İl ve ilçe tüketici hakem heyetleri arasındaki tek fark görev alanına ilişkin parasal sınırdır (Yılmaz/Yardım M., 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun, Milli Şerh, İstanbul 2016, s.1127). Tüketici ile satıcı ve sağlayıcı arasında çıkan uyuşmazlıkların daha hızlı ve daha az masrafla çözümlenmesini sağlamak, aynı zamanda da tüketici mahkemelerinin iş yükünün hafifletilmesi amacıyla tüketici sorunları hakem heyetleri kurulmuş ve kanun koyucu tüketici hakem heyetlerinin atıl duruma düşmesini engellemek ve kaynakların daha hızlı ve etkin şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla belli miktarın altında kalan uyuşmazlıklarda hakem heyetine başvurulmasını zorunlu kılmıştır. Kanun hükmü emredici mahiyette olup tüketiciye tercih hakkı tanımamıştır. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun (YHGK) 24.01.2018 tarihli, 2017/13-609 E., 2018/89 K. sayılı kararında da aynı ilkeler benimsenmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) 2022/226 Esas - 2022/585 Karar sayılı dosyasından verilen 14/12/2022 tarihli istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karara karşı davacı vekilince istinaf talebinde bulunulması üzerine dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşılmakla, dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili 30/05/2022 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; Bolu Tüketici İl hakem Heyeti Başkanlığının 16/05/2022 tarih ve 0648 sayılı kararının iptali ile 27/11/2010 tarihli ve 19626 nolu Devremülk Satış Sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile iptaline, davalıya ödenen 12.480,00TL nin günün ekonomik koşullarına uyarlanarak tespit edilecek değerin dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
İl Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığına müracaat ettiğini, Hakem Heyeti Başkanlığı tarafından işin yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa kim tarafından yapıldığı ve ödemenin yapılıp yapılmadığı belirlenemediğinden talebinin reddedildiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ... İl Tüketici Hakem Heyetinin 28/02/2020 093620200000189 sayılı kararının iptaline, vermiş olduğu hizmet bedeli olan 1.875,00-TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, söz konusu yeri anahtar teslim olarak müteahhitten aldığını, davacıya borcu olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece; davacıya hakem heyeti kararının 17.03.2020 tarihinde tebliğ edildiği, dava tarihinin ise 29.06.2020 tarihi olduğu gerekçesiyle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasında görülen davada....5. Tüketici ve .... 4. Tüketici Mahkemelerinin ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tüketici hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. ... 5. Tüketici Mahkemesince, ... ilinin ... yakasında yer alan "..., .. ve .." ilçelerinin... Adliyesi Hâkimlerinin Müstemir Yetkilerinin Belirlenmesine İlişkin 30/11/2012 Tarihli ve 2891 sayılı kararı ile... Adliyesi Tüketici Mahkemelerinin yargı alanı dışında tutulmuş oldukları ve belirtilen 2891 sayılı yetki kararnamesi ile... Adliyesi bünyesinde kurulan Tüketici Mahkemelerinin yargı alanı içine alınmadığı, "..., ... ve ..." ilçeleri için Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulunun 24.03.2005 tarih ve 188 sayılı kararının 14. maddesinin geçerliliğini sürdürdüğü gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... 4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasında görülen davada... 4. Tüketici ve ... 4. Tüketici Mahkemelerinin ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tüketici hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. ...4. Tüketici Mahkemesince, ... ilinin ... yakasında yer alan "..., ... ve ..." ilçelerinin... Adliyesi Hâkimlerinin Müstemir Yetkilerinin Belirlenmesine İlişkin 30/11/2012 tarihli ve 2891 sayılı kararı ile... Adliyesi Tüketici Mahkemelerinin yargı alanı dışında tutulmuş oldukları ve belirtilen 2891 sayılı yetki kararnamesi ile... Adliyesi bünyesinde kurulan tüketici mahkemelerinin yargı alanı içine alınmadığı, "..., ... ve ..." ilçeleri için Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulunun 24.03.2005 tarih ve 188 sayılı kararının 14. maddesinin geçerliliğini sürdürdüğü gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... 4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasında görülen davada ... 8. Tüketici ve ... .... 4. Tüketici Mahkemeslerinin ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tüketici hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. ... 8. Tüketici Mahkemesince, kararına itiraz olunan Tüketici Sorunları Hakem Heyetinin ... mahkemelerinin yetki alanında olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ... ... 4. Tüketici Mahkemesi tarafından ise ... ilinin ... yakasında yer alan "..., ... ve ..." ilçelerinin ... ... Adliyesi Hakimlerinin Müstemir Yetkilerinin Belirlenmesine İlişkin 30/11/2012 tarihli ve 2891 sayılı Kararı ile ... ... Adliyesi Tüketici Mahkemelerinin yargı alanı dışında tutulmuş oldukları ve belirtilen 2891 sayılı yetki kararnamesi ile ... ......
Heyetinin verdiği kararın, kesinlik sınırının dışında kaldığı, bu nedenle Hakem Heyetinin verdiği kararın Tüketici Mahkemelerinde delil olarak kullanabileceği, davacının açtığı bu dava ile delil niteliğindeki hakem heyeti kararının iptalini istediği, asıl dava açılmadan delil niteliğindeki hakem heyeti kararının iptalini istemekte hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi cihetine gidilmiştir. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ....maddesi gereğince il ve ilçe merkezlerinde bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla ... Heyeti kurulmuştur. Değeri beşyüzmilyon liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda ... Heyetine başvuru zorunludur. Bu kararlar İcra İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar bu kararlara karşı ... gün içinde tüketici mahkemesine itiraz edebilirler. ... Heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir....
Uyuşmazlık, davanın süresi içinde açılıp açılmadığı hususundadır. 4077 Sayılı Kanunun 22/5.maddesine göre; Değeri beşyüz milyon liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar tarafları bağlar. Bu kararlar İcra ve İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar bu kararlara karşı onbeş gün içinde tüketici mahkemesine itiraz edebilirler. Davacı, aldığı kombinin arızalanması üzerine kendisinden alınan 485,00 TL tamirat bedelinin iadesi talebinin reddine ilişkin ... Kaymakamlığı Tüketici Sorunları Hakem Heyetinin 12.05.2012 tarih ve 2012/278 karar sayılı kararının iptali istemiyle eldeki davayı açmıştır. Tüketici Sorunları Hakem Heyetinin kararı 04.06.2012 tarihinde davacı tüketiciye tebliğ edimiş, davacı kararın iptali istemiyle 14.06.2012 tarihinde eldeki davayı açmıştır....
gönderilmesinin de usulsüz olduğunu belirterek Tüketici Sorunları Hakem Heyetinin ilgili kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir....
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davacının talep ettiği dava değerinin her bir davalı bakımından ayrı ayrı 5.500 TL olduğu nazara alınarak tüketici hakem heyetine başvuru zorunluluğu olduğu belirtilmiş ve davalılara yönelik açılan davaların ayrı ayrı usulden reddine dair karar verilmiştir. Dava tarihi nazara alınmak suretiyle Tüketici Hakem Heyetinin Kurulması Ve Çalışmasına İlişkin Usul Ve Esaslarını düzenleyen 27 Kasım 2014 tarih ve 29188 sayı ile Resmi Gazetede yayınlanan Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği'nin 6. maddesinde görev alanı belirlenmiş olup Büyükşehir statüsünde olan illere bağlı ilçelerde 2.000 Türk Lirası ile 3.000 Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetinin görevli olduğu belirtilmiş ve 22 maddesinde ''tüketici hakem heyeti, uyuşmazlık ile ilgili karar verirken tarafların talebiyle bağlıdır....
