İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Çek sebebiyle açılan menfi tespit davasında, İİK'nun 72. maddesi kapsamında tedbir talep edilmiş olup, somut olayda bir icra takibinin bulunduğu, İİK 72/3 maddesine göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği, ancak borçlunun gecikmeden doğan zararlarını karşılamak ve alacağın %15'inden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği anlaşılmıştır.Somut olayda, davacının çekten kaynaklanan menfi tespit davası açtığı, çekin lehdara ulaşmadan kargoda kaybolduğu ve lehdar imzasınnı sahte olduğu iddiasında bulunduğu, iddia içeriğine ve mevcut delil durumuna göre yaklaşık ispat koşulunun gerçekleştiği...
Menfi tespit davası açılması bir süreye tabi değildir. Menfi tespit davası, borç (tamamen) ödeninceye kadar açılabilir. Zira, borç ödendikten sonra , istirdat davası açılabilir.(Uygulama ve Öğretide Menfi tespit ve İstirdat(Geri Alma) Davası-Nihat Yavuz syf.136) O halde İİK.'nun 72. maddesinde, menfi tespit davası açılması için bir süre öngörülmemiş olup, borç ödeninceye kadar her zaman menfi tespit davası açılabilir. (Yargıtay 3.Hukuk Dairesi'nin 2014/519 Esas 2014/7733 Karar sayılı ilamı da bu yöndedir.)...
SAVUNMA : Aleyhine tedbir isteyen vekili; tedbir talebinin reddine karar verilmesini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : "İİK 72/2.maddesinde "İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir." hükmü bulunmaktadır. İİK'nın 72/3 maddesinde "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmü yer almaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati tedbir (menfi tespit-istirdat) talebinin incelenmesi sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı talebin reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati tedbir isteyen (davacı) vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteyen (davacı) vekili, icra takibine konu bononun cebir ve şiddet ile müvekkilinden alındığını, daha sonra kötüniyetli kişilere ciro edilerek icra takibine konulduğunu iddia ederek açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati haciz kararı nedeniyle ihtirazı kayıt konularak icra veznesine yatırılan paranın takip alacaklısına ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati tedbir talebinin incelenmesi sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı talebin reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati tedbir isteyen vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteyen (davacı) vekili, çeklerin karşı tarafa emanet olarak verildiği iddiasıyla açmış olduğu menfi tespit davasında çeklerin bankaya ibrazının engellenmesi, "karşılıksızdır" şerhi yazılmaması ve icra takibine konulmaması için ihtiyati tedbir isteminde bulunmuştur....
İİK’nun 72/2 maddesi, “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” hükmünü içermektedir. Bunun yanında menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir koşulları değerlendirilirken İİK 72 maddesi yanında, HMK 389 vd. maddelerinin de gözönünde bulundurulması gerekir. HMK'nın 389. maddesi, "Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." şeklindedir....
Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir." yasal düzenleme dikkate alınarak, tedbir talep eden davacı vekili tarafından icra takibinden sonra talepte bulunulduğu anlaşıldığından İİK'nun 72/3. maddesine göre icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden ihtiyati tedbir talep eden vekilinin icra takibinin durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine" şeklinde karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece "Talep, icra takibinden sonra açılan eldeki menfi tespit davasında, takibin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. Yasal düzenlemelere bakıldığında: 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun 72/3. maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez..." şeklinde hüküm altına alınmıştır. Bu itibarla, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında İİK md.72/3. madde hükmü uyarınca ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulamayacağı (YHGK 2014/12- 128 E, 2016/774 K.) kanun hükmünün açık lafzı ile sabittir. Somut olayda; işbu menfi tespit davası icra takibinden sonra açıldığı için anılan yasa hükmü uyarınca davacının icra takibinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin reddine" karar verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece "Talep, icra takibinden sonra açılan eldeki menfi tespit davasında, takibin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. Yasal düzenlemelere bakıldığında: 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun 72/3. maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez..." şeklinde hüküm altına alınmıştır. Bu itibarla, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında İİK md.72/3. madde hükmü uyarınca ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulamayacağı (YHGK 2014/12-128 E, 2016/774 K.) kanun hükmünün açık lafzı ile sabittir. Somut olayda; işbu menfi tespit davası icra takibinden sonra açıldığı için anılan yasa hükmü uyarınca davacının icra takibinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin reddine" karar verilmiştir....
Ancak borçlu, gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15'inden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden tedbir yoluyla icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde talepte bulunabilir. Az yukarıda belirtildiği üzere somut olayda, bir adet çek yönünden menfi tespit davası açılmadan önce, davalı tarafça takip başlatıldığı anlaşılmaktadır. İİK'nın 72. maddesinde menfi tespit davalarıyla ilgili ihtiyati tedbir düzenlemesi mevcut olup, anılan hükmün HMK'nın 389 vd. maddeleriyle birlikte uygulanması gerekir....
