ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/04/2019 NUMARASI : 2018/42 ESAS, 2019/93 KARAR DAVA KONUSU : Mirastan feragat sözleşmesi ve Vasiyetnamenin İptali (İrade Sakatlığı)- tenkis KARAR : Pazar (Rize) 2....
Mahkemece davanın kabulü ile mirastan feragat sözleşmesinin iptaline karar verilmiş; davalılar, davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bu hükmü temyiz etmişlerdir. Mirastan feragat sözleşmesi, olumlu-olumsuz miras sözleşmesi ayrımında olumsuz miras sözleşmelerinden olup; ivazlı veya ivazsız olarak ikiye ayrılır (TMK.md.528). İvazlı mirastan feragat sözleşmesinde olası yasal mirasçı, mirasbırakanın terekesinden kendi lehine doğacak olan istemlerinden (bekleme durumundan) bir karşılık (ivaz) alarak vazgeçmektedir. Buna karşılık ivazsız mirastan feragat sözleşmesinde, olası mirasçı bir karşılık almamaktadır. Davaya konu mirastan feragat sözleşmesinde, kadın eş kocanın olası terekesindeki miras haklarından bir karşılık alarak (üç adet daire) vazgeçmiştir. Bu nedenle sözleşme, ivazlı mirastan feragat sözleşmesidir....
Tüm bu nedenlerle mirastan feragat eden (TMK m. 528) mirasçı veya mirasçılar varsa, düzenlenecek mirasçılık belgesinde, mirasçılık sıfatına sahip olan kişi veya kişiler ile miras paylarının gösterilmesi ve mirastan feragat durumuna işaret edilmekle yetinilmemesi, mirastan feragat nedeniyle mirasçılık sıfatını kaybedenlerin ve bunların payının akıbetinin de (kime kalacağının) gösterilmesi gerekir. TMK'nın 528/2 ve 3. maddesinde düzenlenen "...Feragat eden, mirasçılık sıfatını kaybeder. Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu için de sonuç doğurur." hükmü uyarınca mirastan feragatte miras paylarının diğer mirasçılara intikal şekli kararda gösterilmelidir. Somut olayda, mirasçılardan .... İzmir 19....
Davalı vekili, yetkisiz mahkemede dava açıldığını ve 13.03.2011 tarihli mirastan feragat sözleşmesinin hukuken hiçbir geçerliliği olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur....
Somut olay incelendiğinde; dava konusu "Düzenleme Şeklinde Mirastan Feragat Sözleşmesi" başlıklı belgenin TMK 528. maddesi anlamında ivazlı bir mirastan feragat sözleşmesi olmadığı anlaşılmaktadır, zira ilgili sözleşme akdedildiği tarihte mirastan feragat eden T6 feragata karşılık almış olduğu bir mal varlığı bulunmamakla birlikte ivaz karşılığını henüz almadığı 12/08/2011 tarihinde alacağı sözleşme içeriği ile sabittir. Bu halde ilgili sözleşme her ne kadar mirastan feragat sözleşmesi başlığını taşısa da hukuken TMK 528. Madde anlamında mirastan feragat sözleşmesi sayılmamaktadır....
C.Başsavcılığının 20/11/2014 tarihli yazısı ile mirastan feragat sözleşmesinin açılıp okunması istenmesi üzerine mirastan feragat sözleşmesinin açılıp okunmuş sayılmasına dair verilen 07/04/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi mirasçı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R ... C.Başsavcılığı tarafından 20/11/2014 tarihli yazısı ile, ... 4. Noterliğince düzenlenen 29/11/2001 tarih ve 20879 yevmiye sayılı mirastan feragat sözleşmesinin tarafı olan mirasbırakan ...’ın 29.10.2014 tarihinde öldüğü öğrenildiğinden bahisle gereğinin ifası için ihbarda bulunulmuştur. Mahkeme, ... 4. Noterliğince düzenlenen 29/11/2001 tarih ve 20879 yevmiye sayılı mirastan feragat sözleşmesinin açılıp okunduğunun tespitine karar vermiştir. Hüküm mirasçı ... temyiz etmiştir....
Mirastan feragat sözleşmesi (TMK. md. 528) miras sözleşmesinin bir çeşidi olduğundan resmi vasiyetname şeklinde yapılması zorunludur (TMK md. 545 ve Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 11.02.1959 tarih 16/14 sayılı Kararı). Türk Medeni Kanununun 596. maddesi vasiyetnamenin açılıp okunmasına ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 528 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş bulunan mirastan feragat sözleşmelerinin vasiyetnamelerdeki usul doğrultusunda açılıp okunmasına ilişkin bir hüküm yoktur. Noterde düzenlenmiş olan mirastan feragat sözleşmesinin mirasbırakanın ölümü halinde sulh hakimine gönderilmesinin gereği bulunmamaktadır. Bu nedenle mahkemece yapılacak bir işlem bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına, gönderilen mirastan feragat sözleşmesi aslının ilgili noterliğe iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir....
Hakkında mirastan çıkarma ve yoksunluk sebepleri gerçekleşen veya mirası reddeden ya da mirastan feragat eden mirasçının tereke ile ilişkisinin tümden kesilmiş sayılmayacağı, mirastan çıkarma ve yoksunluk sebeplerinin gerçekleşmesi ya da mirasın reddi veya mirastan feragat edilmiş olmasının ilgili kişinin mirasçılık belgesi istemesine engel bir neden olmadığı gibi, ilgili kişinin mirasçılık sıfatını da ortadan kaldırmayacağı, bu nedenle mirasçılardan biri veya birkaçı yönünden mirastan çıkarma ve yoksunluk sebeplerinin gerçekleşmesi ya da mirasın reddi veya mirastan feragat edilmiş olması durumunda bu olgular yok sayılarak miras bırakanın tüm mirasçılarını ve miras paylarını gösterir şekilde mirasçılık belgesinin düzenlenmesi, hüküm yerinde ilgili mirasçı veya mirasçılar yönünden mirastan çıkarma ve yoksunluk sebeplerinin gerçekleştiği ya da mirası red veya mirastan feragat ettikleri açıklanarak bu olguların hukuki sonuçlarının terekenin bölüştürülmesi sırasında gözetileceğine işaret edilmesi...
Mirastan çıkarma ve yoksunluk sebeplerinin gerçekleşmesi ya da mirasın reddi veya mirastan feragat edilmiş olması ilgili kişinin mirasçılık belgesi istemesine engel bir neden olmadığı gibi, ilgili kişinin mirasçılık sıfatını da ortadan kaldırmaz. Bu nedenle mirasçılardan biri veya birkaçı yönünden mirastan çıkarma ve yoksunluk sebeplerinin gerçekleşmesi ya da mirasın reddi veya mirastan feragat edilmiş olması durumunda bu olgular yok sayılarak miras bırakanın tüm mirasçılarını ve miras paylarını gösterir şekilde mirasçılık belgesinin düzenlenmesi, hüküm yerinde ilgili mirasçı veya mirasçılar yönünden mirastan çıkarma ve yoksunluk sebeplerinin gerçekleştiği ya da mirası red veya mirastan feragat ettikleri açıklanarak bu olguların hukuki sonuçlarının terekenin bölüştürülmesi sırasında gözetileceğine işaret edilmesi gerekir....
Dairemizce 27.01.2016 tarihli bozma ilamında; "15.05.1999 tarihli paylaşım sözleşmesine tüm mirasçıların katılmadığı, bu bakımdan geçerli ve yöntemine uygun bir biçimde yapılmış bir paylaşımdan söz edilemeyeceğinden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken.." denilmiş ise de; miras taksim sözleşmesinde ... mirasçılarının mirastan doğan haklarını...'a sattığı yazılı olduğundan, davalı ...'e ispat külfeti yüklenip ... mirasçılarının mirastan doğan haklarını...'...
