Dava; çeke dayalı kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip nedeniyle menfi tespit talebine ilişkindir. Davacı yan menfi tespit talebini ... - ... İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti adi ortaklığının keşidecisi olduğu dava konusu çekte keşide yeri, keşide tarihi, çek bedeli ve çek lehtarı yazılmaksızın sadece davacı keşideci imzası atılmak suretiyle boş çekin sahtecilik yapılarak sonradan doldurulduğu, ayrıca çek lehtarı ile aralarında herhangi bir borç ilişkisi bulunmadığı iddialarına dayandırmıştır. Borçlu, kambiyo senedi nedeniyle alacaklıya karşı, genel olarak, ya kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ya da temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulunabilir....
Borçlunun, kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ileri sürerek açtığı menfi tespit davası esasında maddi hukuk anlamında bir itiraz sebebine dayanılarak açılmaktadır. Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgilerine karşı öne sürülebilen mutlak def’ilere dayanmaktadır. Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmi ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. 17....
Asıl dava; ....İcra Müdürlüğünün ... ve ....İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyalarından yapılan takip nedeniyle; birleşen dava ise; ....İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasından yapılan takip nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir. ....İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasından, 18/03/2019 tarihinde kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile ... tarafından ...'ya yönelik olarak 01/03/2017 Düzenleme Tarihli 01/04/2017 vade tarihli , 30.500,00 TL bedelli bono nedeniyle toplam 35.945,71 TL alacağın tahsili için icra takibi yapılmıştır. ....İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasından ise 28/03/2017 tarihinde kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla ... tarafından ...'ya yönelik olarak 01/01/2017 tanzim , 01/03/2017 vade tarihli 300.000 TL bedelli bono nedeniyle toplam 303.093,75 TL alacağın tahsili için icra takibi yapılmıştır....
Mahkemece, davacının söz konusu senet bedelini kendi lehtar ve cirantalarına ödemiş bulunması ve ödemeye ilişkin işbu şahsi def'inin zamanaşımı nedeniyle kambiyo vasfını yitirmiş olan senedi elinde bulunduran davalıya yönelik olarak da ileri sürme imkanının olması ve buna görede davacının senet bedelini ödediğini ispat etmesi karşısında senedin bedelsiz kaldığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Takip konusu bono 1.1.2006 vadeli olup ... Grup Ltd.Şti. tarafından 3.2.2009 tarihinde takibe konulmuştur. Bonoyu düzenleyen davacı bononun bedelinin lehtara ödenerek ibraname alındığını, bononun zamanaşımına uğradığını ileri sürerek menfi tespit davası açmıştır. Zamanaşımına uğramış bonodan dolayı kambiyo senetlerine ilişkin haklar yitirilmiş olur. Davacı keşideci ile davalı arasında temel ilişki bulunmamaktadır....
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre; A-Menfi tespit yönünden sübut bulmayan davanın REDDİNE, B-Takibe konu bononun kambiyo vasfına haiz olmadığı anlaşıldığından kambiyo senetlerine mahsus takip yolu ile .......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan icra takibinde, borçlunun zamanaşımı nedeniyle takibin iptali istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece; takip işlemleri arasında üç yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu, borçlu tarafından açılan ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009/272 esas sayılı menfi tespit davasında verilen tedbirin ise sadece vezneye girecek paraların alacaklıya ödenmemesi ile ilgili olduğu ve zamanaşımını kesen bir husus olmadığı gerekçesi ile takibin durdurulmasına karar verildiği görülmektedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, 104 çift ayakkabının satışı nedeniyle verilen kambiyo senetlerine dayalı menfi tespit talebine ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari satımdan kaynaklandığından kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 19.Hukuk Dairesi’ne aittir. SONUÇ:Dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 19.Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 20.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Son dönemde kararlılık kazanan Yargıtay uygulamalarına göre, borçlunun açtığı menfi tespit davasının zamanaşımını kesmesi için, alacaklının alacağını def'i olarak ileri sürmesi gerekir. Menfi tespit davasını açan borçlu vekili iradesinin ve amacının 11.01.2008 vade tarihli senet için menfi tespit davası açmak olduğunu , 21.11.2011 tarihinde davayı açtığı Kadıköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne başvurusu üzerine, dilekçesine verilen derkenar ile göstermiştir. Yargılamayı yapan mahkeme, zamanaşımı itirazına konu senetlere ilişkin takip nedeniyle dava açılmadığını bildirmiş alacaklı vekili de bir senet için dava açıldığını düplik dilekçesinde belirtmiştir....
HMK.nun 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; dava , menfi tesbit talebine ilişkindir. Davanın dayanağı olan İstanbul ... İcra Dairesi'nin ... esas sayılı dosyasında ; takip alacaklısının ... A.Ş. takip borçlularının ise ... ve... olduğu, 20/05/2016 tanzim ve 20/06/2016 vade tarihli 90.153,91 TL bedelli bono dayanak yapılarak toplam 106.972,55 TL üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile 10/06/2018 tarihinde takip başlatıldığı, takip alacaklısı tarafından 20/01/2022 tarihinde tahsil harcı yatırıldığı, 21/01/2022 tarihinde icra takibinden feragat dilekçesi gönderildiği anlaşılmıştır....
HMK.nun 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; dava , menfi tesbit talebine ilişkindir. Davanın dayanağı olan İstanbul 6. İcra Dairesi'nin 2018/23087 esas sayılı dosyasında ; takip alacaklısının T3 A.Ş. takip borçlularının ise T1 ve İbrahim Akbulaklı olduğu, 20/05/2016 tanzim ve 20/06/2016 vade tarihli 90.153,91 TL bedelli bono dayanak yapılarak toplam 106.972,55 TL üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile 10/06/2018 tarihinde takip başlatıldığı, takip alacaklısı tarafından 20/01/2022 tarihinde tahsil harcı yatırıldığı, 21/01/2022 tarihinde icra takibinden feragat dilekçesi gönderildiği anlaşılmıştır....
