Dosya kapsamından ihtiyati tedbir karar tarihi tibariyle davacı aleyhine davaya konu çeke dayalı olarak yapılan bir takip bulunmadığının anlaşılmasına göre henüz icra takibi yokken icra takibi yapılmasının engellenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinde davacının hukuki yararı bulunmamaktadır. Keza, kanunun lafzından açıkça anlaşıldığı üzere icra takibinden önce menfi tespit davası açılması halinde takip yapılmasının önlenmesine değil, ancak takip yapılması halinde bu takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bir başka ifade ile menfi tespit davasının açılmasından sonra davacı hakkında bir takip yapılması halinde, talep üzerine mahkemece menfi tespit davasının takipden önce açıldığı ve tedbire ilişkin diğer şartların varlığı da gözetilrek takibin durudurulmasına karar verebilir....
Dosya kapsamından ihtiyati tedbir karar tarihi tibariyle davacı aleyhine davaya konu çeke dayalı olarak yapılan bir takip bulunmadığının anlaşılmasına göre henüz icra takibi yokken icra takibi yapılmasının engellenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinde davacının hukuki yararı bulunmamaktadır. Keza, kanunun lafzından açıkça anlaşıldığı üzere icra takibinden önce menfi tespit davası açılması halinde takip yapılmasının önlenmesine değil, ancak takip yapılması halinde bu takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bir başka ifade ile menfi tespit davasının açılmasından sonra davacı hakkında bir takip yapılması halinde, talep üzerine mahkemece menfi tespit davasının takipden önce açıldığı ve tedbire ilişkin diğer şartların varlığı da gözetilrek takibin durudurulmasına karar verebilir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı tedbir talebinin reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde hükmün ihtiyati tedbir isteyen vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir talebinde bulunan vekili, açmış olduğu menfi tespit davasında; bedelsiz kalan bonoların davalı Banka tarafından icra takibine konu edildiğini, Bankanın diğer davalıdan tahsil cirosu ile devraldığı bonolara dayanarak takip yapamayacağını, bilerek müvekkilinin aleyhine bonoların devralındığını belirterek, İİK'nun 72. maddesi uyarınca icra takibinin durdurulmasını talep ve dava etmiştir....
İİK m. 72/3 uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında özel düzenleme gereğince, ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, Mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir, ihtiyati tedbirin şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında talebin kabulüne veya reddine karar vermede taktir Hakimindir. Dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olduğundan, İİK 72/3. maddesindeki özel düzenlemeye göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında tedbir istenmesi halinde icra takibinin durdurulması kararı verilemeyeceğinden, ilk derece Mahkemesinin takibin durdurulmasına ilişkin tedbir talebinin reddine dair ara kararı yasal düzenlemeye uygun bulunmuştur....
İİK nun 72/2 maddesi "borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir." İİK 72/3.maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak,... göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." Davacı vekilinin talebi icra takibinin durdurulmasına ilişkindir. İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında teminatlı veya teminatsız takibin durdurulmasına karar verilemez....
İİK'nin 72/3. maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmü mevcuttur.Bu sebeple,takipten sonra açılan menfi tespit davasında tedbiren icra takibinin durdurulması mümkün değil ise de ,olayda İİK 72/3. Maddesine göre tedbir kararı verilmesini engelleyen bir durum söz konusu olmadığından, bu yönden tedbir kararı verilmesi usul ve hukuka uygundur. Sözkonusu düzenlemeye göre ,ihtiyati tedbir kararı verilmesi için yaklaşık ispat veya HMK 389. Madde şartlarının araştırılmasına gerek bulunmamaktadır. İİK 72....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Somut olaydaki uyuşmazlık, menfi tespit istemiyle açılan davada İİK 72 ve HMK’nın 389. ve devamı maddeleri gereğince ihtiyati tedbir kararı verilmesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır. DELİLLERİN TARTIŞILMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, menfi tespit istemi ile açılan davada icra takibinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulması istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince 09/07/2020 tarihli ara kararı ile, ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından yukarıda yazılı sebeplerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 72/3. maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE: 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesi uyarınca, istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ("İİK") m. 72 hükmü uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir. Davacı tarafından varlığı inkâr edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davaya menfi (olumsuz) tespit davası denir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, İstanbul 2013, s. 346). Menfi tespit davası 2004 sayılı İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir....
İİK'nun 72/4. maddesi gereğince menfi tespit davasının reddine karar verilmesi halinde ihtiyati tedbir kararı kalkacağından, bu tarihte icra veznesine yatırılan para ödenebilir hale gelir. Dolayısıyla icra dosyasında, menfi tespit davasının reddine karar verildiği tarihe kadar faizin hesaplanması gerekir. O halde mahkemece, yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda, gerektiğinde Yargıtay denetimine elverişli bilirkişi incelemesi yaptırılarak, şikayete konu memurluk işlemi tarihi itibariyle bakiye dosya borcunun hesaplanarak, dosya alacağının bulunup bulunmadığı belirlendikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir....
GEREKÇE: Dava, İİK'nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı, takibe konu bonodaki imzanın kendisine ait olmadığından bahisle menfi tespit isteminde bulunarak, başlatılan icra takibinin tedbiren durdurulması talebinde bulunmuş; davalı taraf iddiaları kabul etmeyerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından, "Davanın, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olduğu, İİK 72/3.maddesindeki 'İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez.' hükmü gereğince ihtiyati tedbir talebinin reddine" karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır....
