Davalılar öncelikle iştirak halindeki mülkiyet nedeniyle sözleşmenin geçersiz olduğunu, kendilerinin murisin ilk eşinden olan çocukları olduklarını murisleri babaları...'ın kendilerinden mal kaçırma amacıyla ikinci eşi olan davacıya yapılan satışın muris muvazaası nedeniyle geçersiz olduğunu, davanın reddini savunmuşlar; birleştirilen 2014/126 Esas sayılı dosyada ise mirasçılardan... 30.04.2014 tarihli dilekçe ile muris muvazaasınedeniyle 04.04.2003 tarih ... yevmiye nolu taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin iptalini, mümkün olmadığı takdirde mirasta iade ve tenkis istemişlerdir. Mahkemece, muris...'ın davacı ... ile sonradan evlendiği, 20 yıllık ikinci eşi olduğu, yıllarca kanser hastası olan eşine en iyi şekilde baktığı, ayrıca, murisin işlerinin ve maddi durumunun kötüye gitmesi nedeniyle davacı ...'ın kendisine ait taşınmazı satarak parasını verdiği, bunların karşılığında muris...'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescil talebine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, kararı davacılar vekili istinaf etmiştir....
Kamu düzenine ilişkin dava şartı olması nedeniyle öncelikle taraf teşkili üzerinde durulmalıdır. Dosyada mevcut veraset ilamına göre; muris Müveddet Demir'in 03.09.2011 tarihinde ölümü ile mirası 9 pay kabul edilerek, 3 payın Mustafa Demir, 3 payın T5 1'er payın Şengül, Özkan, T2 aidiyetine karar verildiği, bu haliyle murisin dava dışı mirasçısınınbulunduğu görülmüştür. Bilindiği üzere, muris muvazaası nedeniyle açılan bu tip tapu iptali ile tescil istemli davalarda davacılar, mirasbırakanın muvazaa ile tapuda taşınmaz devri yaptığını ve bu yolla miras hakkının çiğnendiğini iddia eden saklı paylı veya saklı pay sahibi olmayan mirasçılardır. Buradaki dava hakkı, külli halefiyetten kaynaklanmayıp, muvazaalı işlemden zarar görmelerinden kaynaklanır. Bu nedenle her bir mirasçı diğerlerinden bağımsız olarak miras payı kadar tek başına dava açıp, payı kadar tapu kaydının iptali ile tescilini talep edebilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Yargıtay bozma ilamında özetle; "davanın taraflarının muris ...'nin mirasçıları oldukları, davacı ...’nın, miras bırakanı ...'den miras yoluyla gelen hakka dayanarak davaya katıldığı, çekişmeli taşınmazın tespitine 20.03.2005 tarih 4 sayılı tapu kaydının esas alındığı ve bu tapu kaydının Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 20.11.2003 tarih 2002/163 Esas, 2003/519 Karar sayılı ilamı ile hükmen oluştuğu, 2002/163 Esas, 2003/519 Karar sayılı dava dosyasına göre davanın ... tarafından ... aleyhine açılan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil davası olduğu, mahkemece tespite esas tapu kaydının geldisi olan 09.02.1989 tarih 2 sayılı tapu kaydının muris ... tarafından ......
Dava, feragatin geçersizliği nedeniyle muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil talebine ilişkindir. Dava konusu Diyarbakır 3....
Dava muris muvazaası hukuksal sebebine dayalı tazminat (bedel )istemine ilişkindir. Dava yasal dayanağını Yargıtay İBK'nin 01/04/1974 tarih, 1/2 sayılı içtihatları birleştirme kararı, 4721 sayılı TMK'nın 706. Maddesi , 6098 sayılı kanunun 19. Maddesi, 237. Maddesi , 2644 sayılı TK'nın 26. Maddesinden almaktadır. Muris muvazaasında, miras bırakan ile sözleşmenin tarafı aralarında yaptığı bağış sözleşmesini genellikle satış veya ölünceye kadar bakma akdi ile gizlerler. GÖrünüşteki sözleşmenin vasfı tamamen değiştirildiğinde muris muvazaası aynı zamanda tam muvazaa özelliği de taşır. Muris muvazaası ile taraf muvazaası arasında kasıt yönünden farklılık vardır. İlkinde mirasçıları , diğerinde ise üçüncü kişileri aldatma ve zarara uğratma kastı vardır. Bu nedenle muris muvazaasında murisin mirastan mal kaçırmak amacıyla hareket edip etmediği önemlidir. Bunun dışında mirasçıların kim olduğunun herhangi bir önemi yoktur....
Mahkemece, çekişme konusu taşınmazın davalı ... tarafından satın alındığı,ancak davalının yurt dışında olması nedeniyle mirasbırakan anneleri adına tescil edildiği,daha sonra gerçek malik ...’e devredildiği, muris muvazaası iddiasının kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
İddianın içeriği ve ileri sürülüş biçimine göre; davada, tapu iptal ve tescil isteği yönünden muris muvazaası hukuksal nedenine dayanıldığı, terekeye iade isteği ile eldeki davanın açıldığı, terekenin elbirliği mülkiyetine tabi olduğu açıktır. Bilindiği üzere, elbirliği (iştirak) halinde mülkiyet, yasa veya yasada belirtilen sözleşmeler uyarınca aralarında ortaklık bağı bulunan kişilerin, bu ortaklık nedeniyle bir mala veya hakka birlikte malik olma durumudur. Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 701.-703. maddelerinde düzenlenen bu tür mülkiyetin (ortaklığın) tüzel kişiliği olmadığı gibi eşya üzerinde ortaklardan her birinin doğrudan doğruya bir hakkı da yoktur. Mülkiyet bir bütün olarak ortaklardan tümüne aittir. Başka bir anlatımla ortaklık tasfiye oluncaya kadar ortaklardan birinin ayrı mal veya hak sahipliği bulunmayıp, hak sahibi ortaklıktır. Değinilen mülkiyet türünde malikler mülkiyet payları ayrılmadığından paydaş değil, ortaktır. Bu kural, TMK'nin 701. maddesinde (......
Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 15.03.2016 gün ve 2014/205 Esas - 2016/68 Karar sayılı hükmün onanmasına ilişkin olan 10.02.2020 gün ve 14682-756 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan babası ... ’ın 466 parsel sayılı taşınmazda bulunan payını davalı oğlu ... ’a bağış suretiyle temlik ettiğini, aynı taşınmaz hakkında mirasbırakanın kardeşleri tarafından muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak açılan ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2005/109 esas sayılı davasında temlikin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verildiğini ve anılan kararın derecattan geçerek kesinleştiğini, kök mirasbırakanlar tarafından babası ... ’a yapılan temlikin iptaline karar verilmesi nedeniyle babası ......
Somut olaya gelince; davacı vekili, dava dilekçesiyle hile ve muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak dava konusu Kayseri ili Kocasinan ilçesi Kavakyazısı mahallesinde bulunan 853 ada 825 parselde kayıtlı 29 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile miras payları oranında tescilini talep etmiş, 16/02/2021 tarihli cevaba cevap dilekçesinde ise muris muvazaası nedeni ile tapu kaydının iptali ile miras payları oranında tapuya tesciline aksi takdirde saklı payları ihlal edildiğinden tenkisine karar verilmesi istemiyle dava açılmış olup mahkemece muris muvazaası ve hile ile ilgili karar verildiği halde tenkis talebi ile ilgili olumlu ya da olumsuz bir hüküm kurulmamıştır. Hâl böyle olunca, davacıların saklı payları ihlal edildiği iddiasına dayalı tenkis istekleri bakımından 6100 Sayılı HMK’nun 297/2. maddesi gözetilerek gerekli araştırma ve inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken bu konuda olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesi doğru değildir....
