-TL bedelli, borçlusu ..., lehtar ... olan 31/04/1992 tanzim ve 15/02/2010 vade tarihli senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile bononun iptaline ilişkin olduğu, davacı tarafça senedin zamanaşımına uğradığı, bono üzerindeki miktarın düzenlenme tarihine göre değerlendirilerek alacağın 98,50 TL olduğu, davacının davalıya herhangi bir borcu bulunmadığı iddia edilmiş ise de T.T.K. hükümleri uyarınca açık senet düzenlenmesinin mümkün olduğu, senedin geçerli olduğu ve mevcut hali ile takibe konulmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, alacağın zamanaşımına uğramadığı, senedin ödendiğinin ispat edilemediği ve davacı tarafça ileri sürülen hususların yazılı delille ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddi ile davacı aleyhine tazminata hükmedilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava kambiyo senetlerine mahsus yolla yapılan takibe yönelik menfi tespit davasıdır. Takip 06/06/2012 tarihinde bonoya dayalı olarak 98.500,00....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2020/291 Esas KARAR NO : 2021/750 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 23/06/2020 KARAR TARİHİ : 12/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı-alacaklının davacı müvekkilinin aleyhine, 8 adet 6.000,00 TL bedelli kambiyo senetlerine istinaden, borcun faizi, komisyon ve protesto masrafları ile birlikte toplamda 65.199,50 TL alacağının tahsili amacıyla 13.01.2020 tarihinde ... 13. İcra Müdürlüğü’nün ... E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlattığını, müvekkilinin söz konusu bonolara karşılık olmak üzere takipten evvel, muhtelif tarihlerde olmak üzere, bir kısmı banka aracılığı, bir kısmı da bizzat elden olmak üzere davalıya toplamda 25.000....
Sayılı dosyasında borçlu hakkında girişilen bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibine başlandığını ve sonrasında borçlu ... tarafından 07/08/2020 tarihinde huzurdaki menfi tespit davasının açıldığını, öncelikle davanın görevli olmayan mahkemede açıldığını, kambiyo senetlerine dayalı menfi tespit davalarında görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi olduğunu, davanın menfi tespit davası olduğunu, davacı eldeki davayla müvekkilinin elindeki senetten dolayı borçlu olmadığının tespitini istediğini, uyuşmazlığın temelde kambiyo senedinden kaynaklı olduğunu, bu sebeple TTK' nun 4. Ve 5....
İcra Dairesinin ... esas sayılı icra takip dosyasına dayanak çek üzerindeki lehtar imzasının sahteliğine dayalı menfi tespit ve kötü niyet tazminatı istemine ilişkindir. Menfi tespit istemine konu İstanbul ... İcra Dairesinin ... esas sayılı takip dosyası celp ve tetkik edilmiş olup davalı ... tarafından, ... Müte. Taşı. Turz. Mad. Teks. Or. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. , (davacı) ... ve ... aleyhine çeke dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinin başlatıldığı, 8.500,00 TL asıl alacak, 162,32 TL faiz, 425,00 TL tazminat ve 25,50 TL komisyon olmak üzere toplam 9.112,82 TL lik alacağın tahsilinin talep edildiği anlaşılmıştır. Mahkememizce dosya kapsamına alınan Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesinin 09/06/2022 tarihli raporda özetle;"... İnceleme konusu çek arka yüzde 1.cirantada ... adına atılı imza ile ...'...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/709 Esas KARAR NO : 2021/168 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 24/07/2018 KARAR TARİHİ : 22/02/2021 K. YAZIM TARİHİ : 07/03/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davalının Bakırköy .... İcra Müdürlüğü'nün ......
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibari ile; İİK.nun 72.maddesinde düzenlenen icra takibinden sonra açılmış kambiyo senedine dayalı menfi tespit davasıdır. Davacı davalının takip konusu çekte imzasının ve yazısının bulunmaması nedeniyle çekin kambiyo vasfını yitirdiğinin tespiti ve kıymetli evrakın iptali ile tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiş, davalı cevap vermemiştir. Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin 29/03/2023 günlü ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları tespit edilip tahkikat aşamasına geçilmiştir. ----- İcra Müdürlüğünün ----- sayılı takip dosyası getirtilmiş, davalının kambiyo senetlerine mahsup haciz yolu ile icra takibi başlattığı, davacı yanı sıra çekte cirosu bulunan diğer kişilerinde takip borçlusu olarak gösterildiği anlaşılmıştır....
E. sayılı dosyasındaki miktar kadar borcu bulunmaması sebebiyle menfi tespit davası ikame ettiğini bu davada icra takibinin kambiyo senetlerine özgü yolla yapılan icra takibi olması ve itiraz ile takibin durmayacağından dolayı menfi tespit davası açıldığını, alacaklının kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip yapması halinde borçlunun şikayet ve itirazı kural olarak takibi durdurmadığı için borçlunun itiraz süresi içinde menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğunu, alacaklının adi senet, kambiyo senedi veya İİK 68 maddesinde sayılan belgelerden birine dayanarak genel haciz yoluyla ilamsız icra takibine geçmesi halinde borçlunun borca itiraz edebilecek durumda ise menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğunun kabul edilmesi gerektiğini, bu nedenle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
İcra Müdürlüğü'nün 2018/32518 E. sayılı dosyasındaki miktar kadar borcu bulunmaması sebebiyle menfi tespit davası ikame ettiğini bu davada icra takibinin kambiyo senetlerine özgü yolla yapılan icra takibi olması ve itiraz ile takibin durmayacağından dolayı menfi tespit davası açıldığını, alacaklının kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip yapması halinde borçlunun şikayet ve itirazı kural olarak takibi durdurmadığı için borçlunun itiraz süresi içinde menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğunu, alacaklının adi senet, kambiyo senedi veya İİK 68 maddesinde sayılan belgelerden birine dayanarak genel haciz yoluyla ilamsız icra takibine geçmesi halinde borçlunun borca itiraz edebilecek durumda ise menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğunun kabul edilmesi gerektiğini, bu nedenle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmî ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur. Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır. Bedelsizlik ise, bir kambiyo senedinin ihdasına neden olan temel alacağın herhangi bir nedenle mevcut olmamasıdır (İnan, Nurkut: Türk Hukukunda Hatır Senetleri ve Özellikle Hatır Bonoları, Ankara, 1969, s.16)....
Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak başlatılan kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile ilamsız icra takibinde borçlunun, takibin kesinleşmesinden sonraki devrede icra mahkemesine başvurusunda, takip konusu senedin zamanaşımına uğradığını ileri sürerek icranın geri bırakılmasını talep ettiği, mahkemece, istemin kabulü ile icranın geri bırakılmasına karar verildiği görülmüştür. Takip dayanağı belge kambiyo senedi niteliğinde bono olduğundan davaya konu olayda takip dayanağı senedin tanzim ve takip tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan TTK'nun 749,750,751. (6762 sayılı TTK’nun 661, 662. ve 663.) maddelerinin uygulanması gerekir. TTK'nun 749. maddesi uyarınca bonolar için 3 yıllık zamanaşımı öngörülmüştür....
