SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06.04.2021 NUMARASI : 2021/439 ESAS - 2021/511 KARAR DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) KARAR : Taraflar arasındaki davada Afyonkarahisar 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ve Afyonkarahisar 2. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin ayrı ayrı görevsizlik kararı vermesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında Isparta İli Uluğbey Kasabası sınırları içerisinde bulunan 20068396 ruhsat numaralı II-b grubu maden sahasına ilişkin olarak 07.04.2008 tarihli rödovans sözleşmesi imzalandığını, rödovans bedelinin miktarına ilişkin uyuşmazlık sonucunda davalı tarafından Afyonkarahisar 2....
Davalılar - Karşı Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Davacı/karşı davalının davaya konu ettiği alacak rödovans sözleşmesinden kaynaklandığı için davacı/karşı davalının rödovans sözleşmesinin taraflarına husumet yöneltmesi gerektiğini, ancak vekil eden T5' ın rödovans sözleşmesinin tarafı olmadığını, şahsi bir imzası veya kefaleti bulunmadığını, yine, davalı Agarta Ltd.Şti. yönünden verilen kararın da hukuka aykırı olduğunu, maden ve petrol işleri genel müdürlüğüne olan borçları nedeni ile davacı-karşı davalı marbel rödvans sözleşmesinin maden siciline tescili için gerekli şartları taşımadığından, rödovans sözleşmesi maden sicile tescil edilmediğini, bu nedenle davacının davasının reddi gerektiğini ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararını kaldırılmasını talep etmiştir....
Davalılar - Karşı Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Davacı/karşı davalının davaya konu ettiği alacak rödovans sözleşmesinden kaynaklandığı için davacı/karşı davalının rödovans sözleşmesinin taraflarına husumet yöneltmesi gerektiğini, ancak vekil eden T5' ın rödovans sözleşmesinin tarafı olmadığını, şahsi bir imzası veya kefaleti bulunmadığını, yine, davalı Agarta Ltd.Şti. yönünden verilen kararın da hukuka aykırı olduğunu, maden ve petrol işleri genel müdürlüğüne olan borçları nedeni ile davacı-karşı davalı marbel rödvans sözleşmesinin maden siciline tescili için gerekli şartları taşımadığından, rödovans sözleşmesi maden sicile tescil edilmediğini, bu nedenle davacının davasının reddi gerektiğini ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararını kaldırılmasını talep etmiştir....
Karar sayılı emsal içtihatlarına göre Rödovans sözleşmesi hasılat kirasının bir türüdür. Dolayısıyla iş bu derdest dava ve uyuşmazlık T.B.K. 357. V.d. Maddelerinde düzenlenmiş olan Hasılat Kirasının bir türü olarak kabul edilen Rödovans Sözleşmesinden kaynaklı olması nedeniyle davanın "kira sözleşmesi" nden kaynaklandığı mahkememizce tespit edilmiştir. Kira sözleşmelerinden kaynaklanan her türlü uyuşmazlıklarda HMK 4/1-a maddesine göre Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Görev dava şartı olup, yargılamanın her aşamasında resen gözönüne alınması gerekir. Bu durumda görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olup, açıklanan nedenlerle mahkememiz huzurdaki davada görevli değildir. Görevli ve Yetkili Mahkeme İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesi'dir. Bu nedenle davanın usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. (Benzer yönde; Ankara BAM 15.HD. 2021/3183 E., 2022/30 K., 10/01/2022 T.)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, rödovans sözleşmesinden (hasılat kirasından) kaynaklanan uyuşmazlığa ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesinindir. Ne var ki, dosyanın görevsizlik kararı üzerine Dairemize gönderildiği anlaşıldığından görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, 19/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
II-CEVAP Davalı TTK Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımına uğradığını, davanın mükerrer olduğunu, davacının müvekkil kurum işçisi olmadığını, 3213 Sayılı Maden Kanunu'na eklenen Ek 7.maddesine göre rödovans ile işletilen maden sahalarında iş hukukundan kaynaklanan bütün sorumluluğun rödovansçıya bırakıldığını, diğer davalı şirket ile müvekkil kurum arasında yapılan Bağlık Mariya Taşkömürü Sahasının rödovans karşılığı işlettirilmesine ilişkin noter onaylı rödovans sözleşmesi ile yer teslimi yapıldığını, firmanın tüm haklarından sorumlu olduğu işçileri ile birlikte ocaktaki çalışmalarına başladığını, rödovans işletmecilerine ait işyerlerinin müvekkil kurumdan tamamen ayrı olarak madencilik faaliyeti yürüten, hukuki, idari ve teknik bağımsızlığı olan müstakil işyerleri olduğunu ve rödovans sözleşmelerinin Borçlar Kanunu hükümlerine göre hasılat kirası niteliğinde olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun rödovans sözleşmesinden doğan rödovans ücreti alacağına ilişkin bulunduğundan kararın temyizen incelenmesi görevi 14.Hukuk dairesinindir. SONUÇ :Dosyanın Yargıtay Yüksek 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 11.03.2012 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. 5510 sayılı Kanun'un 12/6. maddesi ile de asıl işveren, bu Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumlu tutulmuştur. 4857 sayılı Kanun'un 2/7.maddesi ile işçilerin İş Kanunu'ndan, sözleşmeden ve toplu iş sözleşmesinden doğan hakları, 5510 sayılı Kanun'un 12/6.maddesi ile de Kurumun alacakları ve işçinin sosyal güvenlik hakkı daha geniş koruma-güvence altına alınmak istenmiştir. Aksi halde, 4857 veya 5510 sayılı Kanun'dan kaynaklanan yükümlülüklerinden kaçmak isteyen işverenlerin işin bölüm veya eklentilerini muvazaalı bir biçimde başka kişilere vermek suretiyle yükümlülüklerinden kaçması mümkün olurdu. Asıl işveren ile alt işverenin birlikte sorumluluğu "müteselsil sorumluluktur"....
Uyuşmazlık ve hüküm hasılat kira sözleşmesinden (rödovans) kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup inceleme görevi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine aittir.Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 7.5.2009 tarihinde hükmün bozulmasına karar vermiş, davacı taraf karar düzeltme talebinde bulunmuştur. S O N U Ç : Dosyanın görevli Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 19.10.2009...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, rödovans sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, mahkemece de bu yönde hüküm kurulmuştur. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 09.02.2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kararı uyarınca, davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 6.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 6.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 24.05.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
