Manevi tazminat, kişinin mal varlığında meydana gelen eksilmeyi gidermeye yönelik bir tazmin aracı değil, manevi değerlerinde bir eksilme meydana gelen ve yaşama sevinci ve zevki azalan kişinin manen tatminini sağlamaya yönelik bir tazmin aracıdır. Manevi zararın başka türlü giderim yollarının bulunmayışı veya yetersiz kalışı manevi tazminatın parasal olarak belirlenmesini zorunlu kılmaktadır. Bu açıdan manevi tazminat, olay nedeniyle duyulan elem ve ızdırabı kısmen de olsa hafifletmeyi amaçlamaktadır....
Mahkemece davacı anne ... için 1.500 TL manevi, davacı baba ... için 1.500 TL manevi, davacı kardeşler ... için 500 TL manevi, davacı ... için 500 TL manevi ve davacı ... için 500 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 4.500 TL manevi tazminata hükmedilmiştir. Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi (TBK md 56) hükmüne göre hakimin özel halleri göz önüne alarak manevi tazminat adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği para tutarının adalete uygun olması gerekir. Tazminatın amacı zarara uğrayanda bir huzur duygusu doğurmaktır. Somut olayda, desteğin ölümü yanında, tarafların kusur oranı, ekonomik ve sosyal durumu, duyulan acı gibi nedenler dikkate alındığında, davacılar için hükmedilen manevi tazminat miktarı, duyulan acıyı, çekilen sıkıntıyı hafifletebilecek düzeyde değildir. Hükmedilen manevi tazminat miktarı davacılar için bir miktar az olup, daha üst düzeyde manevi tazminat takdiri için hükmün bozulması gerekmiştir....
dan dolayı yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... ... için 5.000 TL Manevi tazminat,yiğeni Mahmut ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni Nafiye ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... ... için 5.000 TL Manevi tazminat yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni ... ... için 5.000 TL Manevi tazminat, yiğeni Sevdin ... için 5.000 TL Manevi tazminat , yiğeni Sıracettin ......
nun ölümü nedeniyle ..... için 50.067,94 TL maddi, 15.000,00 TL manevi tazminatın, ...... için 7.381,01 TL maddi, 10.000,00 TL manevi tazminatın, ...... için 1.350,00 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminatın, İsa için 1.562,00 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminatın, ..... için, 2.500,00 TL manevi tazminatın, ......'nun ölümü nedeniyle Mehmet için 10.000,00 TL manevi tazminatın, ..... için 5.000,00 TL manevi tazminatın, ..... için 5.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline ....'nun ölümü nedeniyle; destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine ilişkin hükmün kesinleşmiş olması nedeniyle bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Mahkemece davacılar ... ve ...’ün maddi tazminat istemlerinin kabulüne, diğer davacıların maddi tazminat istemlerinin reddi ile davacı eş ve çocukların ıslah yoluyla artırılan manevi tazminata ilişkin istemlerine değer verilmek suretiyle manevi tazminat istemlerinin kabulüne karar verilmişse de, manevi tazminatın bölünmezliği göz ardı edilerek hüküm kurulduğu gibi manevi tazminatların takdirinde de yanılgıya düşüldüğü, manevi tazminatların fazla takdir edildiği anlaşılmaktadır. Davacıları 21.10.2008 tarihli dava dilekçesinde davacı eş ... için 6.000,00-TL ve çocuklardan her biri için 5.000,00’er TL manevi tazminat isteminde bulunduğu, 24.04.2012 tarihli ıslah dilekçesi ile manevi tazminat isteminin davacı eş ve çocuklardan her biri için 7.500,00’er TL ye çıkarıldığı ve bu isteğin aynen hüküm altına alındığı uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık manevi tazminatın bölünüp bölünmeyeceği noktasında toplanmaktadır....
Mahkemece 2 yıl içinde ibranamenin iptali istenebileceğinden, ibraname herhangi bir tazminat miktarını da içermediğinden, ibra geçerli şartları taşımadığından, ibranın varlığının kabul edilmediği gerekçeleriyle davacı ... lehine 15.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmiştir. ... ki manevi tazminat bakımından ibranamede miktarın açıkça belirtilmesi geçerlilik şartı olmadığı gibi, davacı ...’in maddi ve manevi zararı için ibraname nedeniyle 20.000 TL’nin ödendiği hususu iki tarafın da kabulünde olup banka havale makbuzlarıyla da sabittir. Manevi tazminatın tekliği ve bölünmezliği ilkesi gereğince manevi zarar karşılığı olarak istenebilecek manevi tazminat bölünerek istenemeyeceğinden ve uğranılan manevi zararın ibranamede karşılandığı belirtildiğinden, artık aynı olay nedeniyle yeniden manevi tazminat istenemez....
nin de yaralandıklarını belirterek davacı ..... için toplam 25.000,00 TL manevi ve 1.000,00 TL maddi, davacı ... için toplam 14.000,00 TL manevi ve 1.000,00 TL maddi, davacı ... için 15.000,00 TL manevi, davacı ... için 5.000,00 TL, davacı ... için 5.000,00 TL manevi ve diğer davacılar için de 4.000,00 er TL manevi tazminata karar verilmesini istemiştir. Davalılar ise, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuşlardır. Mahkemece, davacı ... için 17.055,63 TL maddi ve toplam 8.000,00 TL manevi tazminata, davacı ... için 22.079,34 TL maddi ve toplam 7.000,00 TL manevi tazminata, davacı ... için 10.000,00 TL manevi tazminata, davacılar ...için 4.000,00'er TL manevi tazminata, davacı Fatih için 1.000,00 TL manevi tazminata, diğer davacıların her biri için de 3.000,00'er TL manevi tazminata karar verilmiştir. Bu karar, davacılar vekili ile davalı .... Sistemleri Sanayi ve Tic A.Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay 4....
Esasen Dairemizin 8.10.2002 tarih, 6738-8207-Esas Karar sayılı kararına düşülen muhalefet şerhi ve orada yollama yapılan kaynaklar, sorunu net şekilde orta koymuştur. 2-Manevi zarar ve manevi tazminat kavramlarına dayalı değerlendirme: Manevi zarar ile manevi tazminat genellikle birbirine karıştırılan iki bağlantılı ve fakat farklı kavramlardır. Manevi zarar, kişilik değerlerindeki zedelenmeyi, manevi tazminat ise bu zararın telafisini ifade eden kavramlardır. Manevi zarara ilişkin psikomatik, psikolojik ve hukuksal bilim verileri, “manevi zararın bölünemeyeceği” yönündedir. Gerçekten üzüntü ve onur değerlerinden oluşan manevi zarar, zamanlara yayılabilir ama bölünemez. Ne var ki manevi zararı gidermeye yönelik bir çare olan tazminat (manevi tazminat), özellikle para ile takdir edilmesi halinde para borçlarının akibetine tabidir ve elbetteki bölünür. Yüce daire bozması, manevi zarar ile manevi tazminat arasındaki bu organik farkı gözetmediğinden, yanlış temel üzerine oturtulmuştur....
Manevi zararın başka türlü giderim yollarının bulunmayışı veya yetersiz kalışı manevi tazminatın parasal olarak belirlenmesini zorunlu kılmaktadır. Manevi tazminat, olay nedeniyle duyulan elem ve ızdırabı kısmen de olsa hafifletmeyi amaçlar. Belirtilen niteliği gereği manevi tazminatın, zenginleşmeye yol açmayacak şekilde belirlenmesi ve tam yargı davalarının niteliği gereği takdir edilecek manevi tazminat miktarının, olayın ağırlığını ortaya koyacak, hukuka aykırılığı özendirmeyecek, bir başka ifade ile benzeri olayların bir daha yaşanmaması için caydırıcı ve aynı zamanda cezalandırıcı bir miktarda olması gerekmektedir. 5233 sayılı Kanunda açıkça manevi tazminat ödenmesini engelleyen bir hüküm olmaması nedeniyle sosyal risk ilkesine dayalı olarak manevi tazminata hükmedilmesinin önünde bir engel bulunmamaktadır....
Kararın manevi tazminata yönelik kısmının temyiz istemine gelince; Dava konusu olayda, davalı idarenin kusuru, olayın oluş şekli ve zararın niteliği dikkate alındığında, mahkemece takdir edilen manevi tazminat miktarının duyulan elem ve ıstırabı kısmen de olsa giderecek, davalı idarenin kusurunun ağırlığını ortaya koyacak düzeyde olmadığı görülmektedir. Dolayısıyla mahkemece takdir edilen manevi tazminat miktarı yetersizdir. Öte yandan, İdare Mahkemesince, kardeşler için hükmedilen manevi tazminat miktarı belirlenirken, kardeşlerin olay tarihindeki yaş durumları dikkate alınmış ise de; manevi tazminata hükmedilirken, sadece olay anındaki değil, daha sonra ve hayat boyunca hissedilecek manevi acıların da dikkate alınması gerekmektedir....
