ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/754 Esas KARAR NO : 2023/151 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 05/10/2022 KARAR TARİHİ : 23/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin------ Barosu avukatlarından olduğunu,------ ortak olarak satın almak istedikleri tarla için yine meslektaşı------ taşınmazın bedeline karşılık olmak üzere------Şubesine ait ------ hesap numaralı ve ------çek numaralı ve keşideci ------tarafından HAMİLİNE teslim amacıyla 380.000-TL bedelli bir adet çeki düzenleyerek -------- teslim etmek istediğini, fakat söz konusu 1 adet çek, sebebi bilinmeyen bir nedenle kaybolmuştur ve bütün aramalara rağmen bulunamamaktadır. çek bilgilerinin, dava konusu çekin ödenmemesi amacıyla ödemeden men yasağı yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir....
Tüm dosya kapsamı ve davacının iddiası ile dava konusu çekin davacının çek hesabına ait olduğu ve davacının işbu davayı keşideci (hesap sahibi) sıfatı ile açtığı anlaşılmıştır. Mahkememizce de benimsenen birçok --------- kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir....
Somut olayda, borcun varlığı ve miktarı kısmında uyuşmazlık bulunmayıp davacı takipten sonra borcu ödediğini iddia etmektedir. Bu durumda İİK 71 maddesine göre takibin iptali veya talikini talep edilebilecekken ve bu konuda açılan dava derdest olduğu halde menfi tespit davası açılmasında hukuki yarar yoktur. Kaldı ki takipten sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması veya hacizlerin kaldırılmasına karar verilmesi mümkün değildir. Açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre, mahkeme kararı ve gerekçesi yerinde olup davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1- b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Taraflar arasındaki menfi tespit ve çek iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili,... Şubesine ait 0049121 numaralı çekin müvekkilinin rızası dışında elinden çıktığını, çekteki imzanın müvekkili şirketin temsilcisine ait olmadığını ileri sürerek, dava konusu çekin bedelsiz kaldığının tespiti ile borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, duruşmadaki beyanında davanın reddini istemiştir....
Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak yetkili hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zira zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir....
Dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait oldukları, TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818-(1)s) maddesi yollamasıyla aynı kanunun 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptali davası açabileceği, esasen zayi olmuş çek hakkında keşidecinin, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabileceği veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açması mümkün olduğu ve dolayısıyla bu halde davacının çek iptali davası açmasında hukuki yararı bulunmadığı dolayısıyla keşidecinin bu davayı açma hakkının bulunmadığı anlaşılmış( benzer nitelikte Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 19/04/2018 tarihli 2016/10022 - 2018/2952 sayılı ilamı ) olmakla açılan davanın reddine karar verilerek aşağıda yazılı olduğu biçimde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/875 Esas KARAR NO : 2018/810 DAVA : Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 18/12/2018 KARAR TARİHİ: 20/12/2018 Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) dava dosyasının incelenmesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin perakende market işletmeciliği sektöründa faaliyet gösterdiğini, müvekkili firmayla dava konusu çekin lehtarı ... Kimya ve Endüstriyel ürünler İht Mad. Gıda İnş. San. Tur. Tic. Ltd şti arasında ... tarihinde imzalanan mal alım sözleşmesi ile sözleşmenin ... tarihinde teslim edilmesi ve söz konusu ürünlerin bedeli olarak 10 adet avans çekinin davalıya teslimi, ürünlerin teslim edilmemesi halinde çeklerin bedelsiz kalacağı ve 3....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/836 KARAR NO : 2018/778 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 06/12/2018 KARAR TARİHİ: 10/12/2018 Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) dava dosyasının incelenmesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin perakende market işletmeciliği sektöründa faaliyet gösterdiğini, müvekkili firmayla dava konusu çekin lehtarı ... Kimya ve Endüstriyel ürünler İht Mad. Gıda İnş. San. Tur. Tic. Ltd şti arasında ... tarihinde imzalanan mal alım sözleşmesi ile sözleşmenin ... tarihinde teslim edilmesi ve söz konusu ürünlerin bedeli olarak 10 adet avans çekinin davalıya teslimi, ürünlerin teslim edilmemesi halinde çeklerin bedelsiz kalacağı ve 3....
Asliye Ticaret Mahkemesinin .../... esas sayılı dosyasında görülen menfi tespit ve çek iptali davasına konu olan çeklerden 01/12/2018 keşide tarihli ... seri numaralı 45.500.-TL bedelli çeki elinde bulunduran tarafından bankaya ibraz edilmesiyle birlikte hamilin kim olduğunun taraflarınca öğrenildiğini, söz konusu bankaya ibraz edilen çekin dayanağı sözleşme konusu ürünlerin müvekkiline teslim edilmediğini, ortada mal teslimine ilişkin irsaliye ne de fatura olduğunu, 01/12/2018 keşide tarihli 45.500,00TL bedelli çekin cirantası ve hamili konumunda bulunan ... Faktoring A.Ş'nin Antalya ......
Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Dosya üzerinden, çek belgesi ile talep dilekçesi içeriği incelendiğinde davacı tarafın davaya konu çekin keşidecisi olduğu, yetkili hamili olmadığı, kıymetli evrak iptali davasının keşidecisi tarafından açılmayacağından aktif husumet yokluğundan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
