İşçi, akdin yapıldığı zamanda reşit değil ise rekabet memnuiyetine dair olan şart batıldır.” hükmünü haiz olup, madde metninden de anlaşılacağı üzere bu madde sözü edilen sırlara vakıf işçinin sözleşme yapmak şartıyla işten ayrılması halinde aynı işi kendi adına yapmamasını, rakip bir müessesede çalışmamasını ve böyle bir müessesede şerik veya sair sıfatla alakadar olmamasını düzenlemektedir. Düzenleme, hizmet sözleşmesi içinde yer almakla birlikte hizmet sözleşmesi süresi içinde yapılmaması gereken bir hususta değil, hizmet sözleşmesinin sona ermesinden sonra yapılmaması gereken bir hususta düzenleme getirmektedir. İş sözleşmesinin devamı sırasında rekabet yasağının ihlali şeklindeki sadakatsizlik iş mahkemesinde görülecek bir davanın konusunu oluşturur. Bu rekabet yasağının sözleşmeden veya kanundan kaynaklanmasının hukuki sonuçları ile aynıdır. Oysa somut uyuşmazlıkta davacı taraf, davalının sözleşmenin sona ermesinden sonra gerçekleşen eylemi sebebiyle cezai şart istemektedir....
Dava, davalı işçi ile yapılan rekabet yasağı sözleşmesinin ihlaline dayanan cezai şart alacağı için başlatılan ilamsız icra takibine yapılan itirazın iptali davasıdır. Davacılar davalının iş sözleşmesi ekindeki rekabet yasağı sözleşmesinin ihlal ettiğinden bahisle davalının icra takibine yaptığı itirazın iptalini talep etmişlerdir. Dosyada mübres sözleşmenin incelenmesinden davacı ...Gayrimenkul Yatırım ve Yönetim Danışmanlık İnş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd....
Yasal düzenlemeler ve yerleşmiş Yargıtay içtihatları dikkate alınarak rekabet yasağının işçinin ekonomik hayatını geliştirme özgürlüğünü sınırlamakta olmakla birlikte bu hakkın ancak kendi iradesiyle sınırlandırılabileceğini, bu sınırlandırmanın işçinin iş sözleşmesine bu hususta hüküm konulmasına rıza göstermesi veya kendi rızasıyla rekabet yasağı sözleşmesine taraf olmasıyla mümkün olabileceği, taraflar arasındaki iş sözleşmesinin 12.maddesi ile Bilgi Koruma ve Rekabet Sözleşmesi'nin IV.maddesi ile getirilen rekabet sınırlamalarının bu kapsamda geçerli bulunduğu, söz konusu sözleşmelerdeki taahhüt sürelerinde herhangi bir yasaya aykırılığın bulunmadığı davalının davacı şirketin iştigal konusu dışında iş bulabileceği ve iktisadi geleceğinin tehlike altında olmayacağının değerlendirilerek rekabet yasağı taahhütnamesinde yer alan yerler bakımından yapılan kısıtlamanın da davalının yazılı onayı alınarak ve yerel bazda yapılmakla taraflar arasında kararlaştırılan rekabet yasağı taahhütnamesinin...
Yasal düzenlemeler ve yerleşmiş Yargıtay içtihatları dikkate alınarak rekabet yasağının işçinin ekonomik hayatını geliştirme özgürlüğünü sınırlamakta olmakla birlikte bu hakkın ancak kendi iradesiyle sınırlandırılabileceğini, bu sınırlandırmanın işçinin iş sözleşmesine bu hususta hüküm konulmasına rıza göstermesi veya kendi rızasıyla rekabet yasağı sözleşmesine taraf olmasıyla mümkün olabileceği, taraflar arasındaki iş sözleşmesinin 12.maddesi ile Bilgi Koruma ve Rekabet Sözleşmesi'nin IV.maddesi ile getirilen rekabet sınırlamalarının bu kapsamda geçerli bulunduğu, söz konusu sözleşmelerdeki taahhüt sürelerinde herhangi bir yasaya aykırılığın bulunmadığı davalının davacı şirketin iştigal konusu dışında iş bulabileceği ve iktisadi geleceğinin tehlike altında olmayacağının değerlendirilerek rekabet yasağı taahhütnamesinde yer alan yerler bakımından yapılan kısıtlamanın da davalının yazılı onayı alınarak ve yerel bazda yapılmakla taraflar arasında kararlaştırılan rekabet yasağı taahhütnamesinin...
Bu itibarla işletmenin devri sözleşmesinde rekabet yasağı ön görülmemiş olsa bile devreden, devrettiği işletme ile rekabet etmeme borcu altına girer. Yargıtayın yerleşmiş uygulaması da bu yöndedir (Yargıtay 11. H.D., 25.05.2006 tarih ve 2005/3383 E.- 2006/6167 K.). "Devir sözleşmesinde müşteri çevresinin kapsam dışında tutulduğu açıkça belirtilmemişse, devir sözleşmesinin rekabet yasağını da içerdiği kabul olunmalıdır." (Prof. Rıza Ayhan, Prof. Hayrettin Çağlar, Prof. Mehmet Özdamar, Ticari İşletme Hukuku, Genel Esaslar, 14. Baskı, s:157). Somut uyuşmazlıkta da ticari işlemesini devreden davalının, devir sözleşmesinde davacıya devrettiği marketin sokağında veya 500 metre yakınında, ... işletemeyeceğine dair bir hüküm bulunduğu halde, devrettiği işletme ile aynı sokakta, aynı iştigal konusuyla faaliyette bulunmasının, ticari işletme devir sözleşmesinden doğan rekabet etmeme borcuna aykırılık ve TTK.'...
belirlenen cezai şart tutarının makul sayılabileceği, 7- Dosya kapsamında yapılan incelemede TBK m. 447’nin aradığı şekilde, iş sözleşmesinin haklı bir sebep olmaksızın İşveren tarafından feshedildiğine dair belgeler tespit edilemediğinden rekabet yasağının geçerli olduğunu, 8- Bakırköy İş Mahkemesinin veya Sayın Mahkemenizin iş sözleşmesinin haklı bir sebep olmaksızın davacı tarafından feshedildiği kanaatine ulaşması halinde TBK 447/2 uyarınca dava konusu rekabet yasağı şartının geçersiz hale geleceği, 9- TBK m. 430 uyarınca ve davalının sözleşmenin sona ermesinden sonra sessiz kalarak aynı şartlarda çalışmaya devam etmesinden dolayı taraflar arasındaki yazılı iş sözleşmesinin süre bakımından belirsiz süreli bir sözleşme olarak kabul edilerek rekabet yasağının geçerli olduğu, kanaatlerine ulaşılmıştır....
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuksal niteliği itibariyle, haksız rekabet iddiası ve rekabet etmeme yasağına aykırılık nedeniyle uğranılan maddi zararların tazmini istemine ilişkindir. Taraflardan ...'ye ait iş sözleşmesinin 7. Maddesinde rekabet yasağının yer bakımından sınırlandırılmadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla tüm Türkiye bakımından rekabet yasağı içeren sözleşme hükmünün geçerliliği söz konusu değildir. (Yargıtay 11. HD 2018/5108 E. 2020/2422 K.) Dosyaya sunulan mail yazışmaları detaylı incelendiğinde davalıların davacıyı kötüleyerek elindeki müşterilerin ayartıldığına dair haksız rekabet kapsamında değerlendirilecek herhangi bir somut söylemi bulunmamaktadır. Öte yandan ticari sırların ifşası ve görevi kötüye kullanma suçları iddiasına ilişkin dava konusu olaylar ile ilgili yapılan şikayet sonucunda davalıların da içinde bulunduğu şüpheliler hakkında ticari sırların ifşa edildiğine ilişkin herhangi bir somut delil bulunmadığından takipsizlik kararı verilmiştir....
Hizmet sözleşmesinin devam ettiği dönem için ayrıca bir rekabet yasağı sözleşmesinin akdedilmesine gerek yoktur. İşçinin İş Kanununun 25./II. b,d ve e bentleri gereğince doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması sadakat borcunun ihlali olarak kabul edilmiş; bu halde işverenin iş akdini feshedebileceği gibi tazminat da isteyebileceği hükme bağlanmıştır. Buna karşılık taraflar, sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet etmeyeceğine ilişkin bir hükmü iş akdine koyabilecekleri gibi bu konuda ayrı bir sözleşme (rekabet yasağı sözleşmesi) de yapabilirler. İş akdi sona erdikten sonra işçinin işverenle rekabet etmeme borcu, ancak böyle bir yükümlülük sözleşme ile kararlaştırıldığı takdirde söz konusu olabilir (Prof. Dr. S. Süzek, İş Hukuku, Beta Yayınları, 2005, S:277). İş görme ve sadakat borçları, açıkça kararlaştırılmasa bile her iş sözleşmesinde vardır. Rekabet etmeme borcu ise, ancak iş sözleşmesi taraflarının açıkça kararlaştırmaları halinde ortaya çıkar....
Hizmet sözleşmesinin devam ettiği dönem için ayrıca bir rekabet yasağı sözleşmesinin akdedilmesine gerek yoktur. İşçinin İş Kanununun 25./II. b,d ve e bentleri gereğince doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması sadakat borcunun ihlali olarak kabul edilmiş; bu halde işverenin iş akdini feshedebileceği gibi tazminat da isteyebileceği hükme bağlanmıştır. Buna karşılık taraflar, sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet etmeyeceğine ilişkin bir hükmü iş akdine koyabilecekleri gibi bu konuda ayrı bir sözleşme (rekabet yasağı sözleşmesi) de yapabilirler. İş akdi sona erdikten sonra işçinin işverenle rekabet etmeme borcu, ancak böyle bir yükümlülük sözleşme ile kararlaştırıldığı takdirde söz konusu olabilir (Prof. Dr. S. Süzek, İş Hukuku, Beta Yayınları, 2005, S:277). İş görme ve sadakat borçları, açıkça kararlaştırılmasa bile her iş sözleşmesinde vardır. Rekabet etmeme borcu ise, ancak iş sözleşmesi taraflarının açıkça kararlaştırmaları halinde ortaya çıkar....
Anılan bu madde ile sözleşmenin sonlanmış olmasına vurgu yapılmakla iş sözleşmesinin bitiminden sonra yapılmaması gereken hususlar hakkında düzenleme getirildiği sonucuna varmak gerekir. İşçinin iş sözleşmesi sona erdikten sonra işveren ile rekabet etmeyeceğine dair rekabet etmeme borcu sadakat borcunun aksine her iş sözleşmesi açısından söz konusu değildir. İşçi bakımından böyle bir yükümlülükten bahsedilebilmesi için iş ilişkisi devam ederken işçi ve işveren arasında iş sözleşmesinden ayrı bir rekabet yasağı sözleşmesi imzalanması ya da iş sözleşmesine rekabet yasağına dair bir hükmün konulması gereklidir. Bahsedilen şekilde ortaya çıkacak olan Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiş rekabet etmeme borcu ise sadakat borcunun aksine iş sözleşmesinin bitiminden sonra doğacak bir borç niteliği taşır. 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 4/1-3. maddesine göre, mülga 818 sayılı Kanun'un 348. maddesinden kaynaklanan davalar mutlak ticari dava olarak sayılmıştır....
