Asliye Hukuk Mahkemesince; talebin kira ilişkisinden kaynaklanan alacak davası olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi ise; talebin kira sözleşmesine dayanmayıp davacının davalıya ödünç olarak verdiği paranın iadesi istemine dayandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK)4. Maddesinde sulh hukuk mahkemesinin görevleri sayılmıştır. Olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme hâkime aittir. (1086 sayılı HUMK. md. 76, HMK. md. 33) Somut olayda davacı ile davalı arasında kira ilişkisi bulunmaktadır. Davacı kiracı olup, kiralanan yerin çatısı için daha önceki kiracı tarafından yaptırılan çatı nedeni ile kiralayan davalının talebi üzerine ödediği 7.400,00 TL'nin davalıdan tahsili istemiştir. Talep konusu kira ilişkisine dayanamamaktadır....
Servis A.Ş. vekili, kira sözleşmesine dayanılarak kira isteme hakkı doğmamış olmasına rağmen hastane binasını muvazaalı olarak tapuda devralan Selni İnşaat'ın kendilerinden aylık kira bedelini talep ettiğini, Kastamonu 3. İcra Müdürlüğünün 2013/4799 sayılı dosyasından 250,000 TL, Kastamonu 2. İcra Müdürlüğünün 2013/6195 sayılı dosyasından 500.000,00 TL'lik kiraya müsteniden icra takibi başlattığını beyan ederek; ... Şti. ile yapılan sözleşmelere konu hastane ruhsatının kendilerine devri gerçekleşmediğinden bu sözleşme ile bağlantılı kira sözleşmesine göre aylık kira talep hakkının da doğmadığını hastane binasının ... Şti.’ne devrinin muvazaa sebebiyle geçersiz olduğunu belirterek Kastamonu 3. İcra Dairesi'nin 2013/4799 ve Kastamonu 2. İcra Dairesi'nin 2013/6195 sayılı takip dosyalarından kira borcunun bulunmadığının tespiti için Kastamonu 1.Sulh Hukuk Mahkemesinde menfi tespit davası açıldığını belirtmiştir. Davalı borçlu ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 05.06.2009 gününde verilen dilekçe ile müdahalenin önlenmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 11.03.2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, hasılat kira ilişkisine dayalı elatmanın önlenmesi (tahliye) istemine ilişkindir. Davalı, yanlar arasında 26.11.2007 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi bulunduğunu, sözleşmenin sükut ile yenilendiğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, sözleşme ayakta bulunduğundan bahisle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. İmza ve içeriği çekişmesiz olan 26.11.2007 başlangıç tarihli hasılat kira sözleşmesi, bir yıl için düzenlenmiştir....
Taraflar arasında kira ilişkisine dayalı bir ihtilaf bulunmamaktadır. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 13.Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, 18.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
-KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava, kira ilişkisine dayalı tazminat tazminat istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 16.01.2016 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.02.2016 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2016 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca bu davanın temyiz incelemesi Yargıtay 6.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 23.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Kanun'un 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE,26.12.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. .......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasında ... Asliye Hukuk ile ... Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesince, uyuşmazlığın satış sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak-Menfi tespit-Tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak, menfi tespit, tazminat davasına dair karar davacı ve davalı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracının yeni malik aleyhine açtığı kira sözleşmesinin haklı nedenle feshi nedeniyle sözleşmenin geçersizliğinin tespiti, haklı fesih nedeniyle uğranılan menfi ve müspet zararların tazmini, ödenen kira bedellerinin iadesi ile kira borcu bulunmadığının tespiti ve kira alacağı nedeniyle uygulanan hapis hakkının kaldırılması istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Borçlu, kambiyo senedi nedeniyle alacaklıya karşı, genel olarak, ya kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ya da temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulunabilir. Başka bir deyişle borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir. Bununla birlikte borçlunun takas def’îni kullanması hâlinde ise, ne temel borç ilişkisine, ne de kambiyo senedi borcuna dayanılmakta, borçlu, kambiyo senedinden doğan borcu ile hamildeki alacağını takas etmektedir. Borçlunun, kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ileri sürerek açtığı menfi tespit davası esasında maddi hukuk anlamında bir itiraz sebebine dayanılarak açılmaktadır....
(HMK'nın m. 191/1, TMK m. 6) Hemen burada, menfi tespit (borçsuzluğun tespiti) konulu eldeki davada ispat yükünün özellikleri üzerinde de durulmalıdır. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 72. maddesi gereğince borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu olmadığını ispat için menfî tespit davası açabilir. Kural olarak, bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran/iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecburdur. (TMK m. 6 m.) İspat yüküne ilişkin bu genel kural, menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf o vakıayı ispat etmelidir. Menfi tespit davalarında ispat yükü, davacının iddiasının dayandığı nedenlerin niteliğine göre değişmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracı tarafından açılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacı ile davalı arasında 28.12.2011 tarihinde kira sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmeden doğan borçlar sebebiyle davalı şirket tarafından müvekkili aleyhine .......
