HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/487 KARAR NO : 2023/136 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : YAHYALI ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/07/2019 NUMARASI : 2019/182 ESAS - 2019/134 KARAR DAVA KONUSU : Mera Eski Hale Getirme Bedeli İstemi KARAR : DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafından Yeşilhisar İlçesi Musahacılı mahallesinde bulunan 1926 numaralı mera parselinin 53.000 metre karelik kısmına tecavüz edildiğini, durumun Yeşilhisar Kaymakamlığı İlçe Yazı İşleri Müdürlüğünün 12/04/2017 tarih ve 2017/3 sayılı kararı ile tespit edildiğini, 4342 sayılı Mera Kanunun 4/4 maddesi gereğince meranın eski haline getirilmesi ve buna ilişkin 28.443,51 TL tazminatın haksız tecavüzün öğrenildiği 10/03/2017 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
eski hale getirilmesi ve ıslahı için toplam 385,63 TL masraf yapılması gerektiğini, davalınını tahrip ettiği meranın toplam yüzölçümü 18.924,51m² olduğundan bu yerin eski hale getirilmesi ve ıslahı için toplam 7.297,86TL masraf yapılması gerektiğini, bu masrafın ve mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Huzurdaki davanın, meranın tahrip edilmesi sonucunda mahrum kalınan ot bedelinden doğan zararın davalıdan tazmin ve tahsiline ilişkin olduğunu, dava dilekçesinde hiç bir şekilde eski hale getirme masraflarının talep edilmediğini, hem istinaf öncesi, hem de istinaf sonrası bilirkişilerin hatalı hesaplama yaptığını, huzurdaki davanın meranın tahrip edilmesi sonucu meranın kendini yenilemesi süresince yöre halkının ve belediyenin mahrum kaldığı ot bedeli olduğunu, mera olduğu tespit edilen taşınmazın davalının müdahalesi sonucunda mera özelliğinin bozularak tarla haline getirildiğini, yöre halkının hayvanlarının otlamasına mani olduğunu, dolayısı ile davalının Mera’yı kullanması ve tahrip etmesi neticesinde yöre halkının ve Karapınar Belediyesinin zarara uğradığının açık ve kesin olduğunu, bilirkişilerin tespitleri ve hesaplamalarının hatalı olduğunu, mera özelliği bozularak tahrip edilen meranın tekrar eski halini alması ve buradan...
Her ne kadar davalı vekili, davaya konu yeri kendisinin kiraladığı savunmasında bulunmuş ise de, kamu orta malı olan meraların tarım amaçlı hiçbir kurum ya da kişi tarafından kiralanamayacağı, bu sebeple davacının burayı kiralamış olmasının merayı ekip biçmesini yasal hale getirmeyeceği, merayı kullandığından dolayı da meranın eski vasfını kazanmasına engel olduğu ve böylece mera vasfını bozduğu/bozmaya devam ettiği anlaşılmıştır. Davalı tarafından meranın kullanıldığının 2018 yılında tespit edilmesi nedeniyle bilirkişinin 2018 resmi verilere göre meranın eski hale getirilmesi tazminatını hesaplaması usul ve yasaya uygun olup davalının bu yöndeki istinafı yerinde değildir....
Maddesi gereğince meranın eski haline getirilmesi gerektiğini, Tarım İl Müdürlüğünce hazırlanan 2016 yılı maliyet cetveline göre dava konusu taşınmazın mera vasfını kazanması için gerekli mera tesis ve bakım maliyetinin 31.887,74 TL olduğunun bildirildiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile meranın eski hale getirilmesi için yapılacak 31.887,74 TL masrafın tecavüzün öğrenildiği 01/06/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
'lik kısmına davalı tarafından tecavüz edildiğinin tespit edildiğini, Kayseri İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün hazırlamış olduğu 2016 yılı ürün maliyet cetveline göre kuru alanlarda 1 dekar suni mera tesisi için 303,15 TL ve 1 dekar suni mera işletme masrafı için 82,48 TL gerekli olduğunu, yani 1 dekar meranın eski hale getirilmesi ve ıslahı için toplam 385,63TL masraf yapılması gerektiğini, davalının tahrip ettiği meranın toplam yüzölçümü 91.373,11m² olduğundan bu yerin eski hale getirilmesi ve ıslahı için toplam 35.236,21TL masraf yapılması gerektiğini, eski hale getirilmesi ve ıslahı için yapılacak masrafın Pınarbaşı Kaymakamlık Makamının tahliye kararı verdiği 20/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ili birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, dava konusu mera parselinin kullanım hakkı kendisinde olan belediyenin, söz konusu meranın davalı tarafından haksız olarak işgal edilmesi nedeniyle mahrum kalınan ot bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Kural olarak, meraların kuru mülkiyeti Hazineye, yararlanma hakkı köy ve belediyelere aittir. Meradan yararlanma hakkı olan köy ve belediyeler yoksun kaldıkları yararlanma nedeniyle haksız elatmanın kaldırılmasını, hayvanlarının yararlanamaması sebebiyle ot bedelini, mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine ise, haksız elatmanın giderilmesi ve bunun dışında 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur. (Yargıtay 14....
Diğer taraftan eski hale getirme bedeli vasfı bozulan meranın ıslah edilmek suretiyle mera vasfının kazandırılması için boş olan arazide yapılacak masraflardır....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 18.04.2011 gününde verilen dilekçe ile meranın eski hale getirilmesi bedeli talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 24.10.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı Hazine vekili, 66 sayılı parselde kayıtlı bulunan ve ... adına 11.05.2009 tarihinde mera olarak tescil edilen alanın, davalı ... tarafından amaç dışı kullanılarak mera vasfının bozulduğunu, eski haline getirilmesini istemiştir. Daha sonra verdiği ıslah dilekçesi ile eski hale getirme bedelinin yapay mera tesis maliyeti ve taşınmazdan elde edilemeyen gelir toplamından ibaret olduğunu ileri sürerek davasını miktar itibarıyla ıslah etmiştir....
Dairemiz hükmüne uyulan bozma kararında özet olarak; zamanaşımı süresinin dolmadığını, davalının nizalı meraya elatarak vasfını bozduğu ve meradan toprak taşıdığı hususunun sabit olduğunu, bu nedenle husumet yönünden bir isabetsizlik olmadığını, ancak dava tarihinde davalının meraya bir tecavüzünün bulunmaması ve davacının ot bedeli ödetilmesini isteyemeyeceği nedeniyle bu yönlere ilişkin temyiz itirazlarının yerinde olmadığını belirttikten sonra; davalının vasfını bozduğu meranın eski hale getirilmesi için gereken masraflardan sorumlu olduğunu bildirmiş ve hükmü bu nedenle bozmuştur. Toprak alma eyleminin saptanması halinde, meranın üzerindeki, köyün hayvanlarının yararlanacağı verimli tabakanın yok edildiğinin de kabulü gerekir. Bu durumda meranın eski hale getirilmesi için öncelikle alınan toprağın yeniden yerine konulması gerekir....
