Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin uzun vadeli sigorta kollarından olan “Malüllük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları(aylıkları)” başlıklı beşinci bölümde düzenlenen konuya ilişkin Ek Sözleşme hükmü kapsamında, uzun vadeli sigorta kollarından olan malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından ... rant sigortasına giriş niteliğinde bir sigortalılık süresi olduğu, gerek mahkemenin hükme esas aldığı bilirkişi raporunda sigortalılık başlangıç tarihi olarak 01.01.1981 tarihinin kabul edilmesi, gerek ise mahkemenin gerekçesinin 10'uncu paragrafında sigortalılık süresi hesabında 01.01.1981 tarihinden itibaren kabul etmesine rağmen gerekçesinin 11'inci paragrafında ve hükmünde, mahkemece maddi hataya düşülerek, 01.08.1981 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilerek hüküm kurulması isabetsizdir....
Davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 22.08.1983 olduğu kesinleşmiş mahkeme kararı ile sabittir. Her ne kadar mahkemece, hizmet tespiti davaları ile kazanılan hizmetlerin kesinleşmeksizin tahsis talebinde değerlendirilemeyeceği belirtilmiş ise de, hizmet tespiti davalarında söz konusu hizmetlerin varlığına dair tespit yapıldığı, kesinleşmiş mahkeme kararı ile, Kurumun sigorta başlangıç tarihini kabul etmemesi hususunda haksız olduğunun ortaya çıktığı ve dolayısıyla sigortalılık başlangıç tarihin ilk tahsis talebinde dikkate alınması gerektiği belirgin olduğundan, 28.08.2012 tarihli tahsis talebine göre sigortalılık başlangıcı 22.08.1983 olduğu kabul edilmek suretiyle değerlendirme yapılması gerekmektedir. Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
III-MAHKEME KARARI A-İLK DERECE MAHKEME KARARI “1-Davanın kabulü ile, Davacının sigortalılık başlangıcı tarihinin 01.05.1992 tarihi olduğunun tespitine,” karar verilmiştir. B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI: Davalının İstinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. V-TEMYİZ NEDENLERİ: Davalı Kurum avukatı tarafından, kararın bozulması talep edilmiştir. V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ Uyuşmazlıktaki tespit istemi 1479 sayılı Kanun kapsamında “sigortalılık başlangıç tarihi” kavramına dayalı olup, istemde hukuki yarar bulunup bulunmadığı irdelenmelidir. Sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti davası bir (1) günlük çalışmanın tespiti niteliğinde olduğundan hizmet tespiti davasının bir türüdür. Bu dava türleri hizmet tespiti davaları gibi kamu düzenine ilişkindir....
da çalışmaya başladığı 10/07/1998 tarihinin Türkiye'de sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti ile borçlandığı süre kadar geriye doğru gidilerek 07/02/1990 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti istemine ilişkindir. Mahkemenin davanın kısmen kabulüne ilişkin kararı Dairemizin 14/05/2015 tarihli 2015/4939 E. 2015/10703 K. sayılı kararı ile bozulmuş, bozma ilamından sonra davacı 30/06/2016 tarihli dilekçesi ile talebini daraltarak, 01/04/1990 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabulünü talep etmiştir. Mahkemece, davanın ıslah edilmiş hali ile kabulü ile, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 01/04/1990 olarak tespitine karar verilmiştir. Mahkemece davacının talebinin kısmen kabul edilmesine rağmen davalı Kurum lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi ve yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Davacının tespitini istediği başlangıç tarihini dava dilekçesinde açıkça belirtmediği ancak 01.08.2013 tarihli dilekçesi ile sigortalılık başlangıç tarihinin 01.01.1980 olarak tespitini istediği anlaşılmaktadır. Mahkemece, 01.01.1978 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitine karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın "Taleple Bağlılık İlkesi" başlıklı 26.maddesine göre Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır. Somut olayda, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 01.01.1980 olarak tespitini istediği ve ıslah talebi bulunmadığı halde taleple bağlılık ilkesine aykırı biçimde 01.01.1978 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 13/03/1996 tarih ve 6138 sayılı müstahsil makbuzunun davacıya ait olduğunun ve Tarım Bağ-Kur sigortalılık başlangıç tarihinin 01/04/1996 olduğunun tespiti talebine ilişkin olmak üzere Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 13/03/1996 tarih ve 6138 sayılı müstahsil makbuzunun davacıya ait olduğu, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 01/04/1996 olduğunun tespitine dair verilen kararın 13/03/1996 tarih ve 6138 sayılı müstahsil makbuzunun davacıya ait olduğuna ilişkin kısmı isabetli ise de, kararın davacının tarım Bağ-Kur sigortalılık başlangıç tarihinin 01/04/1996 olduğunun tespitine yönelik kısmı eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır....
Davacının ülkemizdeki çalışmasından kaynaklanan sigortalılık başlangıç tarihi 01.04.1983 olup 506 sayılı Kanun'un 60/G maddesine göre sigortalılık başlangıç tarihi 18 yaşını ikmal ettiği 31.07.1984 tarihidir. Kurumun, 506 sayılı Yasa'nın 60/G ve Geçici 54.maddesine göre uygulaması bu yönde olup sigortalılık başlangıç tarihinin bu tarihten önceki bir tarih olması mümkün olmadığı gibi bu tarihin başlangıç kabulü yönünde bir dava açılmasına gerek de yoktur. Yukarıda yer alan maddi ve hukuki açıklamalar çerçevesinde; davacının yurt dışındaki sigortalılığa dayalı sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti davasının 6100 sayılı HMK’nın 114/1-(h) bendi gereğince hukuki yarar yokluğundan HMK’nın 115.maddesine göre usulden reddine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile yazılı biçimde davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Öte yandan davacının ülkemizde 5510 sayılı Kanun'un 4/1-(a) bendi kapsamında 1972/2.dönemde 60 günlük çalışması nedeniyle sigortalılık başlangıç tarihi 01.05.1972 tarihidir. Mahkemece, yukarıda yer alan maddi ve hukuki olgular gözetilerek davacının ülkemizdeki çalışmasından kaynaklanan sigortalılık başlangıç tarihinin yurt dışında çalışmaya başladığı tarihten önce olması nedeniyle sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti isteminin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile yazılı biçimde davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. 3-Davacının Türk vatandaşlığından izinle çıkış tarihi 25.05.1998 tarihi olup bu tarihten sonraki süreyi borçlanma hakkı bulunmadığı halde mahkemece 31.12.2000 tarihine kadar borçlanma hakkı tanınması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
K A R A R 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, 2- Dava, davacının Almanya da ilk defa sigortalı işe başladığı tarih olan 01.01.2002 tarihinin Türkiye'de sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti ile davacının tespit edilen bu başlangıçı esas alınarak 3201 sayılı yasanın 5. Maddesi gereği ile 01.01.2002 tarihinden önceki hizmet sürelerini de borçlandığı dikkate alınarak Türkiye'deki ilk sigortalılık başlangıç tarihinin borçlandığı ve ödediği gün kadar geriye götürülerek tespiti ile aksine kurum işleminin iptali ve davacının 5510 sayılı yasanın 4/a ve 506 sayılı yasalar kapsamında tahsis talep tarihini takip eden aybaşı itibari ile yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, davanın kabulü ile davacı ... TC Nolu ...'...
K A R A R 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere ve özellikle 10.07.1942 doğumlu davacının 04.04.1972 tarihinden itibaren Almanya'da fiili çalışmasının bulunduğu anlaşılmakla 30 Nisan 1964 tarihli Türk Alman Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin 29.maddesinin 4.bendi hükmü uyarınca yurtdışında ilk defa çalışmaya başladığı 04.04.1972 tarihinin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabulü yerinde olduğuna göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine, 2-Dava, 10.07.1942 doğumlu davacının Almanya'da rant sigortasına girdiği 04.04.1972 tarihinin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabulü ile 02.04.2013 tarihli tahsis talebine istinaden yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir....
