Dava, kambiyo senedine dayalı olarak başlatılan ve icra takibine konu edilen senedin kira sözleşmesi nedeniyle verildiği iddiası ile açılan menfi tespit/istirdat davasıdır.HMK'nın 4. maddesine göre, kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalarda Sulh Hukuk Mahkemeleri görevlidir.Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin kurallardan olup, yargılamanın her aşamasında istek üzerine, ya da re'sen gözetilmesi gerekmektedir....
Sayın çoğunluk, davanın hizmet (konaklama) sözleşmesine dayalı menfi tespit istemine ilişkin olup, taraflar arasında herhangi bir kira ilişkisi bulunmadığından bahisle, görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğunu belirtip, hükmü göreve ilişkin bozmuştur. Oysa, dava konusu yer otel ve benzeri konaklama yeri olarak işletilmemektedir. Dava dilekçesinde de belirtildiği gibi stüdyo evlerden olup, uzun süreli barınmak maksadıyla bağımsız daire olarak kiralanmıştır. Kira bedeli aylık kararlaştırılmış, iki aylık kira bedelinin de ödendiği iddia edilmiştir. Davacının bu iddiasına karşılık davalı bir itirazda bulunmamış, görevsizlik kararını da temyiz etmemiştir. Daha doğrusu taraflar arasında kira ilişkisinin mevcudiyeti hususunda bir uyuşmazlık yoktur. Düzenlenen bonoların da bu ilişkideki kira bedeline yönelik olduğu anlaşılmakla; davanın, Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılıp sonuçlandırılması gerekmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde müvekkili hakkında ... İcra Müdürlülüğü'nün 2009/4646 esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve takibin iptaline karar verilmesini istemiştir. Davalı davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davalının borçlu olmadığının tespiti ile birlikte ... İcra Müdürlüğünün 2009/42 esas sayılı dosyası ile başlatılan takibin iptaline karar verilmiştir. HMK 26....
İşbu dava konusu ne kadar senede dayalı icra takibinde menfi tespit isteğine ilişkin ise de; dava konusu senedin dayanağının taraflar arasındaki kira sözleşmesi nedeniyle,düzenlenmiş olduğu olduğu,taraflar arasında kira sözleşmesinin bulunduğu bu itibarla iddianın içeriği itibariyle HMK m. 4/a uyarınca görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşılmakla görev hususu dava şartlarından olup, davanın her aşamasında mahkememizce resen nazara alınacağından mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir....
Somut olayda; Taraflar arasında 12.06.2009 başlangıç tarihli ve 1 yıl süreli kira sözleşmesi düzenlendiği,davalının taşınmazı tahliye edip anahtarı 25.10.2010 tarihli ... 2.Noterliğinin düzenleme şeklinde emanet tespit tutanağı ile notere teslim edildiği hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kiralananın tahliyesini müteakip davalı tarafından 16.2.2011 tarihinde tespit yaptırıldığı ve o tespit sonucu verilen bilirkişi raporuna dayanılarak davacı aleyhine icra takibi başlatılması üzerine davacı tarafından bu davanın açıldığı anlaşılmıştır. Mahkemece,davacı hakkında başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu davacıya gönderilen ödeme emrinin usulsüz tebliği nedeniyle ... İcra Mahkemesinin 2011/271 esas sayılı dosyasında ödeme emrinin tebliğ tarihinin 22.06.2011 olarak kabulüne karar verildiği gerekçesiyle menfi tespit davasının kabulüne karar verilmesi doğru değildir....
DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Kira Alacağının Tahsili İçin Başlatılan İcra Takibi Nedeniyle) KARAR : Manavgat Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2018/424 E. sayılı dosyası üzerinden yapılan istinaf başvurusu üzerine dairemize gönderilen dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından Manavgat 1. İcra Müdürlüğü'nün 2018/424 (Eski 2015/1931) Esas sayılı dosyasında başlatılan icra takibinde taraflar arasında sözlü kira akdi olduğunu iddia ettiğini, taraflar arasında yazılı-sözlü kira akdi olmadığını, müvekkili şirketin icra takibine konu taşınmazın hissedarları arasında bulunduğunu, davacının hissesinin de yargılamaya konu olduğunu, icra takibinde pay paydaş çoğunluğunun satakip hukuki sonuç doğurmayacağından yok hükmünde olduğunu, Manavgat 2....
nun kiracılık sıfatının bulunduğunun tespitine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1- Kural olarak ; İcra takibine vaki itirazın iptali davası açılması, icra takibine yönelik menfi tespit davası açılmasına engel teşkil etmediği gibi derdestlik de oluşturmaz. Mahkemece , davacıların .... 5. İcra Müdürlüğü'nün 2010/ 2782 E. Sayılı dosyası ile 05.11.2011 tarihinde başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadıklarının tespitine ilişkin dava açmakta hukuki yararları bulunmaktadır. Mahkemece yapılacak iş; bahsi geçen takibe yönelik istemlerinin de incelenerek sonucuna göre esasa dair bir karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. 2-Davacı şirket ile davalı ... ile dava dışı ..... tarafından düzenlenen 20.01.2002 başlangıç tarihli 3 yıl süreli kira sözleşmesi bulunmaktadır. Esas olarak ilk sözleşme ortadan kaldırılmadan daha sonra yapılan sözleşmelere değer atfedilemez....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava menfi tespit ve ödenen kira bedellerinin iadesi istemine ilişkindir. ... 3.Asliye Hukuk Mahkemesince, dava konusu alacağın kira bedeline ilişkin olduğu ve yargılamanın Sulh Hukuk Mahkemesince yapılması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 2. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, eldeki menfi tespit davasında dava değerinin 30.000 TL olduğu, davanın 24.10.2010 tarihinde açıldığı ve dava tarihine göre görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK'ya göre alacak ve menfi tespit davalarında görev dava değerine göre belirlenir....
işbu dava nezdinde yeri olmadığını, dolayısıyla, davacının dava dilekçesinde belirtmiş olduğu, oto kiralama sözleşmesi ile senet arasında bağlantı bulunduğu iddiası ile araç kiralamaya ilişkin beyanlarının ispata muhtaç olduğunu, beyanla; Taşınır kira sözleşmesinden kaynaklanan bir kira alacağı olmadığı ve bu hususta henüz ihtilaf bulunmadığı dikkate alınarak; taşınır kira sözleşmesine ilişkin menfi tespit davası açılmasında bir hukuki yarar bulunmadığından, hukuki yarar dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, Kira ilişkisinden kaynaklanan her türlü tespit davasında görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesinin olduğu, Taşınır kira sözleşmesine ilişkin kira dışındaki, tüketici ile hizmet alan arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu, Dikkate alınarak, görev dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, davanın tümüyle reddine, Haksız ve kötü niyetle yapılan itiraz nedeniyle %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına ve alacağın...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, taraflar arasındaki kira sözleşmesi kapsamında verilen teminat senedi olan bonodan ve bonoya dayalı olarak başlatılan icra takibine konu borçtan borçlu olmadığının tespitine ilişkin menfi tespit davasıdır. İstanbul .......
