Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2009/327 Esas, 2009/787 Karar sayılı mirasçılık belgesinin iptaliyle yeni mirasçılık belgesi verilmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili mirasçı olduklarından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, mirasçılık belgesinin iptaline karar verilmiştir. Hükmü, davalı Maliye Hazinesi vekili temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2- Dava mirasçılık belgesinin iptali ve yeni bir mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, mirasçılık belgesinin iptali yanında yeni bir mirasçılık belgesi verilmesi istemi yönünden de bir karar verilmesi gerekirken, bu talep hakkında karar verilmemesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir. ./.....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, 01.04.2013 gününde verilen dilekçe ile veraset belgesi verilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 09.04.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Davacı hasımsız olarak açtığı davada; 26.08.2003 tarihinde vefat eden eşi ...'nın vasiyetname yoluyla terekesinin tamamı için kendisini mirasçı atadığını, vasiyetnamenin ilgili mahkemede usulünce açılıp okunduğunu, eşine ana ve babasından kalan mallar olduğunu belirterek eşinin tek mirasçısı olduğunu gösterir şekilde kayınpederi ..., kayınvalidesi ... ve eşi ...'ya ait mirasçılık belgesi verilmesini istemiştir. Mahkemece, murislerin yasal mirasçılarını gösterir mirasçılık belgesi verilmiştir....
Mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davalarda davacının, mirasçılık belgesi verilmesini isteyebilmesi için, murisin öldüğünü ve ölüm tarihini, muris ile kendisi arasındaki irs bağını kanıtlaması zorunludur. Bu tür davaların reddine karar verilebilmesi için de, murisin hiçbir şekilde yaşamadığının, böyle bir kişinin mevcut olmadığının belirlenmesi veya davacının murisin mirasçısı olmadığının tespiti gerekir. Somut olaya gelince; güncel mirasçılık belgesi verilmesi istenen muris paydaş .... hakkında Kayseri 2....
Mirasçılık belgesi istemek, maddi bir olayın varlığını ikrar ile kişiler arasındaki soybağı ilişkisini tespit ettirmekten ibarettir. Mirasbırakanın belirli mal vasiyeti düzenlemiş olması ilgili kişinin mirasçılık belgesi istemesine engel bir neden olmadığı gibi, ilgili kişinin mirasçılık sıfatını da ortadan kaldırmaz. Mirasbırakan ... 26/08/1958 tarihinde ölmüş, eşi ... ise 24/04/1983 tarihinde çocuksuz ve dul olarak ölmüştür. Davacı, ...’un 22.05.1982 tarihinde ölen kardeşi...nin 18.01.2003 tarihinde ölen oğlu ...nin oğlu olup irs bağı kardeş hanesinden davacı ...’ye kadar inmektedir. Vasiyetname ile davacının babası...’ye belirli malın bırakılması irs bağını kesmez. Bu nedenle, miras bırakanın tüm mirasçılarını ve miras paylarını gösterir şekilde mirasçılık belgesinin düzenlenmesinden sonra mirasçılık belgesinde ilgili vasiyetnamenin de belirtilmesi gerekir. Açıklanan nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise mirasçılık belgesinin verilmesi davalarında kesin yetki kuralının olmadığı, tarafların yetki itirazının bulunmadığı, mahkemece re'sen yetkisizlik kararı verilemeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir. Dosya kapsamından, uyuşmazlığın, davacıların murisine ait mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Mirasçılık istemi, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2. maddesi ve HMK'nın 382. maddesinde çekişmesiz yargı işlerinden sayılmış 384. maddede ise kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, çekişmesiz yargı işleri için talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesi yetkili olduğu, HMK'nın 11/3. maddesinde ise mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda mirasçıların herbirinin oturduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir. Bu hale göre, mirasçılık belgesinin verilmesi davalarında kesin yetki kuralı olmadığına göre davanın açıldığı ilk mahkeme olan İzmir 10....
Mirasçılık belgesinin verilmesine ilişkin istem, 6100 sayılı HMK'nın 382. maddesine göre çekişmesiz yargı işlerinden sayılmış, 384. maddesinde ise, Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, çekişmesiz yargı işleri için talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu, HMK'nın 11/3. maddesinde ise mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda, mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu belirtilmiştir. Mirasçılık belgesinin verilmesi davalarında genel ve kesin yetki kuralı söz konusu olmadığına ve her mirasçı oturduğu yer mahkemesinde bunu isteyebileceğine göre, mahkemece re'sen yetkisizlik kararı verilemez. Öğretide ve uygulamada bu hukuksal olgunun sonucu olarak mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davaların her yerde açılabileceği kabul edilmekte olup, herhangi bir yetki itirazı da olmadığı gözetildiğinde uyuşmazlığın davanın ilk açıldığı ... 15....
Kadastroya veya kadastroyla ilgili verasete ait uyuşmazlıkları çözümleyebileceği gibi istek üzerine veraset belgesi de verebilir." hükmüne yer verilmiştir 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 25. maddesinde Kadastro Mahkemelerinin veraset belgesi verebileceği belirtilmiş ise de, bu hususun kesin yetki olmadığı, davacı tarafa verilecek yetki belgesi veya kendi isteğiyle dava dilekçesi sunduğu takdirde veraset ilamını Sulh Hukuk Mahkemeleri ve noterliklerce de verilebileceği hususu kuşkusuzdur. Somut olayda, davacı, annesinin annesi olan ...'in mirasçılarının ve paylarının belirlenmesini talep ettiği, söz konusu mirasçılık belgesi isteminde de, terçih hakkını Zara Sulh Hukuk Mahkemesinden yana kullandığı anlaşılmıştır. Bu durumda, mirasçılık belgesi istemine ilişkin olan talebin davanın ilk açıldığı zara Sulh Hukuk Mahkemesince görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 Sayılı HMK.’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ...'...
nun 598/1.maddesi kapsamında mirasçılık belgesi istemek, maddi bir olayın varlığını ikrar ile kişiler arasındaki soybağı ilişkisini tespit ettirmekten ibarettir. Somut olayda, mirasçılık belgesi istenilen muris T3 olup 2005 yılında vefat ettiği görülmektedir. Mirasçılık belgesi istemli davalarda UYAP sisteminde entegrasyon ekranı düzenlenmiş olup, UYAP'ta Mirasçılık Belgesinin Hazırlanması ekranından işlem yapıldığında nüfus kayıtlarındaki verilere göre sistemin otomatik olarak mirasçıları ve paylarını gösterir mirasçılık belgesi hazırladığı anlaşılmaktadır. Ancak, UYAP sistemi yalnızca nüfus kayıtlarından ulaşılabilen bilgilere göre mirasçılık belgesi taslağı hazırlamakta olup, bu taslağın nüfus kayıtlarına ve gerçek mirasçılık durumuna uygun olup olmadığının denetlenmesi hakimin görevidir. Davada, muris T3 altsoyu veya eşi olmaksızın vefat ettiği, anne ve babasının ve tüm kardeşlerinin kendisinden önce altsoy bırakmaksızın vefat ettiği görülmektedir....
Dava, mirasçılık belgesinin iptali ile yeni bir mirasçılık belgesi verilmesi isteğine ilişkindir. Kural olarak mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davaların murisin mirasçıları veya mahkemelerce yetki belgesi verilen kişiler tarafından açılabileceği kuşkusuzdur. TMK'nun 495 ile 501. maddelerinde yasal mirasçılar, izleyen maddelerde de mirasbırakanın ölüme bağlı tasarrufu sonucu oluşan mirasçılık gösterilmiştir (TMK. m.516, 520, 521, 522). Bu yasal düzenlemeler göz önünde bulundurularak TMK'nun 598. maddesine göre düzenlenen mirasçılık belgeleri, aksi ispat edilinceye kadar geçerli olan, adına düzenlenmiş bulunan kişi ve kişilerin mirasçılığı lehine bir karine oluşturur. Bu belge; miras bırakanla mirasçıları arasındaki irs (soy) ilişkisini göstermesi yanında, mirasın (terekenin) mirasçılara intikalini de sağlayıcı bir işleve sahiptir....
Sulh Hukuk Mahkemesinin 16.11.2022 Tarihli ve 2022/1730 Esas, 2022/1211 Karar Sayılı Kararı Mirasçılık belgesi verilmesi davalarında kesin yetki kuralının bulunmadığı ve dosyada yetki itirazı da olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. II. GEREKÇE A. Uyuşmazlık Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 598 inci maddesi ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 384 üncü maddesi uyarınca mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkindir. B. İlgili Hukuk 1....
