Dava, haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle TMK 163.madde gereğince boşanma, aksi takdirde TMK 166/1.madde gereğince terditli açılan boşanma davasıdır. İlk derece mahkemesince, TMK 163.maddeye dayalı davanın reddine, TMK 166/1.madde gereği açılan davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve ferilere hükmedilmiş, taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İlk derece mahkemesi kararından sonra dosya istinaf inceleme aşamasında iken 05.03.2023 tarihinde davalı T4 vefat etmiş, bu haliyle tarafların evlilik birliği davalı erkek eşin ölümü ile sona ermiştir. 31/03/2011 tarih ve 6217 sayılı Kanunla değişik Türk Medeni Kanununun 181/2. maddesi, "boşanma davası devam ederken, ölen eşin mirasçılarından birinin davaya devam etmesi ve diğer eşin kusurunun ispatlanması halinde de, Türk Medeni Kanununun 181/1. maddesi hükümlerinin uygulanacağını"; yani, sağ kalan eşin mirasçılık haklarını kaybedeceğini öngörmüştür....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dairemizce; resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan (HMK md. 355) inceleme sonucunda; Asıl dava; evlilik birliğinin temelinden sarsılması (TMK 166/1- 2) hukuksal nedenine dayalı boşanma ve ferileri, birleşen dava ise zina (TMK 161) kabul edilmediği takdire pek kötü muamele ve onur kırıcı davranış (TMK 162), kabul edilmediği takdirde haysiyetsiz hayat sürme (TMK 163), kabul edilmediği takdirde evlilik birliğinin temelinden sarsılması (TMK 166/1- 2 ), sebebine dayalı boşanma isteklerine ilişkindir....
Somut olayda, davalı-davacı erkek duruşmada ve 08.03.2016 tarihli ıslah dilekçesiyle davanın hukuki sebebini zina sebebi ile boşanma yanında, haysiyetsiz hayat sürme ve pek kötü veya onur kırıcı davranış sebebiyle boşanma olarak ıslah ettiğini beyan etmiştir. Mahkemece, davalı-davacı erkek tarafından ıslaha ilişkin maktu ıslah harcı yatırılmamış olduğu böylelikle usulüne uygun yapılmış bir ıslah işlemi olmadığı gerekçesiyle davalı-davacı erkeğin haysiyetsiz hayat sürme ve pek kötü veya onur kırıcı davranış sebebine dayalı boşanma talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Oysa Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 176 vd. maddelerine göre, taraflardan herbiri dava/cevap dilekçesini ıslah ederek yeni bir vakıa ekleyebilir, davanın hukuki sebebini genişletip, değiştirebilir ıslah karşı tarafın veya mahkemenin kabulüne bağlı olmadığı gibi bu konularda harç ödenmesine de gerek yoktur....
Maddesine dayalı hayata kast pek kötü veya onur kırıcı davranış nedeniyle boşanma, TMK'nun 163. Maddesine dayalı suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle boşanma, TMK'nun 166/1 maddesi gereğince şiddetli geçimsizlik nedeniyle evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasıdır....
Mahkemesi'nin 05.02.2014 tarih, 2013/1236 Esas-2014/200 Karar sayılı kararı ile çocukların TMKnun 404.maddesi gereğince vesayet altına alınmasına ve kendilerine dedeleri ...'ın vasi olarak atanmasına karar verildiği; anne Selda'nın ise Denizli 3.Aile Mahkemesi'nin 2013/865 esas sayılı dosyası ile velayetin kendisine tevdii hususunda dava açtığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar Mahkemece yukarıda yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmişse de; yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli değildir. Şöyle ki; Türk Medeni Kanununun 336.maddesine göre boşanma halinde velayet, çocuk kendisine bırakılan tarafa ait olup velayet hakkı sahibinin ölümü durumunda çocuğun velayeti doğrudan sağ eşe geçmez....
Bununla beraber bu itiraz, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise ve evlilik birliğinin devamında davalı ve çocuklar bakımından korunmaya değer bir yarar kalmamışsa boşanmaya karar verilebilir" TMK'nın 162. maddesine göre; "Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir. Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her halde bu sebebin doğumunun üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer. Affeden tarafın dava hakkı yoktur". TMK'nın 163. maddesine göre; "Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir"....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi SUÇ : Karşılıksız yararlanma HÜKÜM : Mahkumiyet Dosya incelenerek gereği düşünüldü; Karşılıksız yararlanma suçunun düzenlendiği TCK'nın 163/1. maddesinde, otomatlar aracılığı ile sunulan ve bedeli ödendiği takdirde yararlanılabilen bir hizmetten, ödeme yapmadan yararlanılması hali yaptırıma bağlanmıştır. TCK’nın 163. maddesi anlamında otomat, belirli bir bedelin ödenmesi karşılığında bir mal veya hizmet sunan, mekanik, elektronik yahut bir bilişim sistemi yardımı ile mekanizması harekete geçen düzenektir. Karşılıksız yararlanma suçunun önem arz eden iki koşulu bulunmaktadır. İlk koşul, otomatın bir bedel karşılığında harekete geçmesi, ikinci koşul ise bu bedelin bir hizmetten yararlanmak için ödenmesidir....
Zina, olmadığı takdirde evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine kademeli olarak dayanılmış ise, zinanın ispatlanması halinde, bu sebeple boşanma kararı verilmesi gerekir. Böyle bir durumda artık genel boşanma sebebinin şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılmaz ve bununla ilgili ayrıca bir hüküm oluşturulması da gerekmez. Yerel mahkeme zina hukuki nedenine dayalı davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar vermiş, evlilik birliğinin temelinde sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasının ise kabulü ve tarafların boşanmaları yönünde hüküm kurmuştur....
Karar yerinde kadının zinası sabit görülmüş, dava zina hukuki nedenine dayalı olarak kabul edilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Karar taraf vekillerince ayrı ayrı istinaf edilmiş, Davacı erkek vekili, lehe hükmedilen manevi tazminat miktarını, Davalı kadın vekili, tedbir nafakası taktir edilmemesini, karşı taraf lehine manevi tazminata hükmedilmesini ve kusur belirlenmesini İstinafa getirmişlerdir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava, zina hukuki nedenine dayalı boşanma davasıdır....
Cevap dilekçesi Davacı davalı kadın vekili birleşen davaya cevap dilekçesinde özetle; davanın haksız olarak açıldığını, görülmekte olan boşanma davası nedeniyle derdestlik itirazında bulunduklarını, müvekkilinin sağlık sorunu olmadığını, erkeğin uyuşturucu kullandığını belirterek davanın reddini savunmuştur. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Dosya asıl ve birleşen davadaki boşanma talebi yönünden tefrik edilmiş, eldeki dosyada sadece evliliğin iptali istemine yönelik olarak yargılamaya devam edilmiş, Mahkemece yapılan yargılama neticesinde birleşen davada evliliğin iptali isteminin reddine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı davacı vekili yasal süresi içerisinde verdiği istinaf dilekçesinde özetle; davanın reddini istinafa getirmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava şiddetli geçimsizliğe dayalı boşanma birleşen dava ise evliliğin iptali olmadığı takdirde şiddetli geçimsizliğe dayalı boşanma istemine dairdir....
