Konut Yapı Kooperatifi arasında satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, daha sonra 03.01.2004 tarihli ön protokol başlıklı sözleşme ile inşaatın yapım işinin davalıların onayı ile müvekkili yükleniciye devredildiğini, protokol uyarınca davalıların sözleşmenin feshi için ... .... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2005/73 Esas sayılı dosyasından feragat edeceklerini taahhüt etmelerine rağmen davaya devam edip, dava sonunda sözleşmenin feshine karar verildiğini, davalıların haksız ve hukuka aykırı yollarla inşaatın devamını engelleyip ve sözleşmenin feshi kararı alarak müvekkilini zarara uğrattıklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik ....000,00 TL'nin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekilleri, davaya bakma görev ve yetkisinin ......
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre davacı tarafın tam ıslah ile davayı sözleşmenin geriye etkili feshi ve tapu iptali olarak ıslah ettiği, müspet zarar menfi zarar veya cezai şart talebi bulunmadığı, tapu devrini içeren eser sözleşmesinin tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün olmadığı, ifa ile sonuçlanmayan sözleşmenin feshi talebinin zamanaşımına tabii olmadığı keşif ile karot sonuçlarına göre yapıların beton dayanımlarının kabul edilebilir sınırlar altında olduğunu mevcut beton dayanımı ve statik analizler sonucu yeniden inşaat ruhsatının alınmasının ve iskan izni verilmesinin olanaksız olduğu Türk Borçlar Kanunu'nun 471. maddesi uyarınca arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin edimi üstlendiği işleri fen ve sanat kurallarına yasa ve sözleşme hükümlerine uygun olarak ifa etmesi gerektiği sözleşmelere göre yapı ruhsatının yenilenmesinin yüklenicinin sorumluluğunda olduğu yeniden ruhsat alınmadığından ve alınamayacağından binaların...
Sözleşmenin XII. maddesinde sözleşme süresi 15 yıl olarak öngörülmüş olup, taraflarca bitim süresinden 1 yıl önce yenilenmeyeceğine ilişkin bir bildirimde bulunulmadığı takdirde beşer yıllık süreler için yenilenmiş sayılacağı öngörülmüştür. Sözleşmenin XIV. maddesinde ise; sözleşmenin karşılıklı mutabakatla fesih edebileceği, ayrıca sözleşme süresi dolmadan da sözleşme hükümlerine aykırı davranış halinde diğer tarafın tek taraflı fesih hakkını kullanabileceği öngörülmüştür. Ek sözleşmelerde fesih hakkının kullanılmasıyla ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır. Sözleşmenin imzalanmasıyla birlikte sözleşme uygulanmaya başlanmış ve fesih tarihine kadar yürürlükte kalmıştır....
Davalı kıracının ön sözleşmenin feshi nedeni olarak gösterdiği hususlar, asıl kira sözleşmesi imzalandıktan sonra mecurun kullanım amacına uygun olarak tahsis edilmediğinin gerekçesi, asıl sözleşmenin feshi nedeni olarak gösterilebilir. O halde davalının ön sözleşmeyi fesihte haksız olduğunun kabulü ile sonucuna göre davacının talebinin değerlendirilmesi gerekir iken yazılı gerekçeyle davanın reddi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir...” ”) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Sözleşmenin feshi ve alacak Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı sözleşmenin feshi ve alacak davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, işletme kirası sözleşmesinin tahammül edilemez hale gelmesinden dolayı feshi ve alacak istemine ilişkindir....
Bu karara göre , yanlar arasındaki sözleşmenin yerine getirilmesi olanaklı değildir. 818 Sayılı Borçlar Kanun'un 117/1. maddesi hükmü gereğince, sözleşmenin ifası tarafların kusuru olmaksızın imkânsız hale gelirse; sözleşmenin taraflara yüklediği borçlar sona erer. Somut olayda da, açıklanan nedenlerle, sözleşmenin yapılmasından sonra ve tarafların temerrüdü gerçekleşmeden önce ifa imkânsızlığı oluşmuştur. Sözleşmenin 20-a-c maddesi gereğince, satış vaadi sözleşmesi uyarınca arsa sahiplerince, sözleşmenin feshi halinde 186.000 USD tutarındaki bedel kısmının arsa sahiplerinde kalacağı kararlaştırılmış ise de; sözleşmenin bir bütün halinde ve “amaca göre yorum” kuralı uyarınca, tarafların gerçek ve ortak amaçlarının yorumlanması halinde sözleşmenin, yüklenicinin kusuru sonucu geriye etkili sonuç doğurur şekilde feshi durumunda, 186.000 USD'nin arsa sahiplerince davalıya iade olunmamasının kararlaştırılmış olduğu sonucuna varılmaktadır....
Finansal kiralama konusu mal 6361 sayılı Kanun 18 ve 23. maddeleri gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. 6361 sayılı Kanun 24/1.maddesi hükmü gereğince de kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6361 sayılı Kanun 30.maddesi sözleşmenin sona ermesi, 31.maddesi sözleşmenin ihlali (finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşme), 33.maddesinde de sözleşmenin feshinin sonuçları düzenlenmiş ve 23.maddesi hükmüne göre de sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 24 ve 25.mad. gereğince ve 6361 sayılı Kanunun 33/1.maddesinde de sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde (ve yine 30/2.maddede öngörülen “kiracının tasfiye sürecine girmesi gibi” hallere ilişkin olarak sözleşmenin kiracı tarafından feshi halinde de), kiracının finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana geri vermek/ teslim etmekle yükümlü olduğu belirtilmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R - Dava, sözleşmenin feshi ve tazminat istemine ilişkindir. Asliye Ticaret Mahkemesi; taraflar arasındaki sözleşmenin kira sözleşmesi olduğu ve sulh hukuk mahkemesinin görev alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, taraflar arasındaki sözleşmenin kira sözleşmesi olara düzenlenmiş ise de içerik olarak eser sözleşmesi niteliğinde bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 Sayılı HMK.'...
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ya taraf iradelerinin birleşmesi veya mahkeme kararıyla mümkündür. Mahkemeden sözleşmenin feshi talep edilebilmesi için sözleşmede imzası bulunan tüm maliklerin davayı birlikte açmaları ya da davalı safhında bulunmaları gerekir. Sözleşmenin geçersizliğinin tespiti ise sözleşmede yer alan herhangi bir akit tarafından açılabilir. Yani arsa sahiplerinden bir tanesi sözleşmenin geçersizliği yönünde dava açabilir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : SÖZLEŞMENİN FESHİ - TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 40. ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18. maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, yükleniciden bağımsız bölüm satın almaya yönelik sözleşmenin feshi ile muvazaaya dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 26/01/2022 tarihli ve 2022/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 60. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle, dosyanın Yargıtay 6. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 28/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
