Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Mera Kanununun 6. maddesine göre mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsisi Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca yapılır. Uygulamayı yapacak merci ise valilik onayı ile oluşturulacak olan mera komisyonu ve komisyona bağlı olarak çalışan teknik ekiplerdir. Tahsis, Mera Kanununun 3. maddesinde; çayır, mera, yaylak ve kışlakların kullanımlarının verimlilik ve sosyal adalet ilkelerine uygun şekilde düzenlenerek, münferiden ya da müştereken yararlanılmak üzere bir veya birkaç köy ya da belediyeye bırakılması olarak tarif edilmiştir. Kuşkusuz bir tahsis işleminin yapılabilmesi o konuda yasal düzenleme olmasına bağlıdır. Tarihi sürece bakıldığında, Osmanlı Hukukunda tahsisin kesin nitelikli olan padişah buyruk ve iradesini gösteren belgelerle (fermanlarla) yapıldığı görülmektedir. Davadaki davacıların dayanağı, az yukarıda sözü edilen padişah buyruk ve iradesini gösteren zilkade 1253 tarihli fermandır....

    iptali ile söz konusu taşınmazların Yenikonak Köyü Tüzel Kişiliği adına sınırlandırma ve tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

    "İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki mera tahsis kararının iptali davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Hükmüne uyulan Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 25.04.2005 gün ve 14134-5111 sayılı bozma kararında özetle: " Davacı ..., Kırşehir ... İl Müdürlüğü mera komisyonunca 11.08.2003 gün ve 152 sayılı kararla Tokluman Kasabasından ... Kocameşe ağaçlandırılmak üzere 92000 m2'lik ham ... vasfındaki taşınmazın mera olarak tahsis edildiğini, oysa bu yerin mera olmayıp 6831 Sayılı Yasanın 57. maddesi ile Ağaçlandırma yönetmeliğinin 18. maddesi uyarınca ... sayılan yerlerden olduğundan, mera tahsis kararının iptalini talep etmiştir....

      Mera komisyon çalışmaları yetkili mera komisyonunca yapılarak mera olduğu tespit ve ilgili köy veya belediye tüzel kişiliğine tahsis edilen yerlere ilişkin davaların 4342 sayılı Mera Kanununun 13. maddesi hükmünce 30 günlük askı ilan süresi içinde açılması gerekir. 30 günlük ilan süresi içinde haklarında dava açılmayan kararlar kesinleşeceğinden, bu süreden sonra mülkiyet iddiası dışındaki davanın dinlenme olanağı yoktur. O halde mahkemece; dava konusu 349 ada 300 parsele ilişkin mera komisyonu çalışmalarını içerir dosya ilgili mera komisyonundan getirtilmeli, mera komisyonu çalışmalarında 349 ada 300 parsele ilişkin ne gibi işlemler yapıldığı ve bu işlemlerin sonuçlarının hangi tarihte ilan edildiği ilan tarihine göre davanın süresinde olup olmadığı belirlenmeli, dava 30 günlük askı ilan süresi içinde açılmışsa istemin esası incelenmeli aksi halde komisyon çalışmaları ve kararlar kesinleşeceğinden istem reddolunmalıdır....

        Davalı köy, Maliye Bakanlığı'ndan görüşünün sorulduğunu, olumsuz görüşün neticeyi etkilemeyeceğini kaldı ki taşınmazların evvelinin mera olup Maliye Bakanlığının görüşüne başvurulması gerekmediğini, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dava kabul edilmiştir. Hükmü, davalı köy tüzel kişiliği vekili temyiz etmiştir. Dava konusu 398,459 ve 460 parsel sayılı taşınmazların öncesinin mera olduğu sabittir. 442 sayılı Köy Kanunu’nun 5178 sayılı Kanun’la değişik Ek 12. maddesi uyarınca, bu tür yerler köy yerleşme planının onayı ile önceki vasıflarını kendiliğinden kaybeder. Aynı yasanın son fıkrası gereğince de, Hazine’nin mülkiyetinde olmayan ve bir kamu hizmetine tahsis edilmiş taşınmazların devri için Maliye Bakanlığı’ndan görüş alınması gerekmez. Yine davaya konu 208 parsel sayılı taşınmaz evvelinde Hazine adına tarla vasfı ile kayıtlı ise de dava konusu taşınmazların köy tüzel kişiliğine devri ile ilgili Maliye Bakanlığı'ndan görüş sorulmuştur. ......

          Davacı T3 kararı nedeniyle müvekkilinin maliki olduğu taşınmazın bir kısmının mera parseli olduğunu ileri sürerek mera komisyon kararının iptali ile müvekkiline ait taşınmazın mera içerisinden çıkarılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 4. maddesine göre mera, yaylak ve kışlakların kullanma hakkı bir veya birden çok köy veya belediyeye aittir. Bu yerler Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Dolayısıyla mera tespit, tahdit ve tahsisine itiraz davalarında Hazine ve taşınmazın bulunduğu köy, kasaba, il veya ilçe belediyesi veya 6360 sayılı kanun kapsamına giren yerlerde köy tüzel kişilikleri kaldırıldığından ilgili köy tüzel kişiliğinin bağlı bulunduğu ilçe belediyesi veya meranın tahsis edildiği belediye taraf sıfatını haizdir. (Yargıtay 20. HD., 2018/1573 E., 2018/2747 K.) Somut olayda, dava dilekçesinde Kars Valiliği T3 Kurulu davalı olarak gösterilmiş ise de Kars Valiliği T3 Kurulunun pasif dava ehliyeti yoktur....

          Köyü tüzel kişiliğine tahsis edildiğini; bu kararın iptali istemi ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne 30/03/2009 tarihinde dava açtığını, davaya konu taşınmazların bulunduğu ... Köyüne ait ......

            Bir yerin mera-yayla olarak nitelendirilebilmesi, tahsis belgesinin varlığına veya kadim kullanma şeklinin mera- yaylak olarak sürdürüldüğünün ispat edilmesine bağlıdır. 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 3. maddesinde mera, "hayvanların otlatılması ve otundan yararlanılması için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yer"; yayla ise, "çiftçinin hayvanlarıyla birlikte yaz mevsimini geçirmeleri, hayvanlarının otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yer" olarak tanımlanmıştır....

              Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelerden yörede 4342 sayılı Mera Kanununa göre kurulan Mera Komisyonu çalışmaları yapıldığı, 2 parsel sayılı taşınmazın teknik ekiplerce mera olarak saptandığı, komisyon tarafından da 07.02.2005 tarih 4 sayılı kararla davalı ve birleştirilen davadaki davacı ... Köy Tüzel Kişiliğine tahsis edildiği anlaşılmaktadır. Hukuki anlamda tahsis çayır, mera, yaylak ve kışlakların kullanımlarının verimlilik ve sosyal ... ilkelerine uygun şekilde düzenlenerek münferiden ya da müştereken yararlanmak üzere bir veya birkaç köy ya da Belediye’ye bırakılmasıdır. Mera Komisyonlarınca tespit ya da tahdit işlemlerinin 4342 sayılı Mera Kanunun 4.maddesinde gösterilen ölçülere uygun yapılması gerekir. Başka bir deyişle eğer o taşınmaz hakkında önceden tahsis yoksa diğer kriterlerin dışında kadim kullanma hakkının gözetilmesi zorunludur....

                konu komisyon tahsis kararının raporlarının açıkça hukuka aykırı olduğunu, mera komisyon kararının iptali istemiyle açılan davalarda, husumetin tahsis yapılan köy ya da belediye tüzel kişiliğine yöneltilmesi gerektiğini, tahsis amacının değiştirilmesine ilişkin davalar dışındaki komisyon kararının iptaline yönelik davaların, adli yargıda görülmesi gerektiğini, 4342 sy.nın Tespit ve Tehdit Çalışmaları başlıklı 9....

                UYAP Entegrasyonu