Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açarak bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. Ancak, borçlu borcunu icra dairesine ödedikten sonra, artık menfi tespit davası açamayacaktır. Zira, borçlunun sırf borçlu olmadığının tespitinde, hukuki bir yararı yoktur. Bundan sonra, ödediği paranın geri alınması için bir dava açması söz konusu olur ki, bu da istirdat davasıdır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK.)'nun 72 maddesi uyarınca menfi tespit davası açan borçlunun tazminat isteme hakkı vardır. Anılan maddenin .... fıkrası aynen; “Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir....
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davacı aleyhine davalının ipotek senedine dayalı icra takibi başlattığını, davalıya ipotek senedi nedeniyle borcunun bulunmadığını,davalının dava dışı...'in kiracısi iken kiralananı davacının ortağı olduğu şirkete alt kira sözleşmesi ile kiraya verdiğini ve davacının da karşılığında tarlasını ipotek ettirdiğini, davalıya kira borcu olmadığını, borcunu ödediğini, davalının haksız olarak... 7. İcra Müdürlüğünün 2011/432 E. sayılı takip dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlattığını belirterek icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve davalı aleyhine %20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir....
İlk derece mahkemesi kararında; "... davanın kabulü ile 05/01/2009 vade tarihli 17000 USD bedelli senet nedeniyle İstanbul Anadolu 1. İcra Müdürlüğünün 2016/26746 E sayılı dosyası ile davacı aleyhine başlatılan icra takibinde davacının davalıya borcu bulunmadığının tespitine ...." şeklinde karar verilmiştir. Dava; senet nedeniyle borçlu olmadığına dair menfi tespit istemine ilişkindir....
Mahkemece, mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin usulden reddine, talep halinde dosyanın görevli Küçükçekmece Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiş, hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, davalı tarafından faturaya dayalı başlatılan icra takibi nedeniyle menfi tespit istemiyle eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, Küçükçekmece 2. İcra Müdürlüğü'nün 2015/8772 E sayılı icra dosyası ile 634 sayılı KMK kapsamında tek bir aidata ilişkin borç nedeniyle başlatılan icra takibi olduğu gerekçe gösterilerek Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğuna karar verilmiştir. Ancak davacı, davacı dava dilekçesinde icra takibi dosyasının esas numarasında maddi hata yapmış olup, davasını fatura alacağına ilişkin başlatılan takip nedeniyle menfi tespit istemine dayandırmıştır. O halde, dava fatura alacağı nedeniyle başlatılan takipten dolayı menfi tespit istemine ilişkin olup davaya bakmaya Asliye Hukuk Mahkemesi görevlidir....
Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)'nun “Menfi tespit ve istirdat davaları” başlıklı 72. Maddesi: “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan maddeden anlaşıldığı üzere borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir ve takip konusu alacağın borçlusu olmadığının tespiti isteyebilir. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar ve bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkillerinin murisi aleyhine davalı yanca bonoya dayalı olarak icra takibine girişildiğini, takibe konu bonodaki keşideci imzasının murise ait olmadığını, murisin davalıya borcunun bulunmadığını ileri sürerek icra takibine konu bonodan dolayı borçlu olmadığının tespitine ve icra takibi nedeniyle ödenmek zorunda kalınan 3.000,00 TL nin istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece toplanan deliller ve Türkeli Cumhuriyet Başsavcılığının 2007/216 soruşturma sayılı dosyasında alınan Adli Tıp Raporu doğrultusunda, dava konusu bononun davacıların murisi ...'...
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı tarafından 2009 Aralık-2010 Ağustos ayları arası kira bedelinin tahsili için davacı kiracı hakkında icra takibi başlatıldığını, icra takibine yapılan itirazın İcra Hukuk Mahkemesince kaldırılmasına karar verildiğini, kiralananda çıkan yangın nedeniyle 01/11/2009 tarihinde kira sözleşmesinin sona erdiğini belirterek kira sözleşmesinin sona erdiğinin tespitine, davalı tarafından başlatılan icra takibinde borçlu olmadığının tespiti ile dava sırasında icra dosyasına yatırdığı paranın tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı, usülüne uygun şekilde tahliye ve anahtar teslimi yapılmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece kiralananın yeniden kiraya verilebileceği sürenin üç ay olduğu tespit edilerek, üç aylık kira bedeli dışında kalan kısım için davanın kabulüne karar verilmiştir. Kiracı yasal tahliye ve anahtar teslimi gerçekleşinceye dek kira parasını ödemekle yükümlüdür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit-istirdat davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira alacağının tahsili istemiyle başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile depozito karşılığı verilen senedin iadesi ve icra dosyasına yapılan haksız ödemelerin istirdadı istemlerine ilişkindir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2023/657 KARAR NO: 2023/635 DAVA: MENFİ TESPİT DAVA TARİHİ: 28/09/2023 KARAR TARİHİ: 10/10/2023 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı alacaklı, davacı nezdinde cari hesap üzerinden alacağı olduğu iddiası ile --------- İcra Müdürlüğü'nün -------- Esas sayılı icra takibini başlattığını, bu takibe ilişkin ödeme emri, icra dosyası üzerinde yaptığımız araştırmaya istinaden her ne kadar e tebligat yolu ile davacıya tebliğ edildiği belirlenmişse de davacı tarafından tesadüfen ve şirkete ilişkin araç kayıtlarının incelenmesi sırasında araçlar üzerinde haciz kaydı bulunduğunun görünmesi ile 27.09.2023 tarihinde haberdar olunduğunu, geçen bu süreçte süresi içinde icra takibine itiraz edilemediğini, davacı şirket ile davalı şirket arasında arasında uzun dönem araç kiralama ilişkisi mevcut olduğunu, davacı davalı şirketten araç kiralamakta, aylık olarak...
Asliye Ticaret Mahkemesinin 15.04.2014 Tarihli ve 2014/14 Esas, 2014/102 Karar Sayılı Kararı Somut talebin kira sözleşmesi yapılırken teminat olarak verilen senetten dolayı senedin bedelsiz kaldığı iddiasına dayalı menfi tespit olduğu, bu durumda kira sözleşmesinin inceleneceği, temel ilişkinin kambiyo hukukundan değil kira ilişkisinden kaynaklandığı, kambiyo senedinin bu ilişki kapsamında verildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. B. Bakırköy 7....
