"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tespit Fatih 4.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen, tarafları, tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 16.11.2006 gün, 10487-15036 sayılı, 13.Hukuk Dairesinin 18.1.2007 gün 16383-278 sayılı,14.Hukuk Dairesinin 14.12.2006 gün 15080-15033 sayılı kararlarıyla meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu’nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Dava, hasılat kira sözleşmesine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın bu niteliği itibariyle hükmün temyiz inceleme görevi 14. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: 14.Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının KALDIRILMASINA, dosyanın bu Daireye gönderilmesine, 1.3.2007 gününde oybirliği ile karar verildi....
Davalı sözlü kira ilişkisine karşı çıktığına göre, kira sözleşmesinin varlığı ve koşulları bunu ileri süren davacı tarafından usulüne uygun delillerle kanıtlanmak durumundadır. Davacı davalıya gönderdiği paraların kira bedeline ilişkin olduğunu iddia etmiş ise de banka havale belgelerinde söz konusu tutarların neye istinaden gönderildiği belirtilmemiştir. Davalı söz konusu parayı ecrimisil bedeli olarak nitelendirmiş olup mahkemece davalının eyleminin kira ilişkisine icazet olarak değerlendirilmesi doğru değildir. Davacı tarafından iddia edilen yıllık kira tutarına göre kira ilişkisinin tanıkla ispatı mümkün olmayıp diğer tarafın açık muvafakati dışında tanık dinlenemez. Mahkemece tanık beyanları ve davalının örtülü kabulü olarak değerlendirilen bir takım eylemlerinden hareketle inceleme yapılarak karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur....
Tahliye konusunda taraflar arasında ihtilaf çıktığı, dahası kiralayan tarafından davacı kiracı aleyhine kira paralarının tahsili talebiyle 19.10.2004 tarihinde icra takibine giriştiği ve bu takibe davacı kiracı tarafından itiraz edildiği tüm dosya kapsamı ile sabittir. Öyle olunca kiracının bu menfi tespit davasını açmakta hukuki menfaati vardır. Kiralayanın icra takibine vaki itirazın iptali için ayrı dava açması ve bu dosya ile birleştirilmesi, menfi tespit davasında ileri sürülen davacı iddialarının, itirazın iptali davasında savunma olarak kiracı tarafından ileri sürülüp incelenebilmesi, kiracı davacının bu menfi tespit davasını açmakta var olan hukuki menfaatini ortadan kaldırmaz. Zira her dava kendi şartları dahilinde incelenerek sonuçlandırılmalıdır. Bu nedenle asıl dava olan menfi tespit davası hakkında da işin esasına girilerek karar verilmesi gerekir....
Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgilerine karşı öne sürülebilen mutlak def’îlere dayanmaktadır. Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmi ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/629 KARAR NO : 2023/720 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 25/09/2023 KARAR TARİHİ : 29/09/2023 Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan incelemesi sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ..., 25.09.2018 tarihinden itibaren ... Şirketi yetkilisi olarak ... adresinde işletmecilik yaptığını, işletme konusu mecur ...tarihli ... 18. Noterliği ... yevmiye numaralı kira kontratı ile davalıdan kiralandığını, müvekkili şirket ile davalı arasında 10.12.2019 tarihinde imzalanan ek sözleşmeye uyarınca müvekkil şirketin de, ... 18....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Sulh Hukuk Mahkemesi Tarih : 16.6.2009 Nosu : 1474-739 Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- Davacı, davalının taşınmazında kiracı olarak bulunduğunu, davalıya ileride doğacak kira alacağı ve zararlarının karşılığı olarak 3.000 USD bedelli senedi teminat olarak verdiğini, davalının alacağı olmadığı halde senede dayalı olarak aleyhine icra takibi yaptığını ileri sürerek davalıya senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine, takibin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, 01.08.2008 tarihinden sonraki aylık kira bedelinin 3.000....
Menfi tespit davasında dava değeri 2.545,00 TL istinaf sınırının altında kaldığından HMK'nun 341/2. maddesi uyarınca kararın verildiği anda kesin olduğu ve istinaf kanun yoluna başvurulamayacağı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davacı şirketin menfi tespit talebine yönelik istinaf isteminin reddi gerekmiştir. Dava dilekçesinde talep sonucu kısmında; -Taraflar arasındaki 15/05/2016 tarihli yazılı kira sözleşmesinin halen aynı koşullarda geçerli olduğunun tespit edilmesine, -Aylık kira bedelinin de 3.000.00 TL olarak tespit edilmesine, -İnegöl İcra Müdürlüğünün 2018/42752 E. Sayılı dosyasından ve kira sözleşmesinden müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, Karar verilmesi talep edilmiştir....
Menfi tespit davasında dava değeri 2.545,00 TL istinaf sınırının altında kaldığından HMK'nun 341/2. maddesi uyarınca kararın verildiği anda kesin olduğu ve istinaf kanun yoluna başvurulamayacağı anlaşılmaktadır. Bu nedenle davacı şirketin menfi tespit talebine yönelik istinaf isteminin reddi gerekmiştir. Dava dilekçesinde talep sonucu kısmında; -Taraflar arasındaki 15/05/2016 tarihli yazılı kira sözleşmesinin halen aynı koşullarda geçerli olduğunun tespit edilmesine, -Aylık kira bedelinin de 3.000.00 TL olarak tespit edilmesine, -İnegöl İcra Müdürlüğünün 2018/42752 E. Sayılı dosyasından ve kira sözleşmesinden müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, Karar verilmesi talep edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak nedeniyle borclu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. HUMK.nun 8. maddesinin 2. fıkrasına göre dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi veyahut tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davalar sulh hukuk mahkemesinin görevi içindedir. Ancak davacı dava dilekçesinde tahliye, akdin feshi veya tespit talebinde bulunulmaksızın kira sözleşmesi hükümleri gereğince cezai şarttan sorumlu olmadığının tespitini istenmiştir....
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince kambiyo senedine dayalı menfi tespit davasının asliye ticaret mahkemesinin görevine girdiği gözetilerek mahkemece davanın görev dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 05/11/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
