Anonim şirketlerde çıkarılma yoktur, çıkarılmaya benzer durumlar söz konusudur. Birleşmede TTK'nun 141. maddesine göre ayrılma payı ödenerek pay sahibinin birleşme sürecinin dışında bırakılması, TTK'nun 208. maddesi uyarınca ortaklıklar topluluğunda hakim ortağın satın alma hakkını kullanmasıyla azlık dahil pay sahiplerinin anonim ortaklıktan uzaklaştırması ve bağlam uygulaması çıkarılmaya benzer durumlardır. Esas sözleşme ile de anonim ortaklıktan çıkarılma düzenlenemez (Poroy/Tekinalp/Çamoğlu, Ortaklıklar Hukuk 1, 14. Bası, İstanbul 2019, s: 673). Öte yandan sermaye taahhüdü yerine getirilmeyerek temerrüte düşülmesinin sonuçları TTK'nun 482. maddesinde düzenlenmiş olup, ıskat prosedürü yönetim kurulu tarafından anılan madde hükümlerine göre yürütülür. Yukarıda yapılan açıklamalar karşısında somut olaya gelindiğinde; davacı sermaye taahhüdünü yerine getirmeyen davalının anonim şirket ortaklığından çıkarılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/727 Esas KARAR NO : 2022/744 DAVA : Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) DAVA TARİHİ : 18/10/2022 KARAR TARİHİ : 04/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili davacının 09.08.2010 tarihinden bu yana kadar ...'nin ortaklarından biri olduğunu, davalı şirketin 17.12.2003 tarihinde ..., ...ve ... tarafından kurulmuş, Kadıköy ... Noterliğince 17.12.2003 tarihinde tescil edilmiş olduğunu, müvekkilinin 09.08.2010 tarihinde eski şirket ortaklarından ...'...
Aynı Kanunu'nun 16/2 nci maddesinde ise, "ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir." hükmü düzenlenmiştir. Anasözleşmenin 53/s bendinde, yönetim kurulu tarafından verilen ortaklıktan çıkarılma kararlarını inceleyip, onaylamak veya onaylamamak görevinin genel kurulca yönetime devredilemeyeceği öngörülmüş olup, bu maddede ihraç kararlarını almak yetkisinin yönetime devredilemeyeceği öngörülmüş değildir. Anasözleşmenin 77/L bendinde ise, kanun ve anasözleşmedeki ortaklık hak ve ödevlerini yerine getirmeyen ortaklar hakkında karar alarak durumu genel kurulun onayına sunmak görevi, yönetim kurulunun görevleri arasında sayılmıştır. Tüm bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde davalı kooperatifin yönetim kurulunca da çıkarma kararı verilebileceği sonucuna varılmalıdır....
-K A R A R- Davacı vekili, davalı kooperatifin ortağı olan müvekkilinin, ....03.2010 tarihinde yapılan genel kurulda keyfi ve haksız olarak ortaklıktan ihraç edildiğini, oysa kooperatif anasözleşmesinin .... maddesinde sayılan sebeplerle ihraç kararı verilebileceğini, ayrıca ihraç kararının müvekkiline tebliğ edilmek üzere notere tevdii gerekirken herhangi bir tebliğ yapılmadığını ileri sürerek, anılan genel kurulda gündemin .... maddesinde müvekkili ile ilgili alınan ihraç kararının iptalini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davalı kooperatif anasözleşmesinin .../...-c maddesinde, .... madde de belirtilen görevleri yerine getirmemenin ortaklıktan çıkarılma şartları arasında sayıldığı, ......
Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2010/317 Esas 2010/476 sayılı kararıyla kesinleşen ortaklar kurulu kararı ile TTK'nın 529. maddesine göre ortaklıktan çıkartıldığını, verilen kararın 01.02.2011 tarihinde kesinleşerek ticaret sicilinde 05.01.2011 tarihi ve 7723 sayı ile tescil edildiğini, davalının ortaklıktan çıkarılma tarihine kadar sermaye borcunu ödemeyerek şirkete verdiği bilanço zararına ilişkin sorumluluğunun bulunduğunu, davalının sermaye borcunu ödemeyerek şirkete zarar verdiğini, şirketin 2009 yılında 169.852,24 TL ve 2010 yılında 129.425,47 TL olmak üzere toplam 299.277,71 TL zarar ettiğini, davalının şirketten çıkarılma tarihine kadar oluşan bu zarardan payı oranında sorumlu olduğunu, davalının hissesine düşen zararın 239.422,16 TL olduğunu, anılan zararın TTK'nın 407. maddesi gereği temerrüt faizi ile birlikte ödenmesi gerektiğini ileri sürerek 239.422,00 TL’nin ticari temerrüt faiziyle tahsilini talep ve dava etmiştir....
Havacılık AŞ hakkında ortaklıktan çıkarılması için dava ikame ettiklerini, ancak mahkemece verilen ara karar ile ortaklığın Adi Ortaklık olması sebebiyle taraf teşkilinin sağlanması için ortaklığın diğer ortağı olan ... San. Ve Tic. ...ne iş bu davanın yöneltilmek üzere kendilerine süre verildiğini beyanla ,asıl davadaki hukuki ve maddi sebepler ve talep ileri sürülerek ,davalı şirkete karşı açtığı dava ,asıl dava ile birleştirilmiştir. Mahkemece," bir ortağın fesih bildirimde bulunması, kısıtlanması, iflası, tasfiyedeki payının cebri icra yoluyla paraya çevrilmesi yada ölmesi halleri ortaklıktan çıkma ve çıkarılma halleri olarak öngörülmüştür....
Noterliğinin 19/01/2017 tarih ve 520 nolu ihtarnamesi ile; kooperatif yönetim kurulunun 09/01/2017 tarih ve 12 sayılı kararı gereğince ortaklıktan çıkarıldığının davacıya ihtar edilerek, 25/01/2017 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun, "ortaklıktan çıkarılma esasları ve itiraz" başlıklı 16.maddesinde; "Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar. Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme,çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir. Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği,çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir....
Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar. Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere, bu bususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir." Yukarıda anılan kanun maddesine göre, bir ortağın ortaklıktan çıkarılması, ancak ana sözleşmede açıkça gösterilen nedenlere dayanması halinde mümkündür. Çıkarılma nedenleri açık ve net bir şekilde ana sözleşmede tek tek sayılmalıdır. Davalı kooperatif tarafından değişiklik yapılan Tıp Ana Sözleşmesinin ortaklıktan çıkarmaya ilişkin 14....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkilinin 23.07.2000 tarihinde kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını, çıkarılma kararının ihtarname ile müvekkiline tebliğ edildiğini ve müvekkili tarafından itiraz edilmediği için kararın kesinleştiğini, üyelik süresince ödediği aidatın kendisine ödenmediğini ileri sürerek, 2.460,00 TL' nin ortaklıktan çıkarılma tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Ortaklığın düşmesi alakalının, anasözleşme veya diğer suretlerle doğmuş borçlarının yok olmasını gerektirmez.Üç aylık süre içinde, genel kurula veya mahkemeye başvurmak suretiyle itiraz edilmeyen çıkarılma kararları kesinleşir. Ek fıkra: 3476 - 6.10.1988) Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder."şeklindedir....
