasındaki kiralama sözleşmesi dikkate alınarak, taraflar arasında tanzim edilen kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3. kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olup olmadığı, aracın teslim edilip edilmediği, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma olup olmadığı, kira sözleşmesinin ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairelerine bildirilip bildirilmediği, kira bedellerinin ödenip ödenmediğinin, gerektiğinde davalı malik ve kiracının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin belirtilen bu deliller ile fatura ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, davalının işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususları tartışılarak varılacak uygun sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
