Davalılar arasından yapılan rödovans sözleşmesinin "Kontrol ve Denetleme" başlıklı 20.maddesinde "TTK veya yetkili kılınacak müessese müdürlüğü işletmecinin sahadaki çalışmalarını işletme porjesine uygun yapıp yapmadığını kontrol etmeye yetkilidir" şeklindeki düzenleme mevcuttur. Her ne kadar 3213 sayılı Maden Kanunu'na 10.06.2010 tarihinde 5995 sayılı Kanunun 17.maddesi ile eklenen Ek 7. maddesinde "maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödovans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödovansçıya aittir....

kimsenin isteyebileceğini, davacılardan T1 olayda kazalandığını, diğer davacıların sözleşme hukukundan kaynaklanan manevi tazminat hakları bulunmadığını, olayda haksız fiil sorumluluğu söz konusu olmayıp iş kazası olması sebebiyle 4857 sayılı kanun ve BK'nun sözleşmeden kaynaklanan borca aykırılık hükümleri cari olduğunu, manevi tazminat isteme hakkının doğrudan doğruya cismani zarara maruz kalan kişiye ait olduğunu, kaldı ki ruhsal ve sinirsel sağlık bütünlüğünün ağır şekilde bozulduğunun ispatlanmadığını, bu yönde dosyada dinlenen hiçbir tanık beyanı bulunmadığını, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun istemlerin tümüyle reddi yerine kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, -Gerekçeli kararda anne ve baba için manevi tazminata hükmedilmesinin gerekçesinin de belirtilmediğini, bk hükümlerine göre kural olarak doğrudan doğruya cismani zarara uğrayan kişi dışında yansıma yoluyla aynı eylem nedeniyle dava açılamayacağını, -Mükerrer ödemeyi ve haksız zenginleşmeyi önlemek...

Hukuk Dairesi'nin 01/11/2017 tarih ve 2017/40691 Esas, 2017/23781 Karar sayılı ilamında aynı rödovans sözleşmesinin muvazaalı olmadığına, geçerli bir rödovans sözleşmesinin bulunduğuna, TTK ile Hattat... Şirketi arasındaki ilişkinin asıl-alt işveren ilişkisi olmadığına, aralarındaki ilişkinin muvazaalı olmadığına, TTK'nın rödovans sözleşmesi kapsamında Hattat...Şirketi'nin çalışanlarının işçilik haklarından sorumlu olmadığına dair tespiti bulunduğu, böylece bu sözleşmenin geçerli bir rödovans sözleşmesi olduğu, muvazaalı olmadığı, davalı TTK'nın, işçilerin işçilik haklarından sorumluluğu bulunmadığı, yargı kararı ile kesinleşmiş olduğu hususu da birlikte değerlendirildiğinde, davalılar TTK Genel Müdürlüğü ile Davalı Hattat... Şirketi arasında imzalanan Rödovans sözleşmesinin geçerli olduğu ve muvazaalı olmadığı kabul edilmiştir. Yargıtay 22....

a vekaletname verdiğini, şirketin müşterek temsil ve ilzam yetkisinin bertaraf edilerek şirketin davalı ... tarafından idare edilir hale getirildiğini, şirket genel kurulunun yapılamadığını, şirketin faaliyetlerinin devamlılığının sağlanamadığını, tüm mal varlığının satıldığını, şirketin tamamen pasif hale getirildiğini, davalı şirket müdürünün müvekkiliyle birlikte hareket ederek ruhsat sahibine karşı iş ve işlemler yapması gerekirken pasif kaldığını, rödovans sözleşmesinden kaynaklanan hak ve yetkilerin kullanılmadığını, ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için haklılığın tam olarak ortaya çıkması için kanunen şart olmadığını, meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle bir hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ya da tamamen imkansız hale geleceği veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağı ihtimalinin bulunup bulunmamasının önemli olduğunu, davalıların şirketin idaresi, vekalet görevinin kötüye kullanılması nedeniyle müvekkilini zarara uğrattıklarını...

DAVA KONUSU : İtirazın İptali (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirket tarafından Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü'ne başvurularak Giresun İli Doğankent İlçesi, Melikli Mahlallesinde bulunan sahaya II-b Grubu Maden İşletme Ruhsatı ve İşletme İzni alındığını, davalı tarafından davacı şirkete müracaat edilerek, maden ruhsatına konu edilen alanda çalışma yapmak ve ilgili maden sahasından taş alım işini ve maden üretimini kendilerinin yapmak istediklerinin bildirildiğini bu nedenle taraflar arasında 06/02/2013 tarihinde ön anlaşma mahiyetinde iyi niyet tutanağı, 20/03/2013 tarihinde ise rödövans sözleşmesi imzalandığı, taraflar arasındaki sözleşme gereği davalının, sözleşme ile kendisine yüklenilen bedellerin hiçbirisini ödemediğini, davalıya Noter aracılığı ile sözleşme kapsamındaki mali ve hukuki yükümlülüklerini yerine getirmesi ve sözleşme kapsamında...

Rödovans olarak adlandırılan bu yöntemle ruhsat sahipleri, taşeron olarak üretim yapan üçüncü kişilere süreli sözleşmeler ile maden çıkarma ve satış haklarını kiralamaktadırlar. Günümüz literatüründe rödovans, “maden ruhsat alanlarının, hukuki hak ve sorumlulukları kendisinde kalması koşuluyla hak sahibi tarafından sözleşme ile özel veya tüzel bir kişiye, bir süre tahsis edilmesi durumunda, maden ocağının işletilmesini üstlenen özel veya tüzel kişinin, esas ruhsat sahibine, ürettiği her bir ton maden için ödemeyi taahhüt ettiği meblağ” olarak tanımlanmaktadır. Rödovans sözleşmesine Maden Kanunu'nda özel bir düzenleme olmadığı için Borçlar Kanunu'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen "hasılat kirasına" ait hükümler uygulanır (Tandoğan 1985). Türk Borçlar Hukuku'nda sözleşmelerde şekil serbestisi geçerlidir. Yasada özel olarak bir şekle bağlanmayan sözleşmeleri taraflar istedikleri şekilde yapabilirler (Eren 1998)....

Temyiz Sebepleri Davalı ... vekili, Özel Daire ile İlk Derece Mahkemesi arasında davalılar arasındaki ilişkinin rödovans sözleşmesine dayandığı konusunda uyuşmazlık bulunmadığını, rödovans ilişkisinin asıl-alt işveren ilişkisi niteliğinde olmadığını, davalılar arasında düzenlenen sözleşmeye göre rödovanslı şirketi kontrol ve denetleme yetkisinin Maden Kanunu gereğince bir yükümlülük olduğunu, müvekkilinin ruhsat sahibi olması nedeniyle ürün kirası niteliğindeki rödovans sözleşmesinden dolayı ürün sahibi olarak sahadaki madenin varlığının zarar görmemesi, proje dışına çıkılarak kiralanan alan dışında üretim yapılmaması, üretilen madenin ton başına aldığı rödovans ödemelerinin doğrulanması gibi amaçlarla kontrol ve denetleme yapıldığını, bu itibarla müvekkilinin rödovans sözleşmesinin ilgili maddeleri gereğince proje bazında denetimler yaptığını, iş sağlığı ve güvenliği konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı birimlerince tüm maden sahalarında...

Somut olayda davacının davalı şirketin Işıklar şubesinde 11.01.2014- 04.12.2015 tarihleri arasında maden işçisi olarak çalıştığı, çalıştığı maden ocağı itibari ile davalılar arasındaki ilişkinin rödovans sözleşmesinden kaynaklandığı, hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanmadığı, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunmadığı, mahkemece davalı TKİ yönünden husumet yokluğu nedeni ile davanın reddine karar verilmesi isabetlidir. HMK. 181. Maddesi uyarınca ıslah tahkikat tamamlanıncaya kadar yapılabileceği, davacı tarafça ıslah için mahkemeden süre talep etmediği anlaşıldığından bu itirazları da yerinde görülmemiştir....

Asliye Hukuk Mahkemesi 411-169 KARAR Dava tacirler arasındaki satış sözleşmesinden kaynaklanan fatura bedelinin tahsiline ilişkin olup Yargıtay Başkanlar Kurulunun 29.1.1999 günlü ve 4408 sayılı kararı gereğince tacirler arasındaki satış sözleşmesinden kaynaklanan alacak ve tazminat davaları ile buna bağlı olarak açılan itirazın iptali ve menfi tesbit davalarında verilen hüküm ve kararların temyizen incelenmesi görevi 19.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 19. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 27.12.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, satış sözleşmesinden kaynaklanan alacağa ilişkin icra takibine vaki itirazın iptali isteğine ilişkin olup, Yargıtay Başkanlar Kurulunun 31.1.1997 gün ve 4115-801 sayılı kararı gereğince tacirler arasındaki satış sözleşmesinden kaynaklanan alacak ve tazminat davaları ile buna bağlı olarak açılan itirazın iptali ve menfi tesbit davalarında verilen hüküm ve kararların temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 11.Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 11.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 9.7.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....