ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/107 Esas KARAR NO : 2021/674 DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 23/02/2021 KARAR TARİHİ: 21/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dilekçesinde, ... bankasının müvekkili adına ......
Davacı ıslah dilekçesi ile bu nedenle icra takibine dayanak teşkil eden bononun kambiyo senedi vasfında olmadığını ve bu senet nedeniyle borçlu olmadığını da iddia etmiştir. Bu iddianın dosya kapsamıyla incelenmesi ve sonuca varılması Mahkemeye aittir. 3.Bozma ilamına uyulmasına karar verilmekle, bozma uyarınca inceleme yapmak ve hüküm tesis etmek konusunda, bozma lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğar. 4.Mahkemece, uyulan bozma ilamı uyarınca, dava, imza sahteliğine dayalı menfi tespit davası olarak görülmüş ve yeni bir rapor alınarak yazılı karar verilmiştir. Uyulan bozma ilamı, imza sahteliği iddiasına dayalı menfi tespit davası bakımından bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği yönünden usuli kazanılmış hak doğurmuştur. Yoksa, incelenmeyen "kambiyo senedi vasfında olmaması nedeniyle menfi tespit" istemi bakımından inceleme ve bozma olmadığından bir usuli kazanılmış hak yoktur. Dava, bu yönden incelenmemiştir....
Takip konusu bononun incelenmesinde ve İcra Mahkemesince alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere “13” rakamının “15” olarak düzeltildiği ancak yapılan düzeltmenin keşidecinin imza ve parafıyla onaylanmadığı ayrıca Kumlucu İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2013/31 Esas sayılı dosyasında da takibe konu bononun kambiyo senedi niteliğinde olmadığına karar verildiği anlaşılmıştır. Bonolarda iki ayrı vade bulunması bononun kambiyo vasfını yitirmesine neden olur. Mahkemece öncelikle icra takibine konu bononun kambiyo senedi vasfında olmadığı gözetilerek, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi yapılamayacağı gözetilerek davanın kabulüyle davacının dava konusu takip nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi bozmayı gerektirir....
Takip dosyasının incelenmesinde; alacaklı tarafından 33.755,00 TL bedelli 17/03/2010 tanzim, 17/05/2010 vade tarihli bir adet senede dayalı olarak 21/04/2011 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, 27/04/2011 tarihinde davacı borçlu ve dava dışı borçlu tarafından menfi tespit davası açıldığı, Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/110 esas 2019/1219 karar sayılı dosyasında mahkemece 05/11/2019 tarihinde davalı alacaklı T3 yönünden davanın reddine karar verildiği verilen kararın kesinleşmediği anlaşılmıştır. Takip dayanağı belge kambiyo senedi niteliğinde bono olduğundan senedin tanzim ve takip tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nun 661, 662. ve 663. maddelerinin uygulanması gerekir. TTK'nun 661. maddesi uyarınca bonolar için 3 yıllık zamanaşımı öngörülmüştür....
Dolayısı ile söz konusu senetten kaynaklı borçlu olunmadığı yönündeki iddianın ileri sürülmesi bakımından borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir. Yukarıdaki yapılan açıklamalar göz önüne alındığında davanın, esasen takibe dayanak senetten ve bu senedin ferilerinden kaynaklı borçlu olunmadığı iddiasına dayalı İcra ve İflas Kanunu'nun 72. maddesinde düzenlenen menfi tespit davası olduğu dosya kapsamından anlaşılmıştır. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır....
Somut olayda; davacı vekilinin, davalı tarafından uyuşmazlığa konu bonolara dayanılarak davacı hakkında kambiyo senetlerine özgü icra takibi yapıldığı, ancak söz konusu bonolar nedeni ile davacının borcu olmadığının tespiti talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki uyuşmazlığın bonodan kaynaklandığı, davacı aleyhine kambiyo senetlerine mahsus takip yoluyla yapılan icra takibi nedeniyle menfi tespit davası açıldığı, uyuşmazlığın bu niteliği ile ticari dava olduğu anlaşıldığından, davanın asliye ticaret mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... ... Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 01/03/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Asıl dava iflâs, birleşen dava ise menfi tespit istemine ilişkindir. Asıl davada, alacaklı vekili takip dayanağı çeklerin kambiyo senetlerine mahsus iflâs yolu ile takibe rağmen ödenmediğini ve takibe itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın kaldırılmasına ve borçlunun iflâsına; birleşen davada ise borçlu, çekler nedeniyle alacaklıya borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmişlerdir. İflâs yolu ile takipte borçlu menfi tespit davası açabilir. İflâs davasına bakan ticaret mahkemesinin, iflâs davasından önce açılmış menfi tespit davasının sonuçlanmasını beklemesi gerekir ( Kuru, B. ... ve İflas Hukuku, 2013, s. 1123). Öte yandan, iflâs davası, İİK'nın 158. maddesi uyarınca basit yargılama usulüne tabi olup, bu dava sonucunda verilen kararlara karşı 164.madde hükmü gereğince ... gün içinde kanun yollarına müracaat etmek gerekir. Menfi tespit davası ise genel hükümlere tabidir ve kanun yollarına başvuru süresi ... gündür....
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibariyle kambiyo senetlerinden kaynaklı menfi tespit talebine ilişkindir. Dilekçeler aşaması tamamlanmakla, mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespiti ile uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilmiştir. ------- icra takip dosyası getirtilmiş, incelenmesinde, davalı alacaklı ---- senetlerine özgü haciz yoluyla---- tahsili amacıyla takip başlatıldığı, takip dayanağının ---- bedelli bono olduğu anlaşılmıştır. Takibe konu bononun incelenmesinde; bononun dosyamız davacısı --- davalı lehine --- olduğu, bononun --- bedelli olduğu, senet bedelinin -----alındığının belirtildiği anlaşılmıştır. ----bendinde bono veya emre yazılı senedin kayıtsız ve şartsız belirli bir bedeli ödeme vaadini içermesi gerektiği, ---maddesinde de bu unsuru içermeyen bir senedin bono sayılmayacağı hükme bağlanmıştır....
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre davalının davacılara karşı murisin mirasçıları olarak kambiyo senedine mahsus takiple icra takibinde bulunduğu, ödeme emrinin davacılara tebliğine rağmen süresi içinde icra mahkemesine itiraz yapılmadığı, menfi tesbit davasının borcun ödendiği ya da senet üzerindeki imzanın sahteliği vs.gibi nedenlerden dolayı açılabileceği davacının böyle bir iddiasının bulunmadığı,takibe kötüniyetle itiraz ettiği gerekçesiyle davanın reddine, asıl alacağın %40’ı olan 1.300.00 YTL tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir. Dava, İİK.nun 72.maddesine dayalı menfi tesbit davasıdır. Aleyhine kambiyo senetlerine mahsus yolla takibe girişilen bir kişinin anılan yasa hükmü gereğince genel hükümlere dayanarak menfi tesbit davası açmasına yasal engel bulunmadığı gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/538 KARAR NO : 2023/296 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 24/08/2022 KARAR TARİHİ : 04/05/2023 Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafın halen Antalya ... İcra Dairesi'nin ... esas ( eski Antalya ...İcra Dairesi nin ... esaslı) sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus icra takibi yaptığını, takip sırasında davacıların murisi ...'un vefat ettiğini, davalı alacaklının, davacılar yönünden takibe devam ettiğini, takibe dayanak alacak ... tanzim ve ... vadeli keşideçisinin ...'nun olduğu ... TL bedelli bono olduğunu, davacıların murisi ...'...
