Maddeleri kapsamında işbu çekin bedelsiz olması nedenleriyle ilgili icra takibine ilişkin davacı şirketin borçlu olmadığının tespit gerekli olduğunu ayrıca icra dosyasında 07.12.2021 tarihinde müvekkil şirkete ait işyerinde davacının talebi üzerine haciz tatbik edilmek için gelindiğini, davacı şirket tarafından icra dosyasına konu olan borcun haciz baskısı altında İİK. 263. maddesi kapsamında karşı tarafa ödenmemek üzere teminat olarak dosyaya ödendiğini, beyanla, İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı takip dosyasına ilişkin olarak çekin bedelsizliği nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitini, davalının %20'den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, İİK'nun 72. maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır....
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; eldeki davanın İİK 72.maddesi uyarınca açılan genel menfi tespit davası olduğunu, bu nedenle süreye tabi bulunmadığını belirterek istinaf yoluna başvurmuştur. İstinaf edenlerin sıfatı ve istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemede; Davanın İİK 72.maddesi uyarınca açılan genel menfi tespit davası olduğunu, bu nedenle süreye tabi bulunmadı gözönünde tutulduğunda davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile kararın HMK 353/1- a/4 maddesi uyarınca kaldırılması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır....
İİK'nun 72/5. maddesi gereğince menfi tespit konulu ilamın kesinleşmeden takibe konulması olanaklı değildir (HGK'nun 05.10.2005 tarih ve 2005/12- 534 E., 2005/554 K. sayılı kararı) Öte yandan, İİK'nun 72/4. maddesi gereğince menfi tespit davasının reddine karar verilmesi halinde ihtiyati tedbir kararı kalkacağından, bu tarihte borçlu tarafından icra veznesine yatırılan para ödenebilir hale gelir. Dolayısıyla icra dosyasında, menfi tespit davasının reddine karar verildiği tarihe kadar faizin hesaplanması gerekir. Zira icra veznesine yatırılan paranın ödeme yerine geçmesi ve faiz işletilmemesi için ödemenin kayıtsız ve şartsız olması gereklidir. (2015/29671- 2016/7052, 2017- 1169- 2018/5337 Esas-Karar sayılı ilamları da bu yöndedir.)...
Menfi tespit davası, gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle hakkında icra takibi yapılan veya yapılması muhtemel olan kişi/borçlu tarafından aslında borçlu olmadığının ispatı için açılan davadır. Borçlu, borcu henüz ödemeden, takipten önce veya takipten sonra borçlu bulunmadığının tespiti için bu davayı açabilecektir. Menfi tespit davası, davalı tarafından varlığı iddia edilen hukuki durumun veya ilişkinin mevcut olmadığının, yani yok olduğunun belirlenmesi amacıyla açılan davadır....
İncelenen davacı talebi ve tüm dosya içeriği birlikte değerlendirilmiş ve davacı talebinin İİK 89/3 maddesi uyarınca açılan menfi tespit talebine ilişkin olduğu saptanmıştır. İİK 89/3 maddesi gereğince açılan menfi tespit davalarında genel kurallara göre görevli mahkemenin belirlenmesi gerekir. 6100 HMK 2. maddesinin 1. fıkrası gereğince mal varlığı haklarına ilişkin davalarla şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme aksine bir düzenleme bulunmadıkça Asliye Hukuk Mahkemeleri'dir....
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle davanın yasal süresinde açılmamış olması sebebiyle usul yönünden reddi gerektiğini, davacının dava konusu olarak açıkça 89/3 haciz ihbarnamesine karşı menfi tespit davası olarak belirtmemiş olması sebebiyle bir an için eldeki davanın İİK 72. maddesinde düzenlenen genel hükümlere göre açılacak menfi tespit talebi olarak değerlendirilmesi halinde, genel hükümlere dayalı menfi tespit davası yalnızca takip borçlusu tarafından açılabilecek dava türü olup, davacının işbu hükme dayalı menfi tespit davası açma imkanı bulunmadığını, bu sebeple bir an için davacının davasını genel hükümlere dayalı menfi tespit olarak açtığı düşünüldüğünde dahi davanın reddi gerektiğini belirterek müvekkili aleyhine açılan işbu haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 07/02/2019 KARAR TARİHİ: 17/05/2019 Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacının .... Asliye Hukuk Mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı takip dosyasında 1. ve 2. haciz ihbarnamelerinin itiraz süresini kaçırdığını, kendisinin ...Tarım Gıda İnş. Malz. Tur. Tic. Ve San. Ltd. Şti ile ilgili bir borcunun olmadığını ve ticari ilişkisi bulunmadığını bu nedenle borçlu olmadığının tespitini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... Oto. Tar. Eml. İnş. Tic. Ve San. Ltd. Şti vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; davayı kabul etmediklerini, müvekkilinin alacağı için ... Tarım Gıda İnşaat Malz. Tur. Tic. Ve San. Ltd. Şti aleyhine 718,00 TL'lik borç için ......
İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulması kararı verilemeyeceği ayrıca "Borçlu, icra takibinden sonra (takip sırasında) da (borç ödeninceye kadar) borçlu olmadığının tespiti için menfi tespit davası açabilir. (1) Borçlunun, icra takibinden sonra menfi tespit davası açabilmesi için de borçlu olmadığının hemen tespit edilmesinde korunmaya değer bir hukuki yararın (menfaatinin) bulunması gerekir. (2) İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasının icra takibine etkisi. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davası, (aynı alacak için bu davadan önce yapılmış ve devam etmekte -derdest- olan) ilamsız icra takibine kendiliğinden durdurmaz. Yukarıda görüldüğü gibi icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası icra takibini kendiliğinden dur durmayacağı gibi, menfi tespit davasına bakan mahkeme, ihtiyati tedbir yolu ile dahi icra takibin durdurulmasına karar veremez....
durdurulması şeklinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, neticeten davalı şirketlerden alacakları saklı kalmak üzere menfi tespit davanın kabulü ile ......
Yukarıda görüldüğü gibi icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası icra takibini kendiliğinden durdurmayacağı gibi mahkemece ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemez. Ancak davacı/borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15’nden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi (yani icra takibinin beşinci safhası olan paranın alacaklıya ödenmesi safhasını durdurmak) için ihtiyati tedbir karar verilebilir (Kuru, Baki, İcra ve İflas Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 53). Bu durumda, icra takibinden sonra açılmış işbu menfi tespit davasında ancak İİK'nın 72-(3) maddesi kapsamında icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi şeklinde ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bunun dışında, takibin durdurulması şeklinde ihtiyati tedbire hükmedilemez....
