İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 22/03/2022 NUMARASI : 2021/488 ESAS - 2022/253 KARAR DAVA KONUSU : Sendikalara İlişkin Mevzuattan Kaynaklanan Davalar (Sendikanın Toplu İş Sözleşmesi Yapma Yetkisinin Tespiti (Çoğunluk Tespiti) (Send. K. M. 43,44)) KARAR : GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 07.10.2019 tarihinde İş Kurumu İl Müdürlüğüne kaydettirerek aynı gün Anadolu 4....
KARŞI OY Davacı işveren vekili, işyerinde Toplu İş sözleşmesi için yetki alan, sözleşme görüşmelerinin uyuşmazlıkla sona ermesi üzerine yasal koşullar uyarınca grev kararı alan davalı sendikanın, grev kararı uygulamaya konulduktan sonra üye sayısının ¾ oranında azalması nedeni ile 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 75/son maddesi uyarınca grevin sona erdirilmesine ve sendikanın yetki belgesinin geçersizliğine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, grevin durdurulması şartlarının oluştuğu gerekçesi ile istemin kabulüne, grevin sonlandırılmasına ve davalı sendikanın yetki belgesinin geçersizliğine karar verilmiştir....
Gerekçe: Dava, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun 30 uncu maddesi kapsamında üye sayılarının tespitine esas alınacak kurumlarca düzenlenen tutanağa ve üye sayılarına itiraz ile işyerinde yetkili sendikanın tespiti istemine ilişkindir. 4688 sayılı Kanun'un 30 uncu maddesine göre; “Sendika ve konfederasyonların üye sayılarının belirlenmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır: a) Kurumlarca yapılacak tespit; Tespite ilişkin toplantıya kurumun işveren vekili ile tahakkuk memuru veya mali hizmetler birimi yetkilisi ve kurumun hizmet kolunda faaliyette bulunan sendikalardan birer temsilci katılır. Toplantı her yıl 15 Mayıs tarihinden sonra beş iş günü içerisinde kurumca belirlenerek sendikalara bildirilen yer ve günde yapılır. Bu Kanuna tâbi olarak kurumda çalışan kamu görevlilerinin, 15 Mayıs tarihi itibarıyla listesi ile üyelerinden aidat kesintisi yapılan sendikaların üyelerini gösterir liste, toplantıya katılanlarca değerlendirilir....
Hal böyle olunca, davacı sendikanın aktif husumet ehliyeti olmadığının kabulü gerekmektedir. Mahkemece, davacı sendikanın aktif husumet ehliyeti olmadığı gözetilmeksizin işin esasına girilerek tesis edilen hüküm usul ve yasaya aykırı olup, hükmün bu nedenle bozulması icap etmiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 29/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkememizce bu durumun, davacı sendikanın Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı’nın kullanılmasını engel teşkil edecek şekilde ve Anayasanın, Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı başlıklı, 53/1.maddesinde “ İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler…” şeklinde tanımlanan Toplu iş sözleşmesi hakkının özüne zarar verecek şekilde yorumlanamayacağı kabul edilmiştir. Tüm bu sebepler ile yukarıda açıklanan gerekçeler ile somut olayda asıl davanın kabulü ile davacı sendikanın toplu iş sözleşmesi ehliyeti için Ocak 2013 istatistiklerinde aşması gereken asgari oran olan, %1 olan işkolu barajını aştığı kabulü ile söz konusu işkolunda, davacı ...-İş Sendikasının üye sayısının ( işkolundaki toplam işçi sayısının olan 2.151.600’nın % 1 olan ) 21.516 olduğunun ve davacı sendikanın işkolu yüzdesinin (nispetinin) % 1 olduğunun tespitine karar verilmiştir....
İş kolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz.” düzenlemesi yer almıştır. 6356 sayılı Kanun'nun 41. maddesi'nde ise, “(1)Kurulu bulunduğu iş kolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek iş yerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu iş yeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. (2)İşletme toplu iş sözleşmeleri için iş yerleri bir bütün olarak dikkate alınır ve yüzde kırk çoğunluk buna göre hesaplanır. (3)İşletmede birden çok sendikanın yüzde kırk veya fazla üyesinin olması durumunda başvuru tarihinde en çok üyeye sahip sendika toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. (4)Bir işveren sendikası, üyesi işverenlere ait iş yeri veya iş yerleri, sendika üyesi olmayan bir işveren ise kendi iş yeri veya iş yerleri için toplu iş sözleşmesi...
Mahkemelerinin yetkili olduğunu, dava dilekçesindeki iddiaların kötü niyetli, yetki sürecini uzatmaya dönük ve davanın reddini gerektirir biçimde hukuka aykırı olduğunu, davacı yanın dava dilekçesinden anlaşıldığı üzere 6356 sayılı yeni sendikalar yasasından haberdar olmasına rağmen, eski yasadan kaynaklanan iş kolu itirazının yetki sürecini durduracağına ilişkin iddiasıyla yetki sürecini kötü niyetle uzatma amacını açıkça ortaya koyduğunu, 6356 sayılı yasanın 5. maddesinin 2. fıkrasında "Yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz."...
başka asıl işverenin işçisinin çalışıp çalışmadığı; Yapılan alt işverenlik sözleşmesinin iş hukukunun öngördüğü kamusal yükümlülüklerden kaçınmayı amaçlayıp amaçlamadığı; Yapılan alt işverenlik sözleşmesinin işçilerin iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi yahut mevzuattan kaynaklanan bireysel veya kolektif haklarını kısıtlamaya ya da ortadan kaldırmaya yönelik yapılıp yapılmadığının araştırılması ve irdelenmesi gerekir....
başka asıl işverenin işçisinin çalışıp çalışmadığı; Yapılan alt işverenlik sözleşmesinin iş hukukunun öngördüğü kamusal yükümlülüklerden kaçınmayı amaçlayıp amaçlamadığı; Yapılan alt işverenlik sözleşmesinin işçilerin iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi yahut mevzuattan kaynaklanan bireysel veya kolektif haklarını kısıtlamaya ya da ortadan kaldırmaya yönelik yapılıp yapılmadığının araştırılması ve irdelenmesi gerekir....
başka asıl işverenin işçisinin çalışıp çalışmadığı; Yapılan alt işverenlik sözleşmesinin iş hukukunun öngördüğü kamusal yükümlülüklerden kaçınmayı amaçlayıp amaçlamadığı; Yapılan alt işverenlik sözleşmesinin işçilerin iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi yahut mevzuattan kaynaklanan bireysel veya kolektif haklarını kısıtlamaya ya da ortadan kaldırmaya yönelik yapılıp yapılmadığının araştırılması ve irdelenmesi gerekir....
