İİK'nun 82/12. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayeti, aynı Kanun’un 16/1. maddesine göre 7 günlük süreye tabidir. Bu süre haczin öğrenildiği tarihten başlar. Borçluya hacze ilişkin tebligat yapılmamış veya usule uygun yapılmamış ise borçlunun bildirdiği öğrenme tarihi esas olup, aksi ancak yazılı belge ile ispatlanabilir. Somut olayda, borçlunun meskeniyet şikayetinde bulunduğu taşınmazına 29/05/2014 tarihinde tapuda haciz şerhi işlendiği, borçlunun usulsüz tebliğ edildiğini iddia ettiği 103 davetiyesinin 15/05/2015 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür....
Maddesine dayalı olarak yapılan meskeniyet iddiası haczedilmezlik şikayet niteliğindedir. Anılan maddede borçlunun haline münasip evinin haczolunamayacağı ifade edilmiştir. Anılan yasal düzenleme uyarınca meskeniyet şikayeti yalnızca takip borçlusuna tanınmış bir hak olup, takipte borçlu sıfatı taşımayan 3. Kişinin bu konuda şikayet hakkı bulunmamaktadır. Somut olayda; davalı alacaklı tarafından dava dışı borçlu Fatma Açıkbaş hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, yukarıda açıklandığı üzere İİK.nun 82/12. Maddesinden faydalanma hakkının sadece takip borçlusuna ait olduğu, meskeniyet şikayetine konu edilen Adana ili Çukurova ilçesi Kurttepe mah. 5829 ada 12 parselde kayıtlı B blok 14....
Bu maddeye dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunma hakkı borçlunun şahsına sıkı sıkıya bağlıdır. Bir başka ifadeyle,meskeniyet şikayeti, şahsi hak niteliğinde olup; iddiada bulunan kişinin ihtiyacı ve haczedilen meskenin bu şahsın haline münasip olup olmadığı araştırılarak sonuçlandırılması gerekir. Bu nedenle, haczedilmezlik şikayetinin incelenmesi sırasında şikayetçi borçlunun ölümü halinde mirasçılarının yargılamayı sürdürmeleri mümkün değildir. HMK 355 maddeye göre kamu düzenine aykırılıktan yapılan inceleme neticesinde her hangi bir kamu düzenine aykırılık tespit edilmediğinden, mahkemece haczedilmezlik şikayetinin kişiye sıkı bağlı haklardan olup ölümü halinde mirasçıların yargılamayı sürdürmeleri mümkün olmadığı, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi hukuken yerinde olup, davacıların istinaf talebinin HMK 353/1- b-1 maddesi uyarınca esastan reddine dairemizce oy birliği ile karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibinde haciz safhası olmadığından haczedilmezlik şikayetinde bulunulamayacağını, davacının gayrimenkulün maliki olmayıp davada taraf sıfatının olmadığını, ayrıca davacının gayrimenkulün ipotek ettirilmesine muvafakat etmiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, İİK. 82/12 maddesinden faylanma hakkının sadece icra takip borçlusuna ait olduğunu, şikayetçinin lehine taşınmaz üzerine aile konutu şerhi verilmiş bulunması durumunun takipte taraf olmayan şikayetçinin bu hakka dayanarak haczedilmezlik şikayetinde bulunmasına İİK.nun 82/12.maddesinin imkan tanımadığı gerekçesiyle davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir....
Borçlunun meskeniyet şikayetinde bulunabilmesi için, bizatihi meskeniyet iddiası nedeniyle haczedilmezlik şikayetinde bulunduğu evde oturması gerekmediği gibi, birden fazla evi var ise, istediği taşınmazla ilgili haczedilmezlik şikayetinde bulunmasına engel bir yasal düzenleme de mevcut değildir. Öte yandan, paylı taşınmazlarda, her paydaşın meskeniyet şikayetinde bulunma hakkı vardır. Bu halde, iddia, pay oranı esas alınarak çözümlenmelidir. Bir başka deyişle, İİK'nun 82. maddesi hükmüne göre haczedilmezlik şikayetinde bulunan şikayetçinin payına isabet eden değerden haline uygun bir mesken edinip edinemeyeceği araştırılarak sonuca gidilmesi icap eder (Yargıtay 12. HD'nin 08.04.2021 tarihli, 2020/8911 E, 2021/4279 K. sayılı içtihadı). Somut olayda, ilk derece mahkemesince kolluk araştırması neticesinde düzenlenen sosyal ekonomik durum araştırma tutanağında borçlunun eşi, annesi ve 1 çocuğu ile birlikte yaşadığı tespit edilmiştir....
Akhisar İcra Müdürlüğünün 2018/5174 Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamsız takibe başlandığı, haczedilmezlik şikayetine konu Manisa ili, Akhisar İlçesi, Hürriyet Mahallesi, 1246 ada, 1 parsel, 1 nolu bağımsız bölümde kayıtlı taşınmazın üzerinde ipotek tesis edilen taşınmaz olduğu anlaşılmaktadır. İİK'nun 82/1- 12. maddesinde yer alan borçlunun haline uygun meskeninin haczedilemeyeceğine ilişkin haczedilmezlik şikayeti, haciz yoluyla yapılan takipler hakkında uygulanır. İpoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan icra takibinde haciz safhası olmadığından, bir diğer anlatımla haciz bulunmadığından, haczedilmezlik (meskeniyet) şikayetinde bulunma olanağı yoktur ( Yargıtay 12. HD'nin 24.06.2019 tarihli, 2018/8628 E, 2019/10912 K. sayılı içtihadı)....
İİK'nın 82/1- 12. maddesi gereğince meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti, aynı Kanunun 16/1. maddesine göre 7 günlük süreye tâbidir, bu süre öğrenme tarihinden başlar. Somut olayda takip kapsamında davaya konu taşınmaza konulan hacze ilişkin 103 davetiyesinin davacı borçluya 02/10/2020 tarihinde tebliğ edildiği, yapılan kıymet takdir işlemi sonrası alınan raporun davacı borçluya 13/11/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davacının 20/11/2020 tarihinde icra mahkemesine kıymet takdirine itirazda bulunduğu, bu itirazın 04/06/2021 tarihinde reddedildiği, davacının meskeniyet şikayetini ise 28/01/2022 tarihinde yaptığı görülmektedir. Davacının şikayet dilekçesinde kendisine tebliğ edilen ödeme emri ve kıymet takdir raporlarının usulsüz tebliğ edildiğini iddia ettiği ancak 103 davetiyesinin usulsüz tebliğ edildiği iddiasına açıkça yer vermediği görülmektedir....
Kışla mevkii, 132 ada 27 parsel sayılı taşınmazın 1/2 hissesine yönelik olarak İİK'nun 82/1-4. maddesi gereğince zaruri tarım arazisine yönelik haczedilmezlik şikayeti ile 132 ada 37 parsel sayılı taşınmazına yönelik olarak da meskeniyet şikayetinde bulunarak hacizlerin kaldırılması talebi ile icra mahkemesine başvurduğu, ilk derece mahkemesince; şikayetin kabulü ile hacizlerin kaldırılmasına karar verildiği, alacaklının istinaf başvurusu üzerine; Bölge Adliye Mahkemesince; alacaklının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, 132 Ada, 37 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında ipotek olduğu ve ipoteğin zorunlu ipoteklerden olmadığı gerekçesiyle 132 Ada, 37 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki şikayetinin reddine, 132 Ada, 27 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki şikayetinin kabulüne, borçluya ait 1/2 hisseye konulan hacizlerin kaldırılmasına, karar verildiği görülmektedir....
temyiz yasa yoluna başvurma hakkı bulunduğuna oy birliği ile karar verildi....
meskeniyet nedeniyle müvekkile ait haline münasip tarım arazisi ile haline münasip ev hakkında haczedilmezlik şikayetlerinin kabulüne, dava konusu taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir....
