"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Davacılar tarafı dava dilekçelerinde 266 ada 9 parsel sayılı taşınmazın hatalı olarak davalı adına tespit edildiğini ancak davalının taşınmazın adına tespit ve tescil işlemi sonunda taşınmazı ifraz ederek iyiniyetli üçüncü kişilere sattığını, bu hale göre 266 ada 9 parselin satışı nedeniyle davalı tarafından müvekkiller aleyhine gerçekleşen sebepsiz zenginleşmenin karşılığı olarak bir miktar tazminatın hüküm altına alınması istemi ile dava açmışlardı. Yine davacıların dava dilekçelerinde tapu kaydının iptali veya adlarına tescil istemi bulunmamaktadır. Yukarıdaki açıklamadan da anlaşılacağı üzere davacılar sebepsiz zenginleşme nedeni ile tazminat istemi ile dava açmışlar olup davacıların iddia ettiği sebepsiz zenginleşme tarihi kadastro tespiti tarihinden sonra olduğu gibi dayandıkları maddi vakada kadastro tespiti sonrası hatalı oluştuğunu iddia ettikleri tapu kaydının ifrazı ile üçüncü kişilere satış işlemidir....
nin şantiyesine ihzarat malzemesi götürdüğü, iş sahibinin yüklenici ile sözleşmeyi feshetmesi sebebiyle ihzarat malzemeleri şantiyede kaldığından, iş sahibinde kalan ihzarat malzemelerinin iadesi, iadesinin mümkün olmaması halinde bedelinin tahsilini, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı iş sahibi ... ile diğer davalı 2. yüklenici şirketten talep etmiştir. Mahkemece, davalı iş sahibinin inşaat alanında kalan malzemeleri kullanarak sebepsiz zenginleştiği gerekçesiyle ... aleyhine açılan davanın ıslahla artırılan miktar da dikkate alınarak kabulüne karar verilmiştir. Bu haliyle uyuşmazlık sebepsiz zenginleşmeden kaynaklandığı ve mahkemece de bu şekilde nitelendirme yapılarak hüküm kurulduğundan kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 3. Hukuk Dairesi'ne ait olduğundan dosyanın anılan Daireye gönderilmesi gerekmiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yargıtay Yüksek 3....
Mahkemece uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığından bahisle mahkemenin görevsizliğine Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna karar verilmiş, hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizce sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak açılan alacak istemine ilişkin olduğundan, Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlığın bu niteliğine ve mahkemenin nitelendirmesine göre temyiz incelemesi Dairemizin görevi dahilinde olmayıp Yargıtay 3.Hukuk Dairesine aittir....
Davacılar vekilinin sebepsiz zenginleşme nedeniyle tazminat istemine gelince; mahkemece hakkın özünün hak düşürücü süreye uğramış olmasının tazminat istemi yönünden de etkin olduğu gerekçe gösterilerek karar verilmiştir. Kural olarak sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK'nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, sözleşme rekabet kurulunun kararları gereği feshedildiğinden, davacı tarafın sadece davalının istifade ettiği kalıcı tesisler bakımından davalının sebepsiz olarak zenginleşmesinden dolayı talepte bulunabileceği, sözleşmenin fesih tarihi itibariyle kalıcı tesislerin değerleri belirlenip, intifa hakkı 20 yıl olduğundan bu miktarın 20'ye bölüneceği ve kullanılmayan bakiye 15 yıl ile çarpılmak suretiyle davalının sebepsiz olarak zenginleştiği miktarın bulunacağı, Yargıtay' ın son içtihatlarının da aynı yönde olduğu, bilirkişi heyetinin raporuna göre davacının kalıcı tesis olan kanopiyi ve tanozu kullandığının anlaşıldığı, fesih tarihi itibariyle kanopinin amortismanının düşülmesiyle değerinin ...TL olduğu, aynı tarihte tanozun amortisman düşümüyle değerinin ...TL olduğu, toplamın ..TL olduğu, sebepsiz zenginleşmeye KDV uygulanamayacağı, bu toplam miktara göre intifanın kalan süresi de dikkate alınarak sebepsiz zenginleşilen miktarın ...TL olduğu, davacının...
Sebepsiz zenginleşme borçlusunun, muhdesatın yapıldığı anda ekonomik açıdan zenginleştiği, yapanın ise o anda fakirleştiği ileri sürülmez. Zira, vücuda getiren tarafından kullanılan muhdesatın, taşınmaz malikine herhangi bir katkısı bulunmamaktadır. Bu nedenle, ekonomik yönden zenginleşme ve fakirleşmenin, satış suretiyle taşınmazdaki ortaklığın giderildiği anda gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Daha açık deyişle, sebepsiz zenginleşme, satışın yapılıp bedelinin ödendiği tarihte gerçekleşir. Bununla birlikte; davalının sebepsiz zenginleştiği miktar, satış bedelindeki hissesine düşen muhdesat oranı kadardır....
Maddesine göre sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davasıdır. Tüm dosya kapsamından davacı bankanın, davalı tarafından keşide edilen 11/12/2014 düzenleme 30/06/2015 ödeme tarihli, lehtarı ... olan 1.000,00TL bedelli bononun 3 yıllık zamanaşımı süresinin dolmuş olması ve davacı hamilin kıymetli evraktan doğan haklarını yitirmesi sebebiyle keşidecinin zenginleştiği iddiasıyla bono bedellerinin tahsili için bu davayı açtığı anlaşılmıştır. 6102 sayılı TTK'nın 732. Maddesine göre sebepsiz zenginleşme davası poliçe hükümleri arasında düzenlenmiştir. Aynı Kanun'un 778/1-d madde düzenlemesi sebebiyle aynı hüküm bonolar hakkında da uygulanacaktır. Düzenlemeye göre dava, poliçeyi düzenleyene veya ödeyecek olana karşı, poliçenin zamanaşımına uğradığını takip eden 1 yıl içinde açılmalıdır ve bu davada ispat yükü sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir. Diğer bir deyişle keşideci davaya konu bonolar sebebiyle sebepsiz zenginleşmediği ispatla yüklüdür....
Kabule göre de; tescil davası yönünden Hazine lehine, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası yönünden ise davalı ...... lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi de doğru olmamıştır. ” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak; davacının davalı ... karşı açmış olduğu tescil talebinin reddine, davacının ...... talebinin kabulü ile; 9.336,00.TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ...... Başkanlığından alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ...... tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davacının taşınmaz bedelini davalı ......'den talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının malvarlığından ya da emeğinden yararlanma olarak tanımlanır....
Kabule göre de; tescil davası yönünden Hazine lehine, sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası yönünden ise davalı ... lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi de doğru olmamıştır. ” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak; davacının davalı ... karşı açmış olduğu tescil talebinin reddine, davacının ...... talebinin kabulü ile; 11.483,00.TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ... Başkanlığından alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davacının taşınmaz bedelini davalı ...'den talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının malvarlığından ya da emeğinden yararlanma olarak tanımlanır....
Dava konusu uyuşmazlık; taraflar arasındaki adi yazılı taşınmaz satış sözleşmesinden kaynaklı alacağın, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre, iadesi talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77. ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
