"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Gümüşhacıköy Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 12/02/2014 NUMARASI : 2013/79-2014/38 Mahalli mahkemesince verilmiş bulunan, yukarıda tarih ve numarası yazılı, menfi tespit davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının tahsiline yönelik başlatılan icra takibinden dolayı menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmesi üzerine hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir....

-KARAR- Davacılar asıl dosyada, müvekkili şirketin davalıdan kiralanmış olduğu gayrimenkuldeki işgaline devam ederek mecurun tamamını kullandırmaması nedeniyle kira akdinin feshedildiğini, buna rağmen Şişli 2.İcra Müdürlüğünün 2007/7234 Esas sayılı icra dosyasından davalının kira alacağı bulunduğu iddiasıyla takibe geçtiğini belirterek borçlu olmadığının tespitine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, kira sözleşmesinin haksız feshedildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Birleşen İstanbul 6.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2007/728 esas sayılı dosyasında davacılar vekili, müvekkili şirketin kira akdini haklı nedenle feshettiğini belirterek Şişli 5.İcra Müdürlüğünün 2007/11955 esas sayılı takip dosyasından davalının kira alacağı için yaptığı takipten dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur....

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, verilen karar davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1- Dava menfi tespit davası olup, davacı davalının 1 yıllık kira alacağını tahsil amacıyla takip yaptığını ancak kendisinin bu borcu davalıya çek vermek suretiyle ödediğini, davalının ise çeki oğluna verdiğini, davalının oğlunun da çeki icraya koyduğunu, icrada çekin karşılığının ödendiğini, bu nedenle mükerrer tahsilatın olacağını davalının aleyhine başlattığı takip yönünden borçlu olmadığının tespitini istemiştir. Davacı ile davalı arasında kira ilişkisi olduğu konusunda uyuşmazlık yoktur. Kira borcunun ödendiğini ispat yükü davacada olup, davacı davalıya olan kira borcunu çekle ödediğini iddia etmişse de, davaya konu çekin hamiline düzenlendiği gibi davalıya ciro edilmediği, 2011/17901-2012/2949 bu nedenle bu çekin kira borcuna karşılık verildiğini kabul etmek mümkün olmadığı gibi 30.12.2008 tarihli protokol Zeki Yazkan ve davacı arasında yapılmış olup, davalıyı bağlamaz....

Esas sayılı dosyasında ise 01/12/2021 tarihli yenilenen aynı kira kontratının mevcut olduğunu, bu nedenle davacının davalı yana borcu olmadığının tespiti ile takibin iptali için işbu menfi tespit davasının açıldığı görülmüştür. 6100 sayılı HMK Sulh hukuk mahkemelerinin görevi başlıklı 4....

Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece menfi zarara ilişkin yapılan araştırma eksik olduğundan dava konusu taşınmazdaki evin 6360 sayılı Yasa kapsamında riskli yapı olup olmadığı, yıkımının gerekip gerekmediği, bu bağlamda ekonomik değerinin olup olmadığı istinaf aşamasında araştırıldığı, taşınmazın yıkımının gerekmediğinin tespit edildiği, bu bağlamda evin yıkılması nedeniyle evin bedelinin menfi zarar kapsamında tespit edilerek davacıya ödenmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, ancak mahkemece hüküm altına alınan kira bedelinin, geçersizliği tespit edilen sözleşmedeki gecikme tazminatı olarak belirlenen kira bedeli için öngörülen bedel esas alınarak hesaplanmış olduğu, bu hesaplamanın doğru olmadığı, sözleşmede öngörülen kira bedelinin müspet zarar kapsamında gecikme tazminatı için esas alınabilecek bir miktar olduğu, davacının menfi zarar olarak talep ettiği kira bedeli için sözleşme hükümlerinin uygulanmayacağı, davacının...

Davacı icra dosyasındaki itirazında ve itirazın kaldırılması dosyasında kira bedellerinin kiralanana ve kiralayanın başka taşınmazına yapılan imalâtlar ile ödendiğini savunmuş ise de kesinleşen takip nedeniyle menfi tespit davası açma yoluna gitmeyerek yapılan imalâtlarla ilgili bu davayı açmıştır. Menfi tespit davası açmış olsaydı kira bedelinin yapılan imalât bedeli karşılığı ödenmiş olması nedeniyle kira borcu bulunmadığının savunulması niteliğinde olacağından açılacak dava da kira ilişkisinden doğan bir dava olacaktı. Ancak davacı bu yola gitmemiş ve kesinleşen takiplerle kira alacağına sayılmamış olan ve davalının isteğiyle yapıldığnı iddia ettiği imalât bedellerini istemekle eser sözleşmesine dayanmıştır. Kira ilişkisine dayanmayan davaya bakmaya asliye hukuk mahkemesi görevlidir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit ve itirazın iptali Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit ve itirazın iptali davasına dair karar, davacı- k.davalı ve davalı-k.davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl dava, kiracı tarafından açılan .... İcra Müdürlüğünün 2012/1481 E sayılı dosyası nedeniyle kira borcu bulunmadığının tespitini ve %40 tazminat, birleşen dava, kiralayan tarafından açılan taşınmazda yangından dolayı oluşan hasar bedeli 30.600 TL ile 3 aylık tamir süresi 1800 TL kira bedelinin tahsili için yapılan takibe vaki itirazın iptali ve %40 tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, asıl davada, davacı ... 'ın Menfi Tespit davasının kısmen kabulü ile adı geçen davacının .......

SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/06/2022 NUMARASI : 2022/1135 DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : Konya 5. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından verilen ara karara karşı davacı vekili tarafından süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla, dosyadaki tüm kayıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Konya 6.İcra Müdürlüğünün 2022/450 Esas sayılı dosyası ve Konya 7....

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında 01.09.2017 tarihinde imzalanan kira kontratına göre senelik kira ücretinin 100.000- TL + KDV olacak şekilde 4 yıllık düzenlendiğini, ücretin her yıl D.İ.E tarafından Eylül ayında yayınlanan Üfe ve Tefe endeksindeki oranlara göre artılacağının sözleşmede kararlaştırıldığını, icra takibinde sözleşmeye ve imzaya itiraz edilmediğini, 7.İcra Hukuk Mahkemesinde alınan bilirkişi raporuna göre davacının 71.888,96- TL bakiye kira borcunun olduğunun tespit edildiğini, davacının kira bedellerinini her seferinde ayın başka günlerinde ödediğini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir....

Bu itibarla, aylık kira bedelinin 2.000-TL olarak kesinleştiğinin kabulü olanaksızdır. Öte yandan, davacı açtığı menfi tespit davasında itiraz sebepleri ile bağlı olmadığı gibi icra takibinde ileri sürmediği itirazları da davada ileri sürme hak ve yetkisine de sahiptir. Hal böyle olunca, aylık kira bedelinin miktarını ispat yükü, davalı kiralayandadır. Davalı, aylık kira bedelinin 2.000-TL olduğu hususunu yazılı delillerle ispatlayamamıştır. Bu durumda, mahkemece, davacı tarafın bildirdiği 300-TL’nin aylık kira bedeli olarak kabulü ile hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde ispat yükünün davacılarda olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir....