Kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir. Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233).Menfi tespit davasında ispat yükü, kural olarak davalı alacaklıya düşer. Somut olaya gelince ; davacı, davalının kendisi hakkında icra takibi başlatığını ancak aralarında icra takibine konu alacak ve hukuki ilişkinin bulunmadığını beyan ederek menfi tespit ve tazminat talebinde bulunmuştur. Menfi tespite konu Alanya 3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davası hakkında Ankara Batı 1. Sulh Hukuk ile Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü; K A R A R Dava, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin teminatı olarak davalıya verilen bonodan dolayı başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Ankara Batı 1. Sulh Hukuk Mahkemesince, uyuşmazlığın kambiyo senedinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracı tarafından açılan menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, davalıya hiçbir kira borcu olmadığı halde davalının ... 4. İcra Müdürlüğü’ nün 2009/4285 Esas dosyası ile icra takibi başlattığını, eşyalarının ve maaşının haczedildiğini, davalıya borçlu olmadıklarının tespitini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davalı kiraya verenin kira alacağını somutlaştıramadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davacı kiracının 1808,58 TL borcu olmadığının tespitine karar verilmiştir....
İcra Müdürlüğü'nün 2012/2009 sayılı takip dosyası ile davacı aleyhine kambiyo senetlerine özgü takip başlattığı tarafları aynı, miktarı ve tanzim tarihleri yakın olan takip dayanağı bononun, taraflar arasındaki kira sözleşmesi uyarınca verilen teminat senedi niteliğinde olduğu, bu nedenle tanık beyanları da dikkate alınarak başlatılan icra takibinden dolayı davacının borçlu olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davacının ... İcra Müdürlüğü'nün 2012/2009 Esas sayılı icra dosyası ile başlatılan takipten dolayı, takibe konu senet teminat senedi niteliğinde olduğundan, davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacının icra tehdidi altında ödediği toplam 38.952,85 TL'nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, 6.280,00 TL kötüniyet tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir....
Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır. Kendisine karşı icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz edilmemiş veya itiraz edilmiş olmakla birlikte yerinde görülmemiş olması sebebiyle icra takibi kesinleşse dahi maddi hukuk bakımından borçlu olmadığını ileri sürebilir. Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233)....
Somut olayda davacı adi kira ve hasılat kiralarına ait başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığı, davalı ile aralarında kira ilişkisinin bulunmadığı iddiasıyla menfi tespit davası açmış olup, davalı tarafından taraflar arasında kira ilişkisinin olduğu ispat edilemediğinden davanın kabulü yönünden kurulan hüküm ve gerekçesi doğru olmuştur. Ancak İİK'nın 72/5. maddesi " ... Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine borçlunun dava sebebiyle uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit-İstirdat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit ve istirdat davasına dair karar davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracı tarafından açılan kira alacağının tahsili amacıyla başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece,davanın kısmen kabulü ile davacının 33.300,00 TL borçlu olmadığının tespiti ile ödenen 33.350 TL. nin istirdadına karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
İcra Müdürlüğünün 2006/16175 Esas sayılı dosyasında müvekkili hakkında başlatılan takip nedeniyle ... Asliye 2. Ticaret Mahkemesinin 2006/534 Esas sayılı dosyasında menfi tespit davası açıldığını, ihtiyati tedbir nedeniyle icra dosyasına ... alınan 40.000,00.-TL'lik, mahkemenin dosyasına ise 10.000,00.-TL'lik teminat mektubu ibraz edildiğini, teminat mektupları nedeniyle üç ayda bir teminat mektubu nedeniyle komisyon ödemek zorunda kaldığını, menfi tespit davasının müvekkili lehine sonuçlanıp, kararın kesinleştiğini ileri sürerek teminat mektupları için bankaya ödenen 9.570,00.-TL komisyon ücreti nedeniyle uğradığı zararın davalıdan tahsili için ... 11....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava, ... tarafından rücuen tazminat alacağının tahsili için başlatılan icra takibi kapsamında menfi tespit davasıdır. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 23.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki dava, ... tarafından rücuen tazminat alacağının tahsili için başlatılan icra takibi kapsamında menfi tespit davasıdır. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir.SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 06/05/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
