DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Fatsa 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/761 esas, 2021/870 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen davada; Dava muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan annesi ... tarafından mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak 5 parsel sayılı taşınmazın torunu ...’a satış suretiyle temlik edildiğini, ...’ın da aynı gün ağabeyi İsmail’in kayınvalidesi olan davalıya taşınmazı devrettiğini, davalı adına olan tapu kaydının iptali ile veraset ilamındaki payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, mirasbırakanın mal kaçırma amacında olmadığı, satış işleminin gerçek olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....
Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muris muvazaası nedeniyle Mahkeme tarafından yapılan nitelendirmeden de anlaşıldığı üzere taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastro öncesi muristen gelen miras hakkına dayanılarak açılan, hile ve muvazaa ile oluştuğu iddia edilen kadastro sonucu oluşan tapu kaydının iptali ve miras payı oranında davacı adına tapuya tescili isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp 22.01.2015 tarih ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (16.)...
Hemen belirtmek gerekir ki, mirasbırakanın ölüm tarihi itibariyle terekesi elbirliği mülkiyetine tabi ise de, mirasçıların birbirleri arasındaki uyuşmazlıklarda 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 688. vd. maddelerinde öngörülen paylı mülkiyet hükümleri uygulanacağından, eldeki davada muris muvazaasına dayanan davanın yanında ehliyetsizlik iddiasına dayanan davanın dahi dosyanın taraflarının mirasçı olduğu gözetildiğinde pay oranında istekle açılabilmesi mümkündür. Aşağıdaki Yargıtay ilamlarına aynı doğrultudadır. "…Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakanın akıl sağlığının yerinde olmadığını, devrin muvazaalı olarak gerçekleştiğini ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemişlerdir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/08/2021 NUMARASI : 2021/346 ESAS DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Muris Muvazaası Nedeniyle) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Asıl ve birleştirilen davalar muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Asıl ve birleştirilen davalarda davacılar, ortak miras bırakanları ...’in maliki olduğu ... ada ... parsel sayılı taşınmazın mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla oğlu olan davalı ...’e 24/12/2004 tarihinde görünürde satış yoluyla devrettiğini, murisin 08/07/2007 tarihinde öldüğünü, temlikin muvazaa nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile muris adına döndürülmesini istemişler, 21/07/2009 tarihli ıslah dilekçeleri ile tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini istemişlerdir....
DAVA TÜRÜ : Muris muvazaası nedeniyle DOSYANIN DAİREYE GELİŞ TARİHİ: 30.12.2015 K A R A R Mahkeme tarafından yapılan nitelendirmeden de anlaşıldığı üzere taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalılardan Cemal'in davacı tarafından alehine başlatılan icra takibi nedeniyle mal kaçırmak için dava konusu taşınmazı muvazaalı şekilde diğer davalı Cem'e sattığı iddiası ile açılan tasarrufun iptali ve tapu kaydının eski hale getirilmesi isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (17.)...
Davacıların diğer temyiz itirazlarına gelince; Dava dilekçesinin içeriğine ve iddianın ileri sürülüş biçimine göre davada ehliyetsizlik iddiasının yanında muris muvazaası hukuksal nedenine de dayanıldığı açıktır. Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada mirasbırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir. ./.....
'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı bedel isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakanı ...’nin adına kayıtlı taşınmazların satışı konusunda kardeşi ...’u ... 1.Noterliğince düzenlenen 19.09.1957 tarih ve 7149 yevmiye numaralı vekaletname ile vekil tayin ettiğini, vekil ...’un ..., ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazlardaki mirasbırakanın paylarını diğer davalı ...’na temlik ettiğini, işlemin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek 200.000,00-TL’nin davalılardan faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür....
Gerekçe ve Sonuç: HMK'nın 355. maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Dava, muris muvazaası nedeniyle tapu kaydının iptali ile muris adına tapuya tesciline ilişkindir. 1.4.1974 gün ve 1/2 sayılı İBK’nda sözü edilen muris muvazaasında, mirasbırakan ile sözleşmenin karşı tarafı malın temliki hususunda anlaşmakta, ancak görünüşteki sözleşmenin niteliğinin değiştirilmektedir. Dolayısıyla muris muvazaası aynı zamanda tam muvazaa niteliğindedir. Muris muvazaasında mirasbırakan ile karşı taraf arasında yapılan muvazaa anlaşması mevcut olup, amaç mirasçıları aldatmaktır. Bu muvazaa türünün bünyesinde iki farklı sözleşmenin yer alması nedeniyle nisbi muvazaa niteliğindedir. Çeşitli şekillerde ortaya çıkar; gerçekte bağış olan işlemi satım sözleşmesi gibi, gerçekte bağışlamasına karşın ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi....