Sözleşmeden dönme hâlinde taraflar, karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulur ve daha önce ifa ettikleri edimleri geri isteyebilirler. Bu durumda borçlu (yüklenici) temerrüde düşmekte kusuru olmadığını ispat edemezse; alacaklı (iş sahibi), sözleşmenin hükümsüz kalması sebebiyle uğradığı zararın giderilmesini de isteyebilir (TBK.m.125). Bir başka değişle, sözleşmeden dönme, yerine getirilen edimlerin sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde geri verme yükümlülüğünü doğurduğu gibi sözleşmenin hükümsüz kalmasından kaynaklanan zararların da “menfi zarar” kapsamında tazmin edilmesini gerektirir. TBK'nın 125/2. fıkrası gereğince iş sahibinin sözleşmenin hükümsüz kalmasından kaynaklanan zararlarını menfi zarar kapsamında talep edebilmesi için, yüklenicinin kusurlu olması, temerrüde düşmesi ve iş sahibinin sözleşmeyi geriye etkili feshetmesi gerekir. Yüklenicinin kusuru, kast veya ihmal şeklinde olabilir....
Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme; 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme,- 3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,-4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme. Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir. Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir." hükmü düzenlenmiştir....
Davacı bu dükkanları bir bütün halinde market olarak işletmek için satın aldığı halde davalının taahhüdüne aykırı davranması ve sözleşmenin feshi nedeniyle market olarak işletilememesinden doğan zararı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalarak 1000 TL mahrum kalınana karı talep etmiştir. Satışa konu dükkanların yüzölçümlerinin düzeltilerek teslimine ilişkin talebi bu bölümlerin imara aykırı olarak ortak mahallerin eklenerek mevcut haline getirilmesi ve düzeltilemeyeceğinin davalı tarafından açıkça bildirilmesi üzerine akit taraflarca feshedilmiştir. Buna göre davacı BK’nun 106.maddesi kapsamında seçimlik haklarından akdin feshi ile olumsuz menfi zararını talep edebilir. Akdin feshi ve dükkanların rayiç değerini isteyen davacı BK’nun 106.maddesinde öngörülen seçimlik hakkını sözleşmeden dönme yönünde kullanmıştır. Sözleşmeden dönen davacı sözleşme ilişkisini geçmişe etkili olarak ortadan kaldırmıştır. Dönme hakkı bozucu yenilik doğuran haklardandır....
Yasal borç ilişkisi teorisine göre ise, sözleşmeden dönme ile birlikte taraflar arasındaki borç ilişkisi baştan itibaren sona ermekle birlikte, yerine getirilmiş edimlerin iadesine ilişkin olarak kanundan doğan borç söz konusu olacak ve bu alacak hakkı 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olacaktır TBK m. 125 III'te sözleşmeden dönen alacaklının “sözleşmenin hükümsüz kalması sebebiyle uğradığı zararın giderilmesini” talep edebileceği düzenlenmiştir. Öğretide ağırlıklı olarak savunuları görüşe göre alacaklı (alıcı) sözleşmeden dönme ile birlikte uğradığı olumsuz zararın giderilmesini talep edebilir. Olumsuz zararının tazmini ile alıcının malvarlığı, satış sözleşmesini hiç yapmamış olsaydı olacağı duruma getirilmektedir. Diğer bir ifade ile olumsuz zarar, alıcı satış sözleşmesi yapmamış olsaydı malvarlığının alacağı (farazi) durum ile satıcının temerrüdü sebebiyle sözleşmeden dönmesi sonucu malvarlığının alacağı durum arasındaki farktır....
Öte yandan, menfi zarar, uygulanacağına ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin yerine getirilmemesi sonucu güvenin boşa çıkması nedeniyle uğranılan, sözleşme yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarar olmakla; davacının dışarıdan temin edilen su bedeli talebinin sözleşme ayakta kalsaydı davalıdan isteyebileceği müspet zarar kapsamında olması nedeniyle, sözleşmeden dönme ile birlikte bu zararın davalıdan istenemeyeceği..." gerekçesiyle "....DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE, Davacının sözleşmeden dönme talebinin kabulü ile davacı nezdinde bulunan su arıtma sisteminin söküm ve nakliye masrafları davalı yana ait olmak üzere davalıya iadesine, 20.000,00 TL sözleşme bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, Müspet zarar kapsamında olduğu anlaşılan 9.204,00 TL su alım bedeline ilişkin istemin reddine..." karar vermiştir....
Öte yandan, menfi zarar, uygulanacağına ve yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin yerine getirilmemesi sonucu güvenin boşa çıkması nedeniyle uğranılan, sözleşme yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarar olmakla; davacının dışarıdan temin edilen su bedeli talebinin sözleşme ayakta kalsaydı davalıdan isteyebileceği müspet zarar kapsamında olması nedeniyle, sözleşmeden dönme ile birlikte bu zararın davalıdan istenemeyeceği..." gerekçesiyle "....DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE KISMEN REDDİNE, Davacının sözleşmeden dönme talebinin kabulü ile davacı nezdinde bulunan su arıtma sisteminin söküm ve nakliye masrafları davalı yana ait olmak üzere davalıya iadesine, 20.000,00 TL sözleşme bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, Müspet zarar kapsamında olduğu anlaşılan 9.204,00 TL su alım bedeline ilişkin istemin reddine..." karar vermiştir....
Davacının Kanun düzenlemesi ve sözleşme şartlarına göre sözleşmeden dönmesi için dönme beyanını davalıya bildirdiği, 180 günlük sürenin dolduğu anlaşıldığından davacının ödemesi gereken tazminatın hesaplandığında Sözleşme değerinin 527.000- TL olarak düzenlendiği %2 lik tutarının 10.540,00- TL olarak belirlenmiştir. Davacı adına 100.000,00- TL ödediği belgelerle sabit olduğu dikkate alındığında sözleşmeden dönme nedeniyle ödenen bedelden tazminat miktarının mahsubuyla davacının 89.460,00- TL talep edebileceği anlaşılmıştır. Açılan davada davacının 2 ayrı şirkete husumet yönelttiğinden pasif husumet ehliyetinin de değerlendirilmesi gerekmektedir. Zira davacının Buba İnş....
Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme. 3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme 4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme. Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir. Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir. Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.''...
Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme. 3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme 4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme. Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir. Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir. Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.''...
Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme. 3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme 4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme. Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir. Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir. Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.''...
