GEREKÇE: Davacı, dava konusu çekteki kaşe ve imzanın sahte olduğu iddiası ile menfi tespit isteminde bulunmuş, dava dilekçesi ile birlikte ihtiyati tedbir talep etmiştir.İlk derece mahkemesinin 19.01.2023 tarihli ara kararı ile ihtiyati tedbir istemi kabul edilmiş, tedbirin genişletilmesi istemi ise 30.01.2023 Tarihli ara karar ile reddedilmiş, davacı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Menfi tespit davasında ihtiyati tedbir koşuları İİK 72/3 maddesinde düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta çekin keşidecisi tarafından açılmış bir dava mevcut olmayıp keşideci davalı konumundadır. Bu durumda mahkemece ihtiyati tedbirin genişletilmesine yönelik talebin reddi yerinde olup davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar vermek gerkemiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ARA KARAR TARİHİ : 06/03/2023 NUMARASI : 2023/156 E İHTİYATİ TEDBİR TALEP EDEN- DAVACI : VEKİLİ : KARŞI TARAF- DAVALILAR : DAVANIN KONUSU : Alacak, Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) TALEP KONUSU : İhtiyati tedbir KARAR TARİHİ : 12/09/2023 KARAR YAZIM TARİHİ : 15/09/2023 Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan ihtiyati tedbir talepli alacak ve menfi tespit istemlerine ilişkin davada mahkemece ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen ara kararına karşı süresi içinde ihtiyati tedbir isteyen davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili; ... ilçesindeki 50 Unit ......
Esas numaralı dosyasından yapılan icra takibinin durdurulmasına, yahut 72/3. maddesi uyarınca gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceğiniz teminat karşılığında, ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın davalı alacaklıya verilmemesi yönünde ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, ihtiyati tedbir talebini değerlendirdiği 06.09.2021 tarihli ara kararıyla; "...Talep, icra takibinden sonra açılacak menfi tespit davasına esas olmak üzere ihtiyati tedbir istemi olup ihtiyati tedbir talebinin İİK 72/3 maddesi hükmü çerçevesinde kabulüne, bu hüküm gereğince talep eden tarafından İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ......
Sayılı dosyasında tahsil edilen paranın yargılama sonuna kadar; yatırılacak %15 teminat karşılığında, icra veznesindeki paranın alacaklı tarafa ödenmemesi için ihtiyati tedbir konulmasını talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ: İlk derece mahkemesince, "....ihtiyati tedbir isteyen davacının icra takibinden sonra menfi tespit davası açtığı, bu kapsamda ihtiyati tedbir talep ettiği sabittir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir....
İnceleme, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. 2004 Sayılı İİK'nın menfi tespit ve istirdat davaları başlıklı 72.maddesinde; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Borçlular vekili cevap dilekçesinde özetle; menfi tespite ilişkin ilamların kesinleşmeden takibe konulmasının mümkün olmadığını, İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/679 E. sayılı menfi tespit davasında verilen ihtiyati tedbir kararının teminatı olarak 5.600.000,00 TL'nin mahkeme veznesine 18/06/2012 tarihinde nakit olarak yatırıldığını, bunun dışında İstanbul 13....
Bu nedenle, ihtiyati tedbire karar verilirken, talebin haksız olma ihtimali de dikkate alınarak talepte bulunandan kural olarak teminat alınır. Geçici hukuki koruma kapsamında olan ihtiyati tedbir kararı verirken hakim, asıl uyuşmazlığı çözecek içerikte bir karar vermemelidir. Bununla birlikte, ihtiyati tedbire karar verilirken tarafların çıkar dengesini ve ihtiyati tedbirin amacını hakimin gözetmesi gerekli ve zorunludur. İhtiyati tedbir kararı verilmesinde hakime geniş bir takdir alanı bırakılmışsa da; hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemelidir ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararını verdiğini kararında belirtmelidir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Yasa’nın öngördüğü ölçüde ispat edilememişse, ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir. Anayasanın 141/3....
İhtiyati tedbir koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin HMK 389. ve HMK 390/3 maddelerine göre değerlendirilmesi gerekmekle birlikte menfi tespit davalarına özgü olarak İİK 72. maddesinin emredici hükmüyle tedbirin türüne ilişkin sınırlama getirilerek takipten sonra açılan menfi tespit davasında takibin tedbiren durdurulmasına karar verilemeyeceğinin düzenlenmesi karşısında ilk derece mahkemesince ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından ihtiyati tedbir isteyen davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir....
borç miktarının %15 'i karşılığında teminat ile durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir....
İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitine yöneliktir. Başka bir deyişle hukuki bir yarar bulunması koşuluyla sonuçta alacak-borç ilişkisi doğuracak bir durumun olmadığının tespiti amaçlanır....
