"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Dosya kapsamına, sav ve savunmaya, mahkemece saptanan hukuki niteliğe göre uyuşmazlık, gerçek kişiler arasındaki sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı istirdat isteminden kaynaklanmaktadır. 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14. maddesi ve Başkanlar Kurulunun 23.01.1992 tarihli kararı uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay Yüksek 3. Hukuk Dairesine ait olup, Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 3. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine 09/10/2007 gününde oybirliği ile karar verildi....
Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir. Yanlışlık eda ile ilgili olup, edada bulunanda bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır....
Ödemenin icra dosyasına ya da haricen ödenmesi, istirdat davası açmak bakımından önemsizdir. Önemli olan, ödemenin takip kesinleştikten sonra ve icra tehdidi mevcut iken yapılmış olmasıdır. İstirdat davası, kanunda özel olarak düzenlenmiş bir dava türü olup, bu özel düzenleme yok sayılarak genel hüküm olan sebepsiz zenginleşme hükümlerinin uygulanması hukuken mümkün değildir. Esasen İİK'nın 72. maddesinde düzenlenen istirdat davası, sebepsiz zenginleşmenin özel bir halidir. Özel düzenleme, genel düzenlemeye göre öncelikle uygulanır. Bu nedenle davacı vekilinin bu konulara ilişkin istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. İlk derece mahkemesi karar ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusununu HMK'nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki hüküm verilmiştir....
Davacı taraf dava dışı borçlu aleyhine başlatılan icra takibine müvekkilinin adresine gelerek haciz ve muhafaza işlemleri yapıldığını, bu nedenle ticari itibarlarının zedelenmemesi için ihtirazi kayıtla ödeme yapmak durumunda kaldıklarını iddia etmiş, ayrıca verilen ıslah dilekçesi ile davanın sebepsiz zenginleşme olarak ıslah edildiği ileri sürülmüştür. Davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur. Davacı taraf icra dosyasında borçlu konumunda değildir. Bu itibarla davacının İİK'nın 72. Maddesi uyarınca istirdat davası açması hususunda aktif dava ehliyeti bulunmadığı gibi bu konuda hukuki yararı da bulunmamaktadır. Öte yandan davanın davacının ıslahı doğrultusunda sebepsiz zenginleşme davası olarak kabul edilmesi halinde dahi icra dosyasına yapılan ödemelerin icra borcuna mahsuben yapıldığının kabulü gerekir. Dolayısıyla bu şekilde yapılan bir ödemeden dolayı sebepsiz zenginleşen dava dışı takip borçlusudur....
Davacı taraf dava dışı borçlu aleyhine başlatılan icra takibine müvekkilinin adresine gelerek haciz ve muhafaza işlemleri yapıldığını, bu nedenle ticari itibarlarının zedelenmemesi için ihtirazi kayıtla ödeme yapmak durumunda kaldıklarını iddia etmiş, ayrıca verilen ıslah dilekçesi ile davanın sebepsiz zenginleşme olarak ıslah edildiği ileri sürülmüştür. Davalı taraf ise davanın reddini savunmuştur. Davacı taraf icra dosyasında borçlu konumunda değildir. Bu itibarla davacının İİK'nın 72. Maddesi uyarınca istirdat davası açması hususunda aktif dava ehliyeti bulunmadığı gibi bu konuda hukuki yararı da bulunmamaktadır. Öte yandan davanın davacının ıslahı doğrultusunda sebepsiz zenginleşme davası olarak kabul edilmesi halinde dahi icra dosyasına yapılan ödemelerin icra borcuna mahsuben yapıldığının kabulü gerekir. Dolayısıyla bu şekilde yapılan bir ödemeden dolayı sebepsiz zenginleşen dava dışı takip borçlusudur....
Mahkemece; davacı taraf, her ne kadar, mahkeme kararı ile davalıya ödediği paranın istirdat yoluyla iadesini istemiş ise de; talebin yasal koşulları oluşmadığından bahisle, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir. Borçlar Kanunu’nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşmede geri verme borcu, zenginleşmenin geçersiz bir nedene dayanması durumunda hemen; geleceğe yönelik bir neden bulunuyorsa onun oluşmadığı an; var olan bir neden bulunuyorsa da onun ortadan kalktığı zaman doğmuş olur....
E. sayılı dosyasına, üçüncü kişi olarak ödediği toplam 36.000-TL.’nin sebepsiz zenginleşme nedeni ile geri verilmesi için iş bu davayı açmış ise de, davacının, takip borçlusu olmadığı icra takip dosyasında, üçüncü kişi olarak, borçlu ... İnş....
Asliye Ticaret Mahkemesinin 2006/94 Esas sayılı dosyasında telefon aboneliğinden dolayı tahakkuk edilen borcun haksızlığını dava ettiği, telefonların kesilmesi baskısıyla paranın ödenmesinden sonra davanın istirdat davası olarak devam ettiği, 24.05.2006 tarihinde davanın kabulüne ve 2.070.00 YTL’nin Türk Telekom A.Ş.’den alınmasına karar verildikten sonra davacının faize ilişkin olarak bu davayı açtığı, asıl davanın sebepsiz zenginleşme sebebine dayalı istirdat davası olduğu, faiz isteminin ayrı bir dava olarak asıl alacağın zamanaşımına tabi olduğu, davacı asıl davayı açtığı 27.06.2002 tarihinden sonra 17.07.2002 tarihinde ödeme yaptığının bilindiğine göre 17.07.2002 tarihinde başlayan zamanaşımı süresi 13.11.2006 dava tarihinden önce dolduğu, davalının zamanaşımı def’i B.K.’nun 66. maddesi kapsamında yerinde görüldüğü gerekçesi ile davanın zamanaşımı sebebiyle reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ 2797 sayılı Yasanın, 6110 sayılı Yasanın 8.maddesi ile değişik 14.maddesi gereğince nitelendirmenin İİK'nun 89.maddesine dayalı olmasına ve mahkemece sebepsiz zenginleşme nitelendirmesinin de yapılmamış olmasına göre, banka tarafından sahte işleme göre ödenen istirdat için açılan dava nedeniyle verilen kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışında olup, gerekli inceleme görevi 11.Hukuk Dairesi tarafından yapılmalıdır. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 11. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 11. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 12.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İstirdat K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık sebepsiz zenginleşme hükümlerinden kaynaklanan alacak isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulunun 10.01.2013 tarih 1 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 21.01.2013 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 26.01.2013 tarih 28540 sayılı ........ Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (3.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 24.09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
