Alt taraftaki arazi maliki boşaltma dolayısıyla akan sulardan zarar görmekte ise gideri üstteki arazi malikine ait olmak üzere, kendi arazisinden yapılacak mecra ile suyun akıtılmasını isteyebilir." Mahkemece her ne kadar davacının talebi doğrultusunda uyuşmazlık mecra hakkı tesisi olarak nitelendirilerek davanın kabulüne karar verilmiş ise de taraflar arasındaki çekişmenin yukarda sözü edilen yasa hükümleri gözetilerek çözümlenmesi gereklidir....
Mecra irtifakı kurulması istemine ilişkin davalarda, irtifak hakkı taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından, leh ve aleyhine irtifak hakkı kurulması istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına mecra irtifakı kurulacak taşınmaz müşterek mülkiyete konu ise, dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkin davalar, zünü komşuluk hukuku ilkelerinden alması nedeniyle yapılacak araştırma ve incelemede, öncelikle davacının mecra ihtiyacının bulunup bulunmadığı saptanmalıdır....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkiline usulüne uygun tebligatın yapılmadığını, bu sebeple cevaplarının süresinde olduğunu, haksız elatma iddiasının yerinde olmadığını, zorunluluktan kaynaklanan mecra hakkı kullanımı olduğunu, zorunlu mecra irtifakı kurulması için 2015/173 sayılı davayı açtıklarını belirterek açılan davayı kabul etmemiş davanın reddini savunmuştur. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : Bolu 1....
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 25.01.1994 tarihli ve 1-386/25 sayılı kararında açıklandığı üzere 743 sayılı Kanun'un 653 üncü maddesinde açıkça belirtildiği gibi, irtifak sözleşmesine konu edilen mecra açıkta tesis olunmuş ise, bu takdirde (sözleşmenin yapılması) ve mecranın açıktan geçirilmesiyle irtifak hakkı doğmuş olacaktır. Bu hüküm açıktan geçen mecralarda görülebilirliğin, tapu aleniyet fonksiyonunun yerini tutabileceği görüşünden kaynaklanmaktadır, Ancak hemen ve özellikle belirtilmek gerekir ki, mecra irtifakının tescilsiz iktisabına imkan veren bu istisnai hükümle, hakkın dayanağını teşkil eden mecra irtifakı sözleşmesi veya hakka sebep teşkil eden bir diğer hukuki işlemin usulünce düzenlenmesi gerçeği bertaraf edilmiş değildir. Aksi halde, mecra irtifakının doğduğu kabul olunamaz ve taşınmazın maliki 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 618 inci maddesi uyarınca tecavüzün men'ini dava edebilir....
Asıl dava suya vaki el atmanın önlenmesi, birleşen davalar ise suya vaki el atmanın önlenmesi talebi ile mecra irtifakı kurulması isteminden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Öncelikle ilk derece mahkemesi tarafından asıl davanın kabulüne, birleşen davaların açılmamış sayılmasına karar verilmiş ise de, iş bu kararlar mevcut dosya durumuna göre hatalı olmuştur. Birleşen davalar yönünden değerlendirme yapıldığında; birleşen 2018/15 esas sayılı dosyada davacı Enver vekili ile davalılar ve asıl dava davacıları Ali ve Osman'ın vekili aynıdır. Dolayısıyla davacı vekili aynı dosyada hem davacıyı hem davalılar Ali ve Osman'ı temsil ettiğinden ve davacı ile adı geçen davalılar arasında menfaat çatışması bulunduğundan davacı vekilinin aynı dosyada davalıları da temsil etmesi mümkün değildir. Bu nedenle bu hususun dikkate alınması gerekmektedir....
Asıl dava suya vaki el atmanın önlenmesi, birleşen davalar ise suya vaki el atmanın önlenmesi talebi ile mecra irtifakı kurulması isteminden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Öncelikle ilk derece mahkemesi tarafından asıl davanın kabulüne, birleşen davaların açılmamış sayılmasına karar verilmiş ise de, iş bu kararlar mevcut dosya durumuna göre hatalı olmuştur. Birleşen davalar yönünden değerlendirme yapıldığında; birleşen 2018/15 esas sayılı dosyada davacı Enver vekili ile davalılar ve asıl dava davacıları Ali ve Osman'ın vekili aynıdır. Dolayısıyla davacı vekili aynı dosyada hem davacıyı hem davalılar Ali ve Osman'ı temsil ettiğinden ve davacı ile adı geçen davalılar arasında menfaat çatışması bulunduğundan davacı vekilinin aynı dosyada davalıları da temsil etmesi mümkün değildir. Bu nedenle bu hususun dikkate alınması gerekmektedir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/05/2022 tarihli ara karar NUMARASI : 2020/255 ESAS DAVA KONUSU : Mecra İrtifakı Kurulması KARAR : Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Pamukkale ilçesi Eldenizli Mahallesinde bulunan arazilerinde tarımsal faaliyet sürdürdüğünü, nar ağacı yetiştirdiklerini, taşınmazlarına su ulaştırmak için davalı tarafın tarlasından su yolu geçirmek istediklerini, ancak bu durumun taraflar arasında anlaşmazlıklara neden olduğunu, davalının TMK’nın 744. Maddesi gereğince su yolu geçirilmesine katlanmakla yükümlü olduğunu belirterek müvekkillerine ait taşınmazlar lehine davalıya ait 232 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinden mecra hakkı tesisi ile tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir....
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 25/01/1994 gün ve 1- 386/25 sayılı kararında açıklandığı üzere de Yasanın 653. maddesinde açıkça belirtildiği gibi irtifak sözleşmesine konu edilen mecra açıkta tesis olunmuş ise bu takdirde (sözleşmenin yapılması) ve mecranın açıktan geçirilmesiyle irtifak hakkı doğmuş olacaktır. Bu hüküm açıktan geçen mecralarda görülebilirliğin, tapu aleniyet fonksiyonunun yerini tutabileceği görüşünden kaynaklanmaktadır. Ancak, hemen ve özellikle belirtilmek gerekir ki mecra irtifakının tescilsiz iktisabına imkan veren bu istisnai hükümle, hakkın dayanağını teşkil eden mecra irtifakı sözleşmesi veya hakka sebep teşkil eden bir diğer hukuki işlemin usulünce düzenlenmesi gerçeği bertaraf edilmiş değildir. Aksi halde mecra irtifakının doğduğu kabul olunamaz ve taşınmazın maliki MK. 618 uyarınca tecavüzün men'ini dava edebilir. Bu ilkeler, Hukuk Genel Kurulunun 08/12/1978 gün 1/592 esas 1077 karar sayılı ilamında da aynen vurgulanmıştır....
Komşuluk hukukunun gerektiği haller dışında bir taşınmazın böyle bir mecrayla ayni hak olarak yüklenmesi, ancak bir irtifak hakkı kurulması suretiyle olabilir. İrtifak hakkı, mecra dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle dışarından görülüyorsa noterce düzenlenecek sözleşmeye dayanılarak mecranın yapılmasıyla doğar” şeklindedir. Mevcut olayda önem arz eden husus, mecraların açıkta tesis edilmiş olması halinde, mecra irtifakı sözleşmesi yapılmamış olmasına rağmen irtifak hakkının doğup doğmayacağı ve dolayısıyla eylemli duruma hukuken geçerlik tanınıp tanınmayacağı noktasını da içermektedir. 4721 sayılı TMK.nuna göre, irtifak hakkı, mecra, dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle, dışarından görülüyorsa, noterce düzenlenecek sözleşmeyle doğar....
Hükmüne uyulan Dairemiz bozma kararı gereğince inceleme yapılarak 18.12.2007 günlü bilirkişi raporun ve ekindeki krokiye göre davacının 106 ada 15 parsel sayılı taşınmazı yararına 109 ada 33, 32, 21 ve 20 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde mecra hakkı tesisine karar verilmiştir. Hükmü, 109 ada 21 parsel maliki davalılar ... ve ... temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı Türk Medeni Kanununun 744.maddesidir. Anılan hükümden yararlanmak isteyen bir taşınmaz maliki öncelikle su yolu mecrası ihtiyacı içinde olduğunu ispat etmelidir. Davacının taşınmazı içerisinde yıllar önce yapılmış ve babası tarafından kullanılan değirmenin yıkılması ve davadan bir süre önce davacı tarafından onarılarak yeniden çalıştırılmak istenmesi tek başına bu ihtiyaç içinde olduğunu göstermez. Dosya kapsamı ile davacının böyle bir zorunlu ihtiyaç içerisinde bulunduğu da kanıtlanmış değildir. Diğer yandan, mecra hakkı kurulması istemine ilişkin hakkın kaynağı komşuluk hukukundan aldığı söylemek gerekir....
