HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1870 KARAR NO : 2022/1715 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GÖLHİSAR ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26/03/2021 NUMARASI : 2019/93 ESAS-2021/115 KARAR DAVA KONUSU : AYIPLI MAL NEDENİYLE BEDELDEN İNDİRİM KARAR : Gölhisar Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/93 Esas, 2021/115 Karar sayılı 26/03/2021 tarihli kararı aleyhine davalı T3 vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş ve talebin süresinde olduğu anlaşılmakla; yapılan istinaf incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA :Davacı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 06/03/2019 tarihinde 34 XX 340 plakalı aracın satımı için galeri sahibi T4 ile anlaştığını, aynı zamanda aracın T3 adına kayıtlı olduğunu ve 06/03/2019 tarih 2052 yevmiye ile Acıpayam Noterliğinden, işlemlerin T3'un vekili Faruk Altuğ ile yapıldığını, bu satış için kendi adına olan 1999 model transporter aracını...
Rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmaması veya geç yapılması, ödenecek tazminatta veya bedelde artışa neden olmuşsa, kusurun ağırlığına göre, tazminattan veya bedelden indirim yoluna gidilir." Ayrıca aynı Kanunun 1447'nci maddesi gereğince, sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sözleşme uyarınca veya sigortacının istemi üzerine, rizikonun veya tazminatın kapsamının belirlenmesinde gerekli ve sigorta ettirenden beklenebilecek olan her türlü bilgi ile belgeyi sigortacıya makul bir süre içinde sağlamak zorundadır. Ayrıca, sigorta ettiren, aldığı bilgi ve belgenin niteliğine göre, rizikonun gerçekleştiği veya diğer ilgili yerlerde sigortacının inceleme yapmasına izin vermekle ve kendisinden beklenen uygun önlemleri almakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihlal edilmesi sebebiyle ödenecek tutar artarsa, kusurun ağırlığına göre tazminattan indirim yapılır....
Rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmaması veya geç yapılması, ödenecek tazminatta veya bedelde artışa neden olmuşsa, kusurun ağırlığına göre, tazminattan veya bedelden indirim yoluna gidilir." Ayrıca aynı Kanunun 1447'nci maddesi gereğince, sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sözleşme uyarınca veya sigortacının istemi üzerine, rizikonun veya tazminatın kapsamının belirlenmesinde gerekli ve sigorta ettirenden beklenebilecek olan her türlü bilgi ile belgeyi sigortacıya makul bir süre içinde sağlamak zorundadır. Ayrıca, sigorta ettiren, aldığı bilgi ve belgenin niteliğine göre, rizikonun gerçekleştiği veya diğer ilgili yerlerde sigortacının inceleme yapmasına izin vermekle ve kendisinden beklenen uygun önlemleri almakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihlal edilmesi sebebiyle ödenecek tutar artarsa, kusurun ağırlığına göre tazminattan indirim yapılır....
Mahkemece davacı tarafından anlaşma gereğince sondaj yapılarak su kuyusunun açıldığı ancak kuyudan davalı tarafı tatmin edecek ölçülerde su çıkmadığı tartışmasız olup davacının sondaj işlemini yerine getirmiş olduğundan yapılan işin bedelini talep etme hakkı doğduğu gerekçesi ile birinci bilirkişi kurulunun ek raporu hükme esas alınarak davanın kısmen kabulü ile 8.080,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiş ise de belirlenen imalât bedelinden susuz kuyu için mahalli örf ve adetler de dikkate alınarak hakkaniyete uygun bir indirim yapılması gerekirken bu hususun dikkate alınmaması doğru olmamış, (Emsal Dairemizin 08.05.2014 Tarih 2013/4099 Esas, 2014/3189 Karar sayılı ilâmı) kararın bozulması gerekmiştir....
Sözleşme konusu işlerdeki ayıplar yönünden davalı ... sahibi BK.nun 360. maddesine göre sözleşmeden dönme (bedelini ödemekten kaçınma), bedelden indirim ve ayıbın giderilmesini isteme hakkını haizdir. Sözleşme dışı işler açısından ise davacı yüklenicinin ... bedeline hak kazanabilmesi için BK.nun 410 ve devamı maddeleri uyarınca yapılan işin ... sahibinin yararına (menfaatine) olması gerekir. Sözleşme konusuna giren işlerde yüklenici alacağı sözleşme fiyatlarıyla hesaplanmalı fazla işler bedelinin ise BK.nun 410 ve devamı maddeleri uyarınca vekaletsiz ... görme hükümlerine göre ve yapıldığı yıl mahalli rayiçlerine göre hesap edilmelidir....
İşin kusurlu olması veya mukaveleye muhalif bulunması çok önemli değilse iş sahibi, ayıp nispetinde bedelden indirim ve eğer o işin ıslahı büyük bir masrafı gerektirmiyorsa yükleniciyi tamire mecbur edebilir. Eser sözleşmesi uyarınca, üretilen malın öncelikle iş sahibine teslim edilmesi ve iş sahibinin de kendisine teslim edilen malı, BK’nın 359. maddesi uyarınca işlerin mutad cereyanına göre imkânını bulur bulmaz incelemesi ve ayıbı var ise bunları yükleniciye bildirmesi gerekir. Az yukarıda belirtilen maddelerden de anlaşılacağı üzere, ayıplı olduğu ileri sürülen malların üzerinde ayıp olup olmadığı ayıplı ise derecesinin, mallar üzerinde keşfen yapılacak inceleme ile tespiti zorunludur. Somut olayda, doğrudan Almanya’ya ihraç edilen mallarla ilgili ayıp ihbarının süresinde yapıldığı konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, malların ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ne derecede ayıplı olduğu noktasında toplanmaktadır....
indirim şeklinde yapılmadığını, nisbi metodun uygulanmadığını, Yargıtay içtihatlarına göre bedelden indirimin nisbi metoda göre hesaplanması gerektiğini belirterek, istinaf taleplerinin kabulü ile kararın kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Merzifon 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/98 esas, 2021/556 karar sayılı dava dosyasında verilen dava alacak (eser sözleşmesinden kaynaklanan) , birleşen dava itirazın iptali (eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan takibe) talebinin reddine karşı, taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; alacak (eser sözleşmesinden kaynaklanan), birleşen dava itirazın iptali (eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan takibe) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Asıl Davanın REDDİNE, -Birleşen Davanın REDDİNE, " karar verilmiştir....
Davalı, bu yükümlülüğünü yerine getirdiğini veya tüketiciden kaynaklanan nedenlerle yerine getiremediğini kanıtlamalıdır. Toplanan delillerden davalının montaja ilişkin yükümlülüğünü yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Kaldıki klimanın montajının tüketici tarafından yetkili servis dışında bir kişiye yaptırılması halinde dahi, maldaki ayıbın yetkili olmayan servisin hatlı montaj ve işleminden kaynaklanmaması halinde satıcının tüketiciye karşı yasada doğan yükümlülükleri devam eder. Bu bağlamda satıcı ücretsiz onarım yapmakla yükümlüdür....
AYIPLI İFAESER SÖZLEŞMESİ 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 98 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 355 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 44 ] "İçtihat Metni" Mahalli mahkemece verilen hükmün temyizen tetkiki davacı ile davalı Sedat vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla, dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ayıplı ifa nedeniyle tazminat istemine ilişkindir....