Asliye (Aile) Mahkemesinin 2011/168 Esas ve 2013/93 Karar sayılı ilamı ile boşandıklarını ve aynı ilam ile davacı lehine aylık 200,00 TL yoksulluk nafakası ile müşterek çocuk Furkan Efe lehine aylık 200,00 TL iştirak nafakasına hükmedildiğini, aradan geçen süreçte nafaka miktarının son derece yetersiz kaldığını, müşterek çocuğun eğitim ve sağlık harcamaları bulunduğunu özetle belirterek, davacı için yoksulluk nafakasının aylık 900,00 TL ye ve müşterek çocuk için iştirak nafakasının aylık 1.400,00'er TL ye çıkarılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile müşterek çocuk ... için aylık 200 TL iştirak nafakasının dava tarihinden itibaren 450 TL'ye yükseltilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; iştirak nafakası artırımı istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu'nun 182/2 maddesi gereğince; velayet kendisine tevdi edilmeyen taraf ekonomik imkanları ölçüsünde müşterek çocuğunun giderlerine katılmakla yükümlüdür. İştirak nafakası takdir edilirken; çocuğun yaşı, ihtiyaçları, okul seviyesi, sosyal çevreye göre yaşam seviyesi, velayet tevdi edilen tarafın ekonomik durumu ile nafaka yükümlüsünün mali gücü birlikte değerlendirilip, hakkaniyete uygun bir nafakaya karar verilmelidir. Dosya içeriğinden, tarafların 15.10.2009 tarihinde boşandığı, müşterek çocuk 2006 doğumlu ....'...
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile, müşterek çocuk için aylık 200 TL iştirak nafakasının dava tarihinden itibaren 350 TL'ye yükseltilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; iştirak nafakası artırımı istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu'nun 182/2.maddesi gereğince; Velayet kendisine tevdi edilmeyen taraf ekonomik imkanları ölçüsünde müşterek çocuğunun giderlerine katılmakla yükümlüdür. İştirak nafakası takdir edilirken; çocuğun yaşı, ihtiyaçları, okul durumu, sosyal çevreye göre yaşam seviyesi, velayet tevdi edilen tarafın ekonomik durumu ile nafaka yükümlüsünün mali gücü birlikte değerlendirilip, hakkaniyete uygun bir nafakaya karar verilmelidir....
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile müşterek çocuk ... için aylık 100 TL iştirak nafakasının dava tarihinden itibaren 130 TL'ye yükseltilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; iştirak nafakası artrımı istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu'nun 182/2 maddesi gereğince; velayet kendisine tevdi edilmeyen taraf ekonomik imkanları ölçüsünde müşterek çocuğunun giderlerine katılmakla yükümlüdür. İştirak nafakası takdir edilirken; çocuğun yaşı, ihtiyaçları, okul seviyesi, sosyal çevreye göre yaşam seviyesi, velayet tevdi edilen tarafın ekonomik durumu ile nafaka yükümlüsünün mali gücü birlikte değerlendirilip, hakkaniyete uygun bir nafakaya karar verilmelidir. Dosya içeriğinden, tarafların 14.11.2013 tarihinde boşandığı, müşterek çocuk 2008 doğumlu ...'...
Dava, iştirak nafakasının artırımı istemine ilişkindir. TMK. 182/2.maddesine göre; "Velayetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin çocuk ile kişisel ilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim ve ahlak bakımından yararları esas tutulur. Bu eş, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorundadır". Aynı Yasanın 328/1.maddesine göre de; "Ana ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder. Nafaka miktarı, çocuğun ihtiyaçları ile anne ve babanın hayat koşulları ve ödeme güçleri dikkate alınarak belirlenir. Nafaka miktarının belirlenmesinde çocuğun gelirleri de gözönünde bulundurulur" (TMK. 330/1). TMK. 329/1. maddesi uyarınca; "Küçüğe fiilen bakan ana veya baba, diğerine karşı çocuk adına nafaka davası açabilir". İştirak nafakası, velayetin eylemli olarak kullanılmasına bağlı bir alacak olduğundan, velayet hakkını eylemli olarak kullanmayan ana veya baba diğerinden iştirak nafakası isteyemez....
Küçük reşit olduktan sonra eğitimine devam ediyorsa bu takdirde, yeni bir dava açarak yardım nafakası talebinde bulunabilir. Küçük reşit olduğu tarihte, hükmedilen iştirak nafakası kendiliğinden sona erer. Somut olayda, tarafların müşterek çocuğu T2'in 16/07/2000 doğumlu olup 16/07/2018 tarihinde reşit olduğu bu nedenle iştirak nafakasının takibin başlatıldığı tarihten önce kendiliğinden ortadan kalktığı, buna göre T2 bakımından işleyen cari nafaka nedeniyle davacı borçlunun maaşına haciz konulamayacağı açıktır. Birikmiş nafaka alacağı bakımından ise, yasal sınırlamalar gözetilerek T2 yönünden borçlunun maaşının haczedilmesine engel bir düzenleme mevcut değildir....
Diğer taraftan, iştirak nafakası belirlenirken ana ve babanın ekonomik durumları gözönünde tutulmakla birlikte velayet hakkı kendisine tevdi olunmuş tarafın bu görev nedeniyle emeğinin ve yüklendiği sorumlulukların karşılığı olağan harcamaların da dikkate alınması zorunludur. Ne var ki, nafaka miktarının belirlenmesine esas alınması gereken giderlerinin makul sınırlar içinde kalmasına özen gösterilmesi ve velayet kendisine bırakılmayan tarafın ağır yükümlülüklere maruz bırakılmaması gerekmektedir. İştirak nafakası takdir edilirken; çocuğun yaşı, ihtiyaçları, okul seviyesi, sosyal çevreye göre yaşam seviyesi, velayet tevdi edilen tarafın ekonomik durumu ile nafaka yükümlüsünün mali gücü birlikte değerlendirilip, hakkaniyete uygun karar verilmelidir....
Aile Mahkemesi'nin16.10.2018 tarihinde kesinleşen karar 2016/282 E. ve 2017/401 sayılı kararı ile ile velayeti babaya verilen 2007 doğumlu İpek için 150,00 TL olan iştirak nafakasının 500,00 TL'ye çıkarıldığı, eldeki davanın 31/08/2020 de açıldığı, bu davada anne Dürdane'nin fiilen velayeti kendisine verilmeyen İpek'in idrak çağında olduğunu, kendi yanında olduğunu, ergenlik çağında olduğu için annesiyle yaşamasının fiziksel ve zihinsel gelişimi için önemli olduğunu, İpek Duru için aylık 150,00TL iştirak nafakasına hükmedildiğini, Karşıyaka 4. Aile mahkemesinde de iştirak nafakasının arttırılması davası olduğunu, en son mahkemenin 2013 d.lu Mert için 750,00 TL iştirak nafakasına hükmettiğini, İpek'in velayet hakkı kendisine verilmiş ise de aylık 500,00TL iştirak nafakasının yetersiz olduğunu, aylık 800,00TL tedbir ve kararın kesinleşmesi ile iştirak nafakası olarak devamını istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değşitirilmesi-İştirak Nafakası-Yardım Nafakası Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı ... tarafından iştirak nafakasının miktarına, birleşen dosya davacısı ... tarafından ise reddedilen yardım nafakası davası yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1- Davacı ...'nin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumlarına, nafakanın niteliğine, günün ekonomik koşullarına göre müşterek çocuk 2003 doğumlu...’nın ihtiyaçlarına nazaran takdir edilen iştirak nafakası azdır. Mahkemece Medeni Kanunun 4. maddesindeki hakkaniyet ilkesi de dikkate alınarak daha uygun nafakaya hükmedilmesi gerekir. Bu yön gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır. 2- Davacı ...'...
Diğer taraftan, iştirak nafakası belirlenirken ana ve babanın ekonomik durumları göz önünde tutulmakla birlikte velayet hakkı kendisine tevdi olunmuş tarafın bu görev nedeniyle emeğinin ve yüklendiği sorumlulukların karşılığı olan harcamaların da dikkate alınması zorunludur. Ancak, TMK. 330/1.md. göre; nafaka miktarı çocuğun ihtiyaçları ile ana ve babanın hayat koşulları ve ödeme güçleri dikkate alınarak belirlenir. Nafaka miktarının belirlenmesinde çocuğun gelirleri de göz önünde bulundurulur. Yine, aynı kanunun 331. md. göre; Durumun değişmesi halinde, hâkim, istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya nafakayı kaldırır. 28/11/1958 tarih ve 15/15 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre; nafakanın artırılması veya kaldırılmasına dair istemlerin kabulünde, dava tarihinden itibaren geçerli olmak üzere karar verilmesi gerekir....
