hallere ilişkin olarak sözleşmenin kiracı tarafından feshi halinde de), kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana geri vermek ve teslim etmekle yükümlüdür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, davalılardan ... İnşaat ... A.Ş. ile arasında düzenlenen adi yazılı satış sözleşmesiyle daire satın aldığını, ancak davalının sözleşme gereğince daireyi süresinde teslim edemediğini ileri sürerek, sözleşmenin feshi ile ödenen 243.713,00 TL'nin davalı ... İnşaat ......
-TL tutarındaki iskontonun davacıdan geri alınabileceğinin sözleşmenin 5.2.10 maddesinde hüküm altına alındığı, yine sözleşmenin 5.2.9 maddesi uyarınca, sözleşmenin feshi nedeniyle ... yılında davacı yanın sistemde kullanmakta olduğu, ... A.Ş.nin Mahkemeye gönderdiği yakıt alım dökümleri ve davalı yanın cevap dilekçesi ekinde sunduğu Yakıt alımı dökümü ve iskonto dökümü adlı belgelerden tespit edilen, ... adet araca ait taşıt tanıma cihazı için, fesih tarihi olan ... tarihinde ... istasyonlarında geçerli motorin fiyatı olan ...-TL baz alınarak, her bir araç için ... motorin tutarında cezai şartın davacı tarafından koşulsuz ve şartsız olarak ödeneceğinin hüküm altına alındığı, buna göre cezai şart bedelinin (...x...x...=) ...-TL olarak hesaplandığı, Davalı tarafça sözleşmenin feshine dayalı kesilen "..." açıklamalı ...-TL tutarlı fatura ve "..." (1.Taksit Bedeli) açıklamalı ...-TL tutarındaki faturanın taraflar arasında akdedilen ......
Alınan bilirkişi raporunda özetle; davacı ticari defterlerinin noter tasdikleri, açılış kapanış onayları süresinde yaptırılmış ve kayıtları muhasebe esas ve usullerine uygun tutulmuş yani sahibi lehine delil teşkil eder mahiyette olduğu, davalıya sözleşme çerçevesinde teslim edilen mala ve düzenlenen ödeme planına rağmen, davalının bir kısım ödemeleri yapsa da ödeme planına uygun şekilde ödemediği 41.269,21 TL kira, 1.910,71 TL temerrüt faizi borcunun bulunduğu, davalıya ödeme için 60 gün süre verilen, aksi takdirde sözleşmenin feshedileceği ve malın 3 gün içinde iade edilmesi gerektiğine dair noter ihtarının tebliğ edilmiş olduğu, borcun ödenmediği, bu nedenlerle taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin "temerrüt hali nedeniyle sözleşmenin fesih edilmesi" başlıklı 28. maddesi göz önüne alındığında sözleşmenin fesih ve malın mülkiyet sahibi davacıya iade koşullarının oluştuğu tespit edilip bildirilmiştir....
Kaldı ki, davalı savunmasında ve mahkeme gerekçesinde davacının sözleşmenin kuruluşu anında bu durumu bildiği halde sözleşme yapması nedeniyle katlanması gerektiğini ileri sürmektedir. Ancak, davacının bu yeri 5 yıllık süre ile kiralanması durumunda davacı kiracının amacının gerçekleşmeyeceğini bilerek böyle bir sözleşme yapması hayatın olağan akışına aykırıdır. O halde mahkemece, davanın kabulü ile akdin feshine ve istirdat ile ilgili tüm deliler toplanıp değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken itibar edilmeyen gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 09.06.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/871 KARAR NO : 2023/267 DAVA : İstirdat DAVA TARİHİ : 19/12/2022 KARAR TARİHİ : 06/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan istirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili şirket arasında akdedilen Finansal Kurumlar Birliği tarafından tescil edilen... tarihli ve ... tescil numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin feshi neticesinde sürekli borç ilişkisi sona erdiğini, bu nedenle dava konusu kiralanan menkul malların teslim alındığı şekilde davalı kiracı tarafından aynen iadesi gerektiğini, davalının kiralanan menkul mal üzerindeki zilyetliği hukuken sona ermiş ve davalı haksız zilyet durumuna düştüğünü, bu nedenle 6361 sayılı Finansal Kiralama, Factoring ve Finansman Şirketleri Kanunu, M. K., B.K., ilgili hükümleri gereğince ... 8. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ......
Aynı Kanunun 33/1 maddesine göre "Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür." Dosya kapsamı, sunulan deliller ve belge asıllarının incelenmesinde, borçların zamanında ödenmemesi üzerine 6361 sayılı Kanunun 31/1 maddesi kapsamında davalıya ihtarname çekildiği ve borcun ödenmesi için 60 günlük süre tanındığı buna rağmen kalan borcun ödenmediği, davalının bu hali ile temerrüde düştüğü anlaşılmakla, davacının haklı olduğu, davalının süresinde kira bedellerini ödemediği ve 60 günlük süreye rağmen de edimini yerine getirmediği anlaşılmıştır....
Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir." aynı Kanunun 33/1 maddesine göre "Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür." hükümlerine havidir. Mahkememizce 14/07/2021 tarihli ara karar ile; "Taraflar arasında imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmesi gereğince teminat alınmaksızın H.M.K 389 ve müteakip maddeleri gereğince kiralama suretiyle davalıya teslim edildiği bildirilen; Dava sonuçlanıncaya kadar "1 ADET 2014 MODEL ... PLAKALI ... MARKA ......
Bu kararın istirdat davası olup olmadığı incelendiğinde; Davacının satın aldığı makinanın ayıplı olması nedeni ile sözleşmenin feshi, ödenen peşinatın iade edilmesi ve henüz ödenmeyen ve ödeme amaçlı verilen çeklerden dolayı borçlu bulunmadığının tespiti isteminin davada talep edildiği; yine makinadaki ayıp nedeni ile uğranılan zararın tazminin talep edildiği ve karar bağlandığı anlaşılmaktadır. UYAP ortamında incelenen Denizli 2. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı icra dosyası incelendiğinde alacaklının dava dışı ... olduğu, davacının ve davalının birlikte borçlu olarak yer aldıkları takibin taraflar arasında yapılmış bir takip olmadığı görülmüştür. Diğer çeklerin de ibraz eden üçüncü kişilere ödendiğinin gerekçeli karara yazıldığı anlaşılmaktadır. İİK 72. maddedeki istirdat davasının alacaklısı davalı, borçlusu davacı olmalıdır. Oysa ilama konu bu şekilde bir takip dosyası bulunmamaktadır....
Bu kararın istirdat davası olup olmadığı incelendiğinde; Davacının satın aldığı makinanın ayıplı olması nedeni ile sözleşmenin feshi, ödenen peşinatın iade edilmesi ve henüz ödenmeyen ve ödeme amaçlı verilen çeklerden dolayı borçlu bulunmadığının tespiti isteminin davada talep edildiği; yine makinadaki ayıp nedeni ile uğranılan zararın tazminin talep edildiği ve karar bağlandığı anlaşılmaktadır. UYAP ortamında incelenen Denizli 2. İcra Müdürlüğü'nün 2016/1337 Esas sayılı icra dosyası incelendiğinde alacaklının dava dışı Ercüment Cengiz Bozoğlu olduğu, davacının ve davalının birlikte borçlu olarak yer aldıkları takibin taraflar arasında yapılmış bir takip olmadığı görülmüştür. Diğer çeklerin de ibraz eden üçüncü kişilere ödendiğinin gerekçeli karara yazıldığı anlaşılmaktadır. İİK 72. maddedeki istirdat davasının alacaklısı davalı, borçlusu davacı olmalıdır. Oysa ilama konu bu şekilde bir takip dosyası bulunmamaktadır....
