DAVA KONUSU : Menfi Tespit ( Kira İlişkisine Dayalı) KARAR : Denizli 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2015/690 E. - 2017/445 K. sayılı dosyası üzerinden verilen hükme yönelik istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalıların müvekkilinin çocukları oldukları, müvekkili aleyhine Denizli 5....

Dava ve takip dosyası içeriğine, dosyadaki yazılara göre; İlk derece mahkemesince de belirtildiği üzere, her ne kadar davalı borçlu kira borcuna itiraz etmiş ise de, kira ilişkisine ve kira sözleşmesi altındaki imzasına açıkça itiraz etmediği, bu sebeple kira ilişkisinin ve kira bedelinin kesinleştiği, bu sözleşmeye dayalı olarak alacaklının itirazın kaldırılmasını isteyebileceği, ayrıca her ne kadar kira bedelinin bono verilmek suretiyle ödendiği ve söz konusu bononun da takibe konularak o takip dosyasında verilen ödeme taahhüdü uyarınca ödemelerin yapılmakta olduğu iddia edilmiş ise de, söz konusu bononun kira ilişkisine dayalı olarak düzenlendiğine ilişkin senet üzerinde bir şerhin bulunmadığı, yazılı bir sözleşme ile de bu iddianın ispatlanamadığı, bu şekilde davalı tarafça kira borcunun ödendiğinin de ispatlanamadığı, temerrüt şartlarının gerçekleştiği de anlaşılmakla ilk derece mahkemesince davalının itirazının kaldırılmasına, temerrüt nedeniyle tahliyeye ve tazminata hükmedilmesinde...

İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, icraya konu senetten dolayı borçlu olmadığının tespiti ve kötü niyet tazminatının talebine ilişkindir. 6100 Sayılı HMK'nın 4/1-a maddesinde, dava konusunun değer ve tutarına bakılmaksızın, kiralanan taşınmazların İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerlerine bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemeleri tarafından bakılacağı şeklinde düzenleme gözetildiğinde; Somut olayda, taraflar arasında kira sözleşmesi olduğu hususunda ihtilaf bulunmadığı, senet nedeniyle açılan menfi tespit davasında, temel ilişkinin taraflar arasındaki taşınır kira sözleşmesine dayalı olduğu iddiası nedeniyle uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı, bu haliyle mahkememizin görevli olmadığı anlaşılmakla açılan davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir....

Sulh Hukuk Mahkemesi, uyuşmazlığın kira sözleşmesine dayalı olmadığı ve genel hükümler uyarınca çözümlenecek alacak davası olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira ilişkisine dayandığı, HMK'nın 4/a maddesi gereğince kira ilişkisinden doğan alacak davalarında Sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. 6100 Sayılı HMK.'nın 4/I-a maddesinde kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı ... ve İflas Kanununa göre ilamsız ... yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara, konuları ve değerlerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemelerinde bakılacağı hükmüne yer verilmiştir....

Kira sözleşmesinin varlığı ancak, yazılı delille ispat edilebilir. Hemen belirtilmelidir ki, sözü edilen miktar, yıllık kira tutarına bakılarak belli edilir. Kira sözleşmesi yazılı olarak kanıtlanamamış olmakla, davalı eskiden beri sözlü kira ilişkisine de dayanmış ve kira parasının yıllık 4 yıllık 78.000 TL olduğuna ilişkin iddiasını kanunda belirtilen usullere göre kanıtlayamamıştır. Yıllık kira miktarına göre tanıkla kanıtlanma olanağı bulunmamaktadır....

Davalı vekilinin davacı kiracıdan bir aylık kira alacağı bulunduğuna yönelik olarak ileri sürdüğü istinaf sebebine gelince; kira ilişkisine dayalı olan uyuşmazlıklarda, kira ilişkisini, aylık kira bedelini ispat yükü kiralayana, kira bedelini ödediğini ispat yükü ise kiracıya aittir. Davalı kiraya veren davacı kiracının son bir aylık kira bedelini ödemediğini iddia etmiş, davacı kiracı ise 17.05.2018 tarihli duruşmada kendisinin son ayın kira bedelini ödediğini, kira için 10 adet senet verdiğini, kira parasını her ay ödeyip senedini geri aldığını, ancak anladığı kadarıyla kendisine 11 adet senet imzalatılmış olduğunu beyan etmiş, herhangi bir ödeme belgesi sunmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda davacı kiracı, davalının savunmasında belirtilen 1 aylık kira bedelini ödediğini iddia ettiğine göre yukarıda açıklanan ilke uyarınca ödeme olgusunu kanıtlaması gerekir. Ne var ki kira bedelinin ödendiği hususu sunulan delillerle kanıtlanamamıştır....

Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgilerine karşı öne sürülebilen mutlak def’ilere dayanmaktadır. Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmi ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/764 Esas KARAR NO :2022/696 DAVA:Menfi Tespit (Kira) DAVA TARİHİ:17/11/2021 KARAR TARİHİ:15/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kira) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; .... İcra Dairesi'nin ... Esas sayılı dosyasında davalı tarafın alacaklı, borçlusunun dava dışı ... .... ......

ün kira sözleşmesine dayalı olarak davaya konu evde oturduğunu beyan etmesi, davacının da dava dilekçesinde, kendisinin bilgisi dışında taşınmazın davalı ... tarafından kira sözleşmesi ile diğer davalı ...'e kiraya verildiğini ileri sürerek, davalının taşınmazdan bu kira sözleşmesi nedeniyle tahliyesini istemiş olması nedeniyle; davanın kira sözleşmesine dayalı tahliye davası olduğu, kira sözleşmesinden kaynaklanan her türlü alacak ile tahliye davalarının Sulh ... Mahkemelerinin görev alanına girdiği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir. Dava, davacı tarafından mülkiyet hakkına dayalı elatmanın önlenmesi ve tahliye davası olarak açılmıştır. Davalı ise davacı dışındaki üçüncü bir kişi ile aralarındaki kira ilişkisine dayanmış, ancak dosyaya herhangi bir kira sözleşmesi ibraz etmemiştir....

Hakim takdir hakkına dayalı olarak karar verirken alacaklı ve borçlunun ekonomik durumlarını, alacaklının çıkarlarını, uğradığı zarar miktarını tespit eder....