Davacı menfi tespit istemiyle dava açmış, dava dilekçesinin sonuç kısmında takibin iptaline ve durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi 17/01/2022 tarihli ara karar ile İİK 72/3. Maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına yönelik talebi reddetmiştir. Dosya kapsamından uyuşmazlığın davacının kullanmış olduğu kredi kartı borcundan kaynaklandığı görülmektedir. Bu haliyle taraflar arasındaki ilişkinin 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında kaldığı ve tüketici mahkemelerinin görevli olup olmadığı hususunun ilk derece mahkemesince değerlendirilmesi gerekmektedir. İİK 72. Maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir....
Davacı menfi tespit istemiyle dava açmış, dava dilekçesinin sonuç kısmında takibin iptaline ve durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi 17/01/2022 tarihli ara karar ile İİK 72/3. Maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına yönelik talebi reddetmiştir. Dosya kapsamından uyuşmazlığın davacının kullanmış olduğu kredi kartı borcundan kaynaklandığı görülmektedir. Bu haliyle taraflar arasındaki ilişkinin 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında kaldığı ve tüketici mahkemelerinin görevli olup olmadığı hususunun ilk derece mahkemesince değerlendirilmesi gerekmektedir. İİK 72. Maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir....
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: 1- Çekişmeli 893 ada 9 parsel sayılı taşınmazı, kuzey-batı sınırında bulunan ve Otluyazı Köyünde kalan taşınmazlar ile birlikte gösteren kadastro paftası getirtilerek ada ve parsel numaraları belirlenecek olan Otluyazı Köyünde kalan komşu parsellerin ve ... Mahallesi çalışma alanına dahil 893 ada 8, 892 ada 3 sayılı parsellerin kadastro tespit tutanaklarının onaylı örneklerinin ve varsa bu taşınmazlara uygulanan kayıtların tesislerinden itibaren getirtilerek dosyasına konulması, 2- 893 ada 11, 12, 17, 18, 19, 20, 22; 1105 ada 103, 105, 109 ve 110 sayılı parsellerin tespitleri kesinleşmiş ise kadastro sonucu oluşan tescil kayıtları, davalı iseler düzenlenecek dosya inceleme tutanağı, dava sonucu kesinleşmiş iseler kesinleşme şerhi içeren ilam örneklerinin getirtilerek dosya içine konulması, bundan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın Mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 08.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
MK'nın 893. maddesi uyarınca kanuni ipotek hakkının tesciline karar verilmesini istemiş, mahkemenin 25.01.2012 günlü kararı ile talep kabul edilerek 296 parsel üzerine MK'nın 893/3. maddesi uyarınca alacak miktarıyla sınırlı olarak kanuni ipotek hakkının tesciline karar verilmiş; davalı-karşı davacı yüklenici ihtiyati haciz kararına, davacı-karşı davalı iş sahipleri de kanuni ipotek tescili kararına ayrı ayrı itiraz ederek kaldırılmalarını istemiş; mahkemenin 28.06.2012 günlü kararı ile tarafların itirazları ayrı ayrı reddedilmiş; karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere göre davalı-k.davacı yüklenicinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Davacı-karşı davalı iş sahiplerinin temyiz itirazlarına gelince; MK'nın 893/3. maddesi uyarınca, kanuni ipotek tescil hakkı malik veya yükleniciden alacaklı olan alt yüklenici veya zanaatkarlara aittir....
İİK'nın 72/2. maddesine göre icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin talep üzerine alacağın %15 inden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği; İİK 'nın 72/3. maddesi ise icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15 den aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesini isteyebileceği şeklinde düzenlenmiştir....
İİK’nun 72. maddesinde düzenlenen menfi tespit davası, takip borçlusunun takip alacaklısına karşı açacağı bir dava türü olup, somut olayda davacı takip borçlusu olmadığından, belirtilen kanun hükmünün uygulanması mümkün değildir. Takip kapsamında davacı tarafça yapılmış herhangi bir ödeme bulunmadığından, davaya istirdat davası olarak da devam edilemez. Şu halde, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek genel hükümlere göre açılan menfi tespit davası kapsamında yapılan değerlendirme sonucu kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına ve davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 04/02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, ... takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili ... dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri ... işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur..." hükmünü içermektedir. Bu hükümde belirtilen mahkemenin hangi mahkeme olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır. Ancak İİK'nin 89/3. maddesi kapsamında açılan davalarda mahkemenin görevinin belirlenmesi sırasında dayanak takibin türünün dikkate alınması da mümkün değildir....
Mahkemece, davanın İİK'nın 89/3 md. uyarınca açılan menfi tespit davası olduğu, 6102 sayılı TTK'nın 5/A md. gereğince arabuluculuk dava şartına tabii olduğu dava dilekçesi içeriğinden davanın arabulucuya başvurmadan açıldığı, gerekçesiyle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili istinaf etmiştir. Davacı vekili istinafında; davanın 89/3 kapsamında açılan menfi tespit davası olduğu, zorunlu arabuluculuğa tabii olmadığını, bu konuda İstanbul BAM tarafından verilen kararlar bulunduğunu, huzurdaki davanın kanun gereği 15 günlük hak düşürücü sürede açılması ve ihbarnameleri gönderen icra müdürlüğüne davanın açıldığının bildirilmesi zorunluluğunun bulunduğunu, yasal düzenlemenin açık ve net olduğunu, davanın arabuluculuğa tabii olmadığı bildirilmiştir. GEREKÇE: Dava; İİK'nun 89.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasıdır. İlk derece mahkemesince; dava şartı eksikliği nedeni ile davanın usulden reddine karar verilmiştir....
Mahkemece, davacı tarafça İİK'nın 72/3. fıkrası gereğince açılmış olan menfi tespit davası kapsamında 07.12.2021 tarihli ara karar ile menfi tespit davasının icra takibinden sonra açılması nedeniyle takibin durdurulması mahiyetindeki ihtiyati tedbir talebinin reddine, dava değeri üzerinden hesaplanacak %15 teminat karşılığında İİK 72/3.maddesi uyarınca icra veznesine yatacak paranın alacaklıya ödenmemesine karar verilmiştir. Mahkemenin 22.12.2022 tarihli ara kararında ise davacı vekilinin icra dosyasındaki satış işlemlerinin durdurulmasına ilişkin talebi icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında İİK'nın 72/3.maddesi gereğince takibin ve satış işlemlerinin durdurulmasına karar verilemeyeceği gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir. Davacı vekili tarafından, satış işlemlerinin durdurulmasına dair talebin reddine ilişkin ara karar istinaf edilmiştir....
İİK 89. maddesindeki haciz ihbarnamesi üzerine açılan menfi tespit davalarında görevli mahkeme genel mahkemelerdir. Somut olayda, taraflar arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı gibi uyuşmazlık, davalı alacaklı tarafından başlatılan icra takibinde çıkarılan haciz ihbarnameleri nedeniyle borçtan davacının sorumlu olup olmadığının tespitine ilişkindir. 01.10.2011 tarihinden sonra açılan menfi tespit davaları için görevli mahkeme, HMK'nın 2. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesidir. İİK 89. maddesindeki özel düzenleme ile İİK 72. maddesindeki menfi tespit davasına ilişkin genel düzenleme gözetildiğinde genel düzenleme hükmünün İİK 89. maddesini işlevsiz bırakacak biçimde uygulanamayacağı da açıktır....
