"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit-istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı menfi tespit talebinin kabulüne, istirdat talebinin kısmen kabul, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davalının müvekkili aleyhine 44.000 TL bedelli senede dayalı icra takibi yaptığını, senet bedelinin takipten önce müvekkiline ait taşınmazın 85.000 TL bedelle davalıya devredilmek suretiyle fazlasıyla ödenmesine rağmen davalının icra işlemlerine devam ettiğini belirterek, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine ve fazla ödenen miktarın istirdatı ile kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Borçlunun, kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ileri sürerek açtığı menfi tespit davası esasında maddi hukuk anlamında bir itiraz sebebine dayanılarak açılmaktadır. Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgilerine karşı öne sürülebilen mutlak def’îlere dayanmaktadır. Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmi ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur....

Davacı vekili ... tarihli duruşmada tanık dinletmekten vazgeçmiş, icra dosyasından bildirilen ödeme miktarı üzerinden nispi harcı ikmal etmiştir. .... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasından verilen ... tarihli cevapta icra takibi nedeniyle davacı şirket tarafından ... tarihinde 9.029,65.-TL ödeme yapıldığı belirtilmiştir. Dava, İİK'nun 72 maddesi gereğince açılmış menfi tespit davasıdır. Davacı vekili .... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasında davalı tarafça davacı keşideci şirket ve yine davacı kefil aleyhine ... tanzim, ... vade tarihli 6.195,00.-TL bedelli senede dayanılarak icra takibi başlatıldığını, takibe konu senedin müvekkilleri tarafından lehtar ve vade kısmı boş olarak dava dışı ... Demir Tic....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/866 Esas KARAR NO : 2022/163 DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 10/12/2021 KARAR TARİHİ : 23/02/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; Davalı ... ,İzmir ......... İcra Müdürlüğünün .......E. Nolu dosyası ile müvekkilleri aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlattığını, takip konusu senet; müvekkil şirket ile davalı arasındaki kira sözleşmesinden kaynaklandığını, davalı, o dönem ki şirket yetkilisi davacı müvekkil ...'...

Davalı davanın reddini savunmuş, Mahkemece taraflar arasında kira ilişkisi olduğundan bahisle görev yönünden davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 4/1-a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun'una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler, hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda; dava, hizmet (konaklama) sözleşmesine dayalı menfi tespit istemine ilişkin olup taraflar arasında herhangi bir kira ilişkisi yoktur....

DAVACININ İDDİALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, Alanya İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyası ile kambiyo senedine dayalı icra takibi başlatıldığı söz konusu takibin usul ve yasaya aykırı olduğu, davacı şirket ile 01/04/2022 tarihinde otel içerisinde Hamam İşletmesi Kiralama Sözleşmesi imzaladığı kira bedeli yıllık 170.000 TL olan ve ödeme tarihi 30/05/2022 tarih 56.000 TL, 30/06/2022 tarih 56.000 TL 30/07/2022 tarih 58.000 TL olarak yer aldığı, icra dosyasına konu senetler dikkate alındığından vade tarihleri sözleşme ile uyuşacak şekilde 3 adet olduğu tarihlerinin 30/05/2022, 30/06/2022, 30/07/2022 şeklinde olduğu ve kira ödemeleri ile örtüştüğü, ayrıca 1.000 Euroluk senedin üzerinde de teminat senedi ifadesi yer aldığı, senet dikkate alındığında tanzim tarihi ve düzenleme yeri dikkate alındığında farklı bir kalemle yazıldığı, davacı ile davalı şirket arasında kira ilişkisinden başka hiçbir ilişki bulunmadığı kira sözleşmesine ilişkin senetlerin alınabileceği kanaatinde olduklarını,...

İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, icra takibinden sonra açılmış bedelsizlik iddiasına dayalı bono ve takip sebebiyle borçlu olunmadığının tespiti istemli menfi tespit davasıdır. ---- tarihli dava dilekçesi ile mahkememize tevzi edilen ve ---- sayılı davada, ---- sayılı kararla senedin taraflar arasında kira ilişkisinin olduğu anlaşılan olayda, kira sözleşmesi sebebiyle düzenlendiği, sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. ---- sayılı kararla kira ilişkisi dışında düzenlendiği u sebeple de davanın mutlak ticari dava olduğu gerekçesiyle karşı görevsizlik sebebiyle davanın usulden reddine karar verildiği görülmüştür. Merci tayinine ilişkin------ sayılı kararla senedin taraf beyanlarına göre kira ilişkisinden müstakilen düzenlendiği, kira ilişkisinin teminatı olmadığı , bu sebeple de davanın mutlak ticari dava olduğu gerekçesiyle mahkememizin görevli olduğuna karar verilmiştir....

İcra hukuk mahkemesinin 2018/44 E. sayılı dosyası ile itirazın kaldırılması davası açıldığını, bu inceleme şekli inceleme olması nedeniyle iş bu menfi tespit davasını açtıklarını, taraflar arasında yazılı veya sözlü herhangi bir kira sözleşmesi söz konusu olmadığını aynı taşınmazla ilgili davalı ile dava dışı Vildan Küçük arasında kira sözleşmesi olduğunu belirterek menfi tespit ve tazminat talebinde bulunmuş, 16.09.2020 tarihli duruşmada da '' biz bekletici mesele yapılan 6. İcra mahkemesinin dosyasına istinaden menfi tespit davası açtık'' şeklinde beyanda bulunmuştur. Uyuşmazlık taraflar arasında kira ilişkisi bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır....

Yine bilindiği üzere kira ilişkisinin varlığını ispat külfeti kiraya verende, kira bedellerinin ödendiğini ispat külfeti ise kiracıdadır. Davacının menfi tespit davasına konu ettiği Alanya İcra Müdürlüğü'nün 2019/107586 Esas sayılı dosyasındaki alacağın sözlü kira ilişkisine dayalı olduğu, dosyamız davacısı borçlunun takibe itirazında açıkça kira borcunun tamamını ödediğini bildirmiş olduğu görülmektedir. Yine davacının 12/10/2019 tarihli Saray Polis Merkez Amirliğinde alınan ifadesinde yeri yaklaşık 20 ay önce T3 kiraladığını beyan ettiği görülmektedir. Buna göre taraflar arasında sözlü kira ilişkisi bulunduğu sabit olup davalının kira ilişkisinin varlığını ispat külfetinden kurtulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Bu aşamada artık davacının takibe konu borcu ödediğini veya bu alacağın talep edilemeyeceğini eldeki menfi tespit davasında ispatlaması gerekmektedir....

Bu durumda, davalının, elektrik ve su tüketim bedeli için ödeme yapıp yapmadığı belirlenerek, ödeme yaptıysa ödenen miktar kadar davacıya rücu edebileceği de göz önünde bulundurularak bir karar verilmesi gerekir. 2-) İcra ve İflas Kanunu' nun 67.maddesinin 2. fıkrası gereğince, icra tazminatına hükmedilebilmesi için, borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması yasal koşullardandır. Yasal düzenlemeden anlaşılacağı üzere icra tazminatına itirazın iptali davası açılması halinde, koşulları oluştuğu takdirde hükmedilebilir. Somut olayda ise dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Bu nedenle Mahkemece, davacı aleyhine icra tazminatına hükmedilmesi doğru değildir. İcra ve İflas Kanun'unun 72/3. maddesinde, “....icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez....